Eetstoornis woordenboek

In de tijd dat ik een eetstoornis had en daarvoor in behandeling ging, leerde ik een hoop nieuwe woorden kennen. Ik begaf mezelf in ‘de eetstoornis wereld‘. Een wereld die helemaal niet fijn is om te zijn, maar die een tijd lang wel heel normaal voor mij was. Een wereld met eigen woorden die ik niet meteen begreep of eigenlijk nooit gebruikte in mijn normale spreektaal. Deze woorden werden steeds normaler voor me, terwijl ze dat helemaal niet zijn.

Woorden zoals ‘trigger’ of ‘tussendoortje’ gebruikte ik voor mijn eetstoornis eigenlijk nooit. En dat een een psycholoog ook ‘psych’ noemde, was ook nieuw voor mij. Als je het over medicatie tegen depressie had, werd dit snel afgekort met ‘A.D.’. Al dit soort woorden heb ik hieronder opgeschreven in een soort ‘eetstoornis-woordenboek’. Omdat jullie deze woorden misschien wel herkennen, maar ook omdat ik denk dat het goed is om stil te staan bij het feit dat dit soort woorden, voor je eetstoornis -en hopelijk ook in het leven na je eetstoornis-, helemaal niet zo vaak gebruikt worden of zelfs nooit. Het is voor jou normaal geworden, maar dat is het eigenlijk niet. Deze woorden horen bij jouw eetstoornis en ik hoop dat ze langzaam steeds minder hoeven voor te komen in jouw leven.

Aankom eis
Een afgesproken hoeveelheid gewicht waarvan het het streven is om dit per week (of ander tijdsbestek) aan te komen om te zorgen voor gezond gewichtsherstel. Deze afspraak kan als stok achter je eetstoornis-deurtje fungeren en je helpen op het gebied van lichamelijk herstel.

ADH
Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid. Dit wordt gebruik om aan te geven in hoeverre de afgesproken of aanbevolen hoeveelheid voeding gelukt is om te eten. Het kan ook zijn dat iemand dit gebruikt om de hoeveelheid van een eetbui te omschrijven.

AD
Antidepressiva zijn medicijnen die mensen met een depressie kunnen krijgen om de zogenoemde ‘scherpe randjes’ van hun sombere gevoelens af te halen. AD is een afkorting van antidepressiva. Deze medicijnen worden voorgeschreven door huisarts of psychiater.

AM
Dit is een afkorting voor automutilatie, wat zelfbeschadiging betekent. Zelfbeschadiging is een vorm van destructief gedrag, met een onderliggende, emotionele oorzaak. Vaak om spanning kwijt te raken, emoties te onderdrukken of zichzelf te straffen.

Ana
Deze afkorting wordt gebruikt wanneer de eetstoornis anorexia nervosa wordt gepersonaliseerd. Dit kan soms fijn zijn, om ‘Ana’ tegen te spreken, wanneer je aan het herstellen bent.

Basislijst
De basislijst laten zien wat een normaal mens op een dag aan voeding eet, wil deze goed en gezond functioneren. Natuurlijk hoef je dit schema niet strak aan te houden, veel variatie is mogelijk. Af en toe een groter tussendoortje of een uitgebreidere maaltijd is hierin geen enkel probleem.

Bewegingsdrang
Wanneer beweging gebeurt vanwege dwangmatigheid of vanuit angst om aan te komen, noemen we dit bewegingsdrang. Bewegingsdrang lijkt vaak lange tijd onschuldig, maar kan grote lichamelijke en geestelijke gevolgen hebben. Het is daarom belangrijk om op een gezonde manier te sporten.

Binge/Purge
Dit is een engelstalige omschrijving van eetbui/braken. Deze twee worden vaak aan elkaar gekoppeld, bijvoorbeeld bij boulimia. Mensen met boulimia hebben een eetbui en compenseren deze, bijvoorbeeld door te braken.

Braken
Dit is een ander woord voor overgeven. Vaker wordt het woord ‘braken‘ gebruikt bij mensen die dit zelf opwekken, zoals bij boulimia of gebruikt men dit woord voor een huisdier dat moet spugen. Wanneer je ziek bent door bijvoorbeeld griep, wordt vaker het woord ‘overgeven’ of ‘spugen’ gebruikt.

Compenseren
Door dit te doen proberen mensen met een eetstoornis gewicht kwijt te raken of eten dat ze eerder hebben genuttigd of in een eetbui hebben gegeten, weer ongedaan proberen te maken. Compenseren kan bestaan uit bewegingsdrang/overmatig sporten, braken, dieetpillen, laxeren, streng lijnen etc.

Destructief gedrag
Dit is gedrag dat niet constructief (opbouwend, liefdevol, helpend) is, maar het tegenovergestelde. Het komt vaak voort uit een negatief zelfbeeld en het gevoel waardeloos te zijn. Voorbeelden van destructief gedrag zijn verwaarlozing, zelfbeschadiging, verslaving, een eetstoornis of jezelf wegcijferen zijn. Soms wordt dit bewust/onbewust ingezet als straf of copings-mechanisme.

Eetbui
Er is sprake van een eetbui wanneer er in korte tijd, denk aan een half uurtje, een abnormaal grote hoeveelheid eten wordt gegeten. Bij een eetbui eet iemand veelal door totdat hij of zij niet meer kan totdat hij of zij overvol zit en misselijk wordt. Er wordt gekozen voor calorierijk voedsel. Wanneer iemand last heeft van eetbuien heeft hij of zij meestal bepaald eetbuivoedsel waar vaker voor gekozen wordt. Een eetbui komt voort uit een naar en negatief gevoel. Een gevoel dat regelmatig terugkeert en waar je niet mee om kunt gaan. Er bestaan ook subjectieve eetbuien

ES
Dit is de afkorting van het woord ‘eetstoornis’ dat vaak gebruikt wordt op fora of op andere plekken op internet, zoals social media.

De Groep
Bij eetstoornissen wordt regelmatig groepstherapie of deeltijdbehandeling in groepen aangeboden. Ook in klinieken bestaat er een groep van cliënten die samen, maar ook individueel deelnemen aan therapie. Dit wordt in de wandelgangen of binnen therapie vaak ‘De Groep’ genoemd door groepsgenootjes of therapeuten.

LW
Dit is een afkorting van ‘Lowest Weight’, wat staat voor laagste gewicht. Dit is het gewicht dat vaak wordt opgenomen in intake formulier of gesprek. Dit kan ook het startgewicht zijn waarbij iemand met een eetstoornis de behandeling begint. Deze term wordt vooral gebruikt op social media.

NAO
Veel mensen met een eetstoornis verschillen erg van elkaar. Toch hebben zij allemaal een eetstoornis en is alleen vanuit een diagnose geen verschil in ernst te bepalen. Naast eetstoornissen zoals anorexia nervosa, boulimia nervosa en binge eating disorder, zijn er veel mensen die net zo goed een eetstoornis hebben, maar niet binnen deze diagnose vallen. Eetstoornis NAO of de eetstoornis boulimia wordt ook wel eens ‘onzichtbare eetstoornis‘ genoemd.

Nutri
Dit is medische drinkvoeding die in sommige gevallen wordt ingezet door arts of diëtist, wanneer het iemand niet lukt om voldoende gewone voeding tot zich te nemen of wanneer aankomen sneller nodig is.

Peut/Psych
Bij eetstoornissen is er vaak sprake van behandeling door een psycholoog, psychiater of therapeut. Psycholoog wordt in gesprekken of op internet vaak afgekort als ‘psych’ en therapeut wordt afgekort als ‘peut’.

Setpoint
Over je setpointgewicht wordt ook veel gezegd. Eigenlijk is het dat gewicht waar een lichaam zich goed bij voelt. Dat kan dus een ander gewicht zijn wat iemand misschien in zijn of haar hoofd heeft of wat het streefgewicht is. Daarom kan iemand met dezelfde lengte en leeftijd een heel ander gezond gewicht hebben dan iemand anders. Het is een gewicht dat bij iemand past, bij de bouw en de genetische aanleg.

Socio
Dit is een afkorting voor sociotherapeut. Een sociotherapeut is een hulpverlener die zich richt op de klachten van je eetstoornis van dit moment (het hier en nu) en hoe die jou belemmeren in je dagelijkse leven. Deze zijn vaak werkzaam in groepstherapie, kliniek of deeltijdbehandeling.

Streef
Dit is het gewicht dat iemand vanuit zijn of haar eetstoornis, of juist vanuit je gezonde verstand wil bereiken. Vaak is het tijdens de eetstoornis een gewicht dat erg laag of zelfs ongezond laat is. ‘Streef’ kan ook het streefgewicht zijn dat iemand heeft om lichamelijk te herstellen van de eetstoornis, zoals een minimaal gezond BMI. Een streefgewicht kan ook een gewicht zijn wat iemand met overgewicht afspreekt in therapie, om af te vallen. Afvallen met een eetstoornis kan erg ingewikkeld zijn, dus is goede begeleiding belangrijk.

De stem
Soms kan het helpen om de eetstoornis als ‘persoon’ te zien of als ‘stem‘. De gedachtes die vanuit je eetstoornis en vanuit de gezonde ‘ik’ komen, worden dan gescheiden, waardoor er een keuzemogelijkheid ontstaat. Het is niet altijd makkelijk om de juiste keuze te maken en voor de gezonde ‘stem’ te kiezen, maar deze manier van denken kan wel een hulpmiddel zijn om de eetstoornisgedachtes te onderscheiden van gezonde gedachtes of helpend zijn om uitleg te geven over de eetstoornis. Wanneer iemand echt een stem hoort in zijn of haar hoofd, is het belangrijk hierover te praten met hulpverleners of de huisarts. Met ‘eetstoornis-stem’ wordt geen echte, persoon of stem bedoeld.

Trigger
Dit is een gegeven, een situatie of een ding dat ervoor zorgt dat de “zieke” kant/eetstoornis gelijk krijgt of een goed moment vindt om zichzelf in de picture te zetten. Het kan een moment zijn van kwetsbaarheid waarbij gegrepen wordt naar iets om grip op te hebben of in te vluchten.
Triggers zijn er op heel veel gebieden. Misschien hebben ze bij jou helemaal niet per se met eten te maken, maar gaat het juist meer over emoties, moeilijke situaties of verantwoordelijkheden. Een trigger kan ook altijd anders zijn.

TW-Trigger Warning
Dit is een term die we regelmatig op social media of op het forum voorbij zien komen. Het is een waarschuwing voor een bericht dat mogelijk ervaren kan worden als trigger.

Tussendoortje/td
Dit woord gebruikte ik eigenlijk nooit voor koekjes, muesli repen, snacks of snoep. Het is eigenlijk de naam van een eetmoment. Bij een diëtist en andere behandeling voor eetstoornissen worden vaak samen doelen opgesteld om het eetpatroon te verbeteren of te stabiliseren. Tussendoortjes horen ook bij een gezond eetpatroon. Je kunt daarvan hier voorbeelden vinden.

Het is grappig om te zien dat deze woorden helemaal niet vanzelfsprekend zijn als ik over mijn werk of verleden met eetstoornissen praat. Zij weten niet wat een trigger is, snappen er niets van als ik het heb over ‘AD’ of over ‘AM’ en ook een ‘Basislijst’ is voor hen niet iets normaals. Als ik met een vriendin onderweg ben en we trek krijgen, maar nog niet in de buurt zijn van ons koffietentje, zegt zij niet ”O, jammer. Had ik maar een tussendoortje meegenomen voor onderweg”. Nee, dan zegt ze ”O, jammer. Ik heb geen koekje bij me of zoiets.” En ik zeg dat ook inmiddels. 

Herken jij deze woorden of weet je er nog meer?

Redactie

Geschreven door Redactie

Reacties

38 reacties op “Eetstoornis woordenboek”

  1. Wat een leuke en interessante blog om te lezen! Ik ken alle woorden.. ik was mij er eigenlijk niet van bewust dat dit geen ‘normale’ woorden zijn.

  2. – Hoog of laag beleg is ook zo een…
    – heb je al gelopen? = je max wandeltijd benut
    – intake = hoeveel heb je gegeten vandaag

  3. Goede blog!! Eetmoment is er ook een die ik vaak hoor.

  4. o grappig zeg.. leuke blog! Ik herken ze idd

  5. Minimaliseren is ook zo’n woord, als ik dat noem bij mensen om me heen kijken ze me aan alsof ik het over wereldvreemde dingen heb. Dat is in hun ogen natuurlijk ook zo, haha.

  6. ik ken niet alle woorden maar veel wel

  7. Best gek eigenlijk. De meeste woorden die ik ging gebruiken kende ik voor mijn eetstoornis niet eens, ik ging het opeens steeds meer gebruiken. Ik dacht eerst dat het bij de leeftijd hoorde. En wat Grace zegt, eetmoment is er ook 1.

  8. Ken ze allemaal wel.

  9. Ik heb jaren in psychiatrie gezeten ook zonder eetproblemen.
    Heb ook veel vrienden met psychische problemen.
    Ik ervaar veel woorden nog steeds als vanzelfsprekend en als een vriend of vriendin de afkorting of het woord niet snapt dan leg ik het uit… Heb ook vrienden die nu zonder of met milde psychische problemen zitten. Maar toch zijn die woorden vanzelfsprekend… Zie het eigenlijk ook niet als abnormaal sorry :/

  10. oeps ik ken ze op 1 na allemaal

    nog een paar
    ha huisarts
    vpk verpleegkundige
    kg kilo
    sonde sondevoeding

  11. Heel herkenbaar na 10 jaar AN 😉
    Ken er natuurlijk nog veel meer, gerelateerd aan andere stoornissen.
    Wat dat betreft moet co-morbiditeit er eigenlijk wel bij staan!!!

  12. ‘Product’ hoorde ik ook vaak in m’n behandeling! Producten waar je bang voor bent, die je juist wilt proberen etc. Dit hoor je echt nooooooit in het normale leven!

  13. haha, grappig ik had het met een vriendin vandaag over de ‘codewoorden’ oftewel afkortingen die worden gebruikt binnen dit wereldje. Ik zat aan de telefoon en dan ga je sws niet de hele woorden zeggen want dan denkt iedereen dat je gek bent. Maar de hele tijd afkortingen gebruiken over de telefoon klinkt ook heel raar haha.

  14. Trouwens, Ik zie deze afkortingen wel als normaal. Psych, tussendoortje, basislijst, trigger, setpoint, eetbui worden toch in de ‘gewone wereld’ ook veel gebruikt? of ga ik zoveel om met mensen met een eetstoornis dat het normaal lijkt? Trouwens, wordt met binge/purge (meestal afgekort met b/p trouwens) en dan vooral purge alleen braken bedoeld of ook andere vormen van compensatie? Want compenseren is sporten, braken, laxeermiddelen etc en een vriendin van me zei dat purging alleen braken is. Bovendien wist ik niet dat braken zelf opwekken is en overgeven niet.

  15. Haha. Of veilig..beleg oid

  16. Bedankt dat je de hele blog vol linkjes hebt gezet. Super handig!

  17. AVG = aardappelen, vlees & groenten

  18. Hahaha Ohja veilig beleg xD ik denk dat niet es personen me echt raar aan zullen kijken als ik t daarover zou hebben.. alsof het beleg je anders spontaan zou gaan aanvallen ofzo

  19. B/P als binge purge afkorting

  20. Of ps voor persoonlijkheidsstoornis

  21. Leuke blog! Op school kregen we een tijdje geleden een robot die de naam Nao kreeg, eerste wat ik er ukt flapte tegenover een vriendin was dat wij wel vriendjes konden worden, snapte ze natuurlijk niets van haha

  22. Haha, wat grappig dat ik ook vrijwel al deze woorden normaal vind terwijl ik er niet zo snel bij stil sta dat ze in het gewone leven best uniek zijn.

  23. Ik herken ook alles, maar gebruik ze gelukkig niet meer.
    Maarre.. Wat is hoog/laag beleg Koffie? Gaat zeker over kcal?

    Ik ken ook bv smokkelen, thinspo, minimum, pondslijn, time-in, weegdag, huiskameruur!

  24. Ondanks dat ik al een aantal jaar met verscshillende eetstoornissen te maken heb gehad ben ik bepaalde woorden toch blijven zien als iets uit de eetstoornis wereld, en zie ik nog steeds duidelijk het verschil in taalgebruik van mensen die zich hier helemaal niet mee bezig houden. Ik vind die scheiding fijn en belangrijk, ik ben immers niet mijn eetstoornis. Hierdoor moet ik in behandelingen wel altijd weer even wennen aan woorden als lijst, menu, tussendoortje, spanning, veilig eten, bewegen (ipv sporten), gewichtslijn, weegmoment etc. Ik wil me hier nooit aan overgeven, het voelt als ziek, en dat wil ik niet zijn. Het zijn woorden die niet bij mij horen… Misschien is die gedachte dubbel, het kan ook een ontkenning zijn.

  25. Naast LW ook HW (highest weight), GW (goal weight), UGW (ultimate goal weight), CW (current weight) – al is dat nog van pro ana..

  26. Termen van proanna liever niet

  27. Tussendoortje, veilig beleg en trigger zijn voor mij dé eetstoorniswoorden. Voor de rest kwam ik zr in het gewone wereldje ook tegen. Zij het minder vaak.

  28. nog zoiets is spreken over eten in termen als ‘uitdaging’, ‘moeilijk beleg’, ‘veilig tussendoortje’, etc. Eigenlijk vind ik het niet zo goed dat dit in klinieken (bij mij tenminste) zo benoemd mag worden omdat het een negatieve bijklank heeft en eten juist weer iets positiefs moet worden

  29. Volgens mij wordt psych/peut meestal behandelaar genoemd, of ligt dat aan mij? Ik en mn vrienden zeggen iig altijd behandelaar

  30. Grappig om te lezen, wel herkenbaar inderdaad. Een woord als tussendoortje is ook zoiets, dat lijkt heel normaal, maar bijna niemand gebruikt het. Toch herken ik ook een en ander vanuit werk in het ziekenhuis. Daar kan je helemaal je lol op met afkortingen!

  31. LW, GW, GW(1,2,3 etc), HG, H, TD’tje, B/P, CW… Yep, I know them all too well.

  32. Eten oefenen.. ook zo een

  33. Nog een paar woorden die op men pad kwamen:
    – dwang
    – fortimel
    – break (tussendoortje)
    – UITDAGING !!!!! (dit woord ben ik nu wel een beetje beu, ookal is het heel belangrijk in je herstel!)
    – Fearfood
    – Collocatie
    – OCD
    – pakket/plateau (je maaltijd)
    – DE LIJN !!!!!! (nog zo eentje, de gewichtscurve die je moet volgen in het bijkomen. Elke keer spannend hé. zit je op, boven of onder je lijn 😀 )
    – Bijdrinken (helaas, leerde ik ook dit woord in opname kennen, foute boel!)
    – refeadingsyndroom
    – PMT (psychomotorische Therapie)
    – spiegeloefeningen
    – ergotherapie
    -kooktherapie
    – fasting
    – detox
    – nazorg
    – ambulante therapie
    -.. Ga zo maar door!

    Helaas heb ik ze allemaal leren kennen, en nog veel meer.

  34. Tussendoren als werkwoord.
    Sowieso je dagindeling maken aan de hand van je eetmomenten.

    En eetlijst, compenseren, bijeten en skippen.

  35. De touwtjesoefening

  36. Je hebt gelijk als je zegt dat deze woorden eigenlijk helemaal niet bekend in de oren mogen klinken, maar jammer genoeg klinken er redelijk veel bij mij bekent in de oren. Daarom niet allemaal met de betekenis maar ik heb ze wel zo goed als allemaal al gelezen/gehoord en sommigen gebruik ik wel…
    Liefs x

  37. andere veelgebruikte afkortingen die ik veel tegenkom zijn nog:
    cw = currentweight
    gw = goalweight
    ed = eating disorder
    EDNOS = Eating Disorder Not Otherwise Specified (zelfde als NAO)

  38. haha leuk gedaan! ik zie ook vaak ‘recoverywin’ voor bijkomen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *