Als mijn beste vriendin zich rot voelt, dan gaat ze uit haar werk gerust even langs de supermarkt om wat lekkere dingen te halen Eenmaal thuis eet ze dan een zak m&m’s leeg en soms maakt ze ook nog een gekke pasta met kaas, spekjes en kruiden. Ze noemt het ”comfort food” en kan zich daarna dan echt even beter voelen. Ergens vind ik het fijn om te zien. Het is namelijk helemaal niet dwangmatig of een ongezonde manier van omgaan met eten. Het is iets waardoor ze zich op de korte termijn even wat beter voelt. Het is een soort troosteten en terwijl ze het eet, vertelt ze me wat haar allemaal dwars zit, hoe irritant de mensen op het werk waren en hoe rot ze zich voelt. Het is een hele normale manier van omgaan met negatieve emoties.
Toen ik heel erg last had van eetbuien, ging ik ook geregeld naar de supermarkt als ik me rot voelde. Ik haalde, net als mijn beste vriendin, dingen die ik lekker vond. Mijn avond verliep echter iets anders als die van mijn vriendin. Ik verstopte me namelijk op mijn kamer, samen met het eten wat ik had gekocht. Bovendien had ik niet één zak m&m’s en een zak chips of iets dergelijks gekocht. Ik kocht gerust een zak m&m’s twee zakken chips, een zak nootjes, een paar pakken koekjes, een zak drop en nog wat snoep. Ik vluchtte naar mijn kamer in de hoop geen huisgenoot tegen te komen. In tegenstelling tot mijn vriendin, nam ik niet de tijd om iets van al dat lekkers in een gezellig bakje of schaaltje te doen, een lekker kopje thee voor mezelf te zetten en er eens goed voor te gaan zitten met een fijne serie of goed gezelschap. Ik gaf mezelf amper de gelegenheid om mijn schoenen uit te doen. Ik begon direct met eten.
Eten omdat het moest. Eten omdat ik het nodig had, omdat ik niet anders kon. Eten was mijn drugs en daar had ik alles voor over. Ik zei er afspraken voor af, ik loog tegen mijn huisgenoten, gaf er honderden, misschien wel duizenden euro’s aan uit en ging door tot mijn lichaam kapot was. Dat had niets te maken met een keer wat ongezonder of meer eten omdat ik me rot voelde. Dat was een keiharde verslaving, een hardnekkige eetstoornis waartegen ik geen weerstand kon bieden. Dat is het verschil tussen emotie-eten en eetbuien die te maken hebben met een eetstoornis.
Op de website lees ik vaak dat mensen zich afvragen wat precies het verschil is tussen dat emotie-eten en het hebben van eetbuien wat voortkomt uit een eetstoornis. Dit kan twee kanten opgaan. De een vraagt zich dat af omdat hij of zij zijn of haar problemen wat bagatelliseert. De mensen die tot deze groep behoren hebben in veel gevallen problemen met eten maar realiseren zich niet altijd hoe serieus deze zijn. Gedachten die hierbij passen zijn bijvoorbeeld ”iedereen eet weleens te veel na een rotdag of bij spanning” en ”het zal wel meevallen, want bij een echte eetstoornis eet je juist niet of heel weinig en heb je ondergewicht.”
Dit zijn herkenbare, maar toch niet juiste gedachten. Je kunt bij jezelf nagaan in hoeverre je relatie met eten nog gezond is om te checken of je misschien eigenlijk kampt met eetproblemen, in plaats van dat je de neiging hebt tot emotie-eten. Vraag jezelf hierbij bijvoorbeeld af of het eten bij spanningen en stress nog enigszins ontspannend is, of dat het vooral voelt als iets wat je moet doen en wat je eigenlijk niet kunt weerstaan. En hoe voel je je daarna? Gaat het beter met je, of voel je je alleen maar slechter door allerlei schuldgevoelens? Hoe staat het daarnaast met je zelfbeeld? Hoe kijk je naar jezelf?
De andere groep is misschien herstellende van eetstoornis, heeft een eetstoornis gehad of vraagt zich af of hij of zij een eetstoornis heeft vanwege het emotie-eten zoals beschreven in de eerste alinea. Je kunt je hier immers onzeker over voelen en je afvragen in hoeverre het nog normaal is wat je doet. Die onzekerheid kan ik me goed voorstellen. Het is ook niet zo 1, 2, 3 te zeggen of je in dit geval wel of niet kampt met eetstoornis, maar het is wel belangrijk om je te realiseren dat soms een keer een chocoladereep eet als je erg gespannen bent, of tijdens een filmavond net iets te veel popcorn eten, best normaal is. Zeker als je herstellende bent van eetstoornis, kun je je hier nog erg zoekende in zijn. Wat is normaal? Hoe vaak snoepen andere mensen? Wanneer eet ik te veel en wanneer te weinig? Wanneer sla ik weer door en moet ik er iets aan doen en wanneer is het nog ”gezond”? Dit zijn logische vragen.
Een goede maatstaf hiervoor is dat je bij jezelf na kunt gaan hoe je voelt als je iets eet en nadat je iets hebt gegeten. Eet je bij spanningen meer omdat het moet, omdat je het gevoel hebt dat je de drang niet kan weerstaan en walg je daarna ontzettend van jezelf? Is dit bovendien de enige manier van omgaan met die spanningen, of praat je er ook nog met anderen over? Dan kun je je afvragen in hoeverre het nog normaal is. Zoek je adequate hulp als je je rot voelt, maar kun je er ook van genieten als je gewoon even een avondje op de bank hangt met een reep Tony’s, dan hoef je je waarschijnlijk niet zoveel zorgen te maken. Dat doen namelijk de meeste mensen weleens, ook al zie je dat misschien niet zo snel op social media.
Natuurlijk is bovenstaande niet leidend. Het schetst een beeld van hoe het kan zijn. Naast emotie-eten en het hebben van heftige eetbuien zoals ik ze beschreef, zijn er bijvoorbeeld ook nog subjectieve eetbuien. Hoewel deze objectief gezien geen echte eetbuien zijn, voelen deze wel degelijk zo en komen ze bovendien wel voort uit een eetstoornis. Je kunt meer hierover lezen in deze blog. Maak je je zorgen over je relatie met eten, gewicht en zelfbeeld, neem jezelf hierin dan altijd serieus en praat erover. Kijk ook eens deze video en neem contact op met je huisarts.
Fotografie: Martaz*
Geef een reactie