Een eetstoornis gaat in veel gevallen samen met een andere psychische stoornis. Vaak is dit (onder andere) een depressie. Welke van de twee er eerst komt is moeilijk te zeggen. Dit is hetzelfde als de kip-ei vraag waar ook niemand ooit echt een antwoord zal hebben. Wel is de combinatie van een eetstoornis en een depressie ontzettend ingewikkeld en kan het je herstel op beide vlakken in de weg staan. Bovendien is het veelal lastig om de juiste hulp te vinden als je een eetstoornis hebt en depressief bent.
Eetstoornis als oorzaak
Een eetstoornis heeft veel schadelijke gevolgen, zowel op lichamelijk als op psychisch vlak. Een van die gevolgen is onder andere sombere gevoelens die op termijn kunnen leiden tot een depressie. Dit komt door een aantal factoren. Als eerste zorgt slecht eten ervoor dat je lichaam te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt. Een tekort aan voedingsstoffen heeft een slechte invloed op je stemming. Uit diverse onderzoeken blijkt dat dit je in sommige gevallen zelfs depressief kan maken. Gezond en voldoende eten is daarom ontzettend belangrijk.
Op psychisch vlak kan een depressie an sich al het gevolg zijn van een eetstoornis. Daarnaast zorgt het hebben van een eetstoornis op termijn veelal tot bijvoorbeeld een sociaal isolement, slechtere schoolprestaties en wordt men over het algemeen steeds ongelukkiger. Deze gevolgen kunnen ervoor zorgen dat iemand gedurende zijn of haar eetstoornis een depressie ontwikkelt.
Depressie als oorzaak
Zoals gezegd kan het dus ook andersom: een depressie kan ook de oorzaak van een eetstoornis. Hierbij kun je onder andere denken aan de kenmerken van een depressie die als eerste kunnen leiden tot eetproblemen zoals een gebrek aan eetlust of juist overeten. Bij mensen die misschien al wat aanleg hebben voor eetproblematiek kan dit de aanleiding zijn om door te slaan en een eetstoornis te ontwikkelen.
Het kan echter ook zo zijn dat iemand die kampt met een depressie totaal niet om kan gaan met de heftige sombere gevoelens, het isolement en alles wat erbij komt kijken en daardoor zich gaat richten op iets anders. De één ligt de hele dag in bed of gaat teveel drinken, een ander verliest zich compleet in het wel of niet eten, simpelweg om maar ergens mee bezig te kunnen zijn, om maar niet te hoeven dealen met de leegte.
Wat was er eerst
In de veel gevallen zien we dat een eetstoornis en depressie vrijwel gelijk op gaan. Als ik terugkijk naar de tijd waarin het mij erg slecht ging, kan ik me niet echt herinneren dat er een periode was waarin ik alleen depressief was, of alleen een eetstoornis had. Deze twee zijn vrijwel altijd hand in hand gegaan. Dit heeft onder andere te maken met de dieperliggende oorzaken van psychische stoornissen. Hoewel je een eetstoornis en depressie als oorzaak aan zou kunnen wijzen voor de ontwikkelen van een andere psychische stoornis zoals hierboven beschreven, zijn deze veelal eerder de aanleiding of de zogenaamde trigger dan de daadwerkelijk oorzaak. De oorzaak is veelal een stuk complexer en heeft meerdere lagen.
Beinvloeden elkaar
Naast dat een depressie en eetstoornis dus vaak hand in hand gaan, leert de ervaring dat deze twee stoornissen elkaar behoorlijk kunnen beinvloeden. Ik herinner me van mezelf dat dit zowel positief als negatief kon zijn. Als ik erg last had van eetbuien, dan werd ik automatisch ook een stuk somberder. Als ik somberder was, ging het met eten ook slechter en kreeg ik nog meer eetbuien. Daar ging ik me vervolgens nog slechter door voelen. Ging het echter goed met eten, dan klaarde mijn stemming ook snel op en zag ik alles een stuk zonniger in.
Hierdoor lukte het eten nog beter en kwam ik terecht in een opwaartste spiraal. Omdat deze twee dingen echter zo in elkaar verweven zaten, zorgde een kleine misstap in het eten ervoor dat ik me direct weer ontzettend slecht voelde. Werken aan mijn problemen was daardoor ontzettend moeilijk: het was altijd alles of niets.
Hulp
Het is vaak lastig om de juiste hulp te vinden als je kampt met een eetstoornis en depressie. Vaak wordt er geredeneerd dat eerst de depressie behandeld moet worden, omdat het eetgedrag vanzelf zal veranderen als iemand minder somber is. Dat is enerzijds waar, maar anderzijds is het ook belangrijk om het eetgedrag aan te pakken. Je eetgedrag heeft immers zoals gezegd heel veel invloed op je lichaam, je hormoonhuishouding en dus ook je stemming.
Hoe verder?
Instanties hebben nu eenmaal een bepaald beleid waardoor het soms lastig is om met verschillende diagnoses in behandeling te gaan. Vroeger kon ik hier heel erg boos om worden, nu zie ik wel waarom die regels zo streng zijn en dat dit niet is om dat een instantie je niet wil helpen, maar omdat een instantie vooral wil dat jij goed geholpen wordt. Probeer te bespreken welke mogelijkheden er wel zijn en te bekijken welke ruimte er tussen de regels nog is. Zo heb ik tijdens mijn behandeling voor achterliggende problematiek toch nog de mogelijkheid gehad om af en toe naar een psycholoog te gaan die gespecialiseerd is in eetstoornissen. Dat was niet volgens het protocol, maar door duidelijke afspraken te maken en open te staan voor andere meningen is er vaak best wel wat mogelijk.
Geef een reactie