“Er is een plekje vrij in de deeltijd groepsbehandeling, je kan over drie weken beginnen.” Ik was blij dat ik een behandeling voor mijn eetstoornis kreeg, maar er begonnen meteen ook meteen wat zenuwen te spelen. Groepsbehandeling? Je bedoelt, met andere mensen die ook een eetstoornis hebben? “Je zal verschillende therapieën volgen, samen lunchen en samen een tussendoortje eten.” Hoezeer ik ook snakte naar de herkenning, erkenning en wat houvast, ik vond het ook doodeng. Vooral het samen eten. Want wat als de rest veel dunner was dan ik? Ze zouden me vast een veelvraat vinden en niet serieus nemen. Wat als ik dingen moet eten die ik eng vind en alle ogen op mij gericht zijn? Hoe werkt dat eigenlijk, eten op de groep?
Deze vraag werd een tijdje geleden in een van onze chats gesteld (jij bent ook welkom!) en het leek me een mooi onderwerp om ook eens iets over op papier te zetten. Of het nu een deeltijdbehandeling of een klinische opname is; veel mensen die een eetstoornis hebben, krijgen een groepsbehandeling aangeboden waarbij ook eten op de groep een onderdeel is. En dat is voor velen vreselijk spannend! Echt, ik beloof je, de rest vind het net zo spannend als jij. Maar als het zo doodeng is en zo veel paniek met zich mee kan brengen, waarom moet het dan? Dit is mijn ervaring.
PS Als jij geen paniek of angst hierbij ervaart, kan dat ook. Elke eetstoornis is anders en uit zich anders, elk mens is anders. Waar de een wel last van heeft, heeft de ander geen last van en andersom. Dat maakt je eetstoornis niet minder echt of erg!
Alle ogen op jou gericht
Daar zaten we dan, met z’n allen in het keukentje bij de zorginstelling, aan de grote tafel. Ik kwam als laatste bij de groep en voor m’n gevoel zat iedereen naar mij te kijken, therapiegenootjes en hulpverleners. Nu moest ik wel die verrekte boterhammen eten. Dat gaf best een gevoel van controleverlies, nu kan ik zelf niet kiezen of smokkelen. Dat vond ik ontzettend eng en moeilijk, en ik heb ook best wat tranen erom gelaten, maar uiteindelijk hielp deze confrontatie me ook om die stap naar een volwaardige lunch te kunnen zetten en daar zelfs aan te wennen.
Emotioneel worden aan tafel
Jaaa, pfoe, die tranen, dat is wat. Ik vond het vreselijk dat ik moest huilen aan tafel, maar het is niet gek dat er emoties bij het eten met de groep kunnen komen kijken. Angsten om aan te komen of schuldgevoelens naar het eten, kon je ineens niet meer uit de weg gaan, en wat maakte dat een hoop los. Dat voelde vreselijk, maar het was aan de andere kant ook nodig om daar doorheen te gaan. En op dat moment zijn er hulpverleners (en soms ook groepsgenootjes) die er op dat moment voor je kunnen zijn.
Je schamen voor wat of hoe je eet
In het begin koos ik voor ‘veilige’ producten, zoals appelstroop en jam, maar weet nog dat ik voor het eerst de speculoospasta pakte. Ohhhh jongens, voor mij een grote stap, maar wat zou de rest wel niet denken? Zouden ze me nog serieus nemen? Zouden ze me een veelvraat vinden? Ik vond het zo spannend. Een opmerking over hoe goed het was dat ik dat deed, viel niet helemaal lekker, zo achterdochtig was ik. En toch, naarmate ik het vaker deed, werd het ook normaler en zowaar durfde een groepsgenootje het niet veel later ook. Uiteindelijk maakten we lachend grapjes over dat speculoos echt ons leven had veranderd, zo lekker was het broodbeleg.
Vergelijken met anderen
Mijn eerste gedachte (en angst) nog voor de groep begon was al: wat als ik de ‘dikste’ ben? Vergelijken met anderen komt ontzettend veel voor bij eetstoornissen en meestal enkel om je eigen angsten te bevestigen. “Zie je wel, ik ben de dikste. Zie je wel, ik eet gek. Zie je wel, anderen vinden me stom.” Allemaal redenen om dieper die eetstoornis in te duiken, zo venijnig is het wel. Aan de andere kant was het ook wat ik in het dagelijks leven deed, mezelf extreem en heel negatief vergelijken met anderen. Soms ging dat over lichamen, soms over vriendschappen, hoe makkelijk iemand met anderen leek te praten, hoe goed iemand kon studeren of dansen of tekenen. En ik… ik kon niks, niemand wilde mij, zo voelde het.
Erkenning, herkenning, steun en herstel
In het dagelijks leven deed ik alleen niets met al die angsten en gevoelens. Al die bovenstaande punten, waar ik in het dagelijks leven ook wel tegenaan liep (in andere vormen of niet) ging ik vakkundig uit de weg. Nu, in groepstherapie, kon dat niet. Ik werd geconfronteerd met mezelf in de groep of ik kreeg te maken met emoties van anderen. Hoe ga je daar in hemelsnaam mee om? Nee, please, laat mij maar veilig thuis blijven in mijn kleine bubbel. Maar wilde ik dat echt?
Ja, in het begin was het heel spannend, maar naarmate we vaker samen hadden gegeten, begonnen we ons steeds meer op ons gemak te voelen bij elkaar. Het hielp om te zien hoe anderen met dezelfde problemen omgingen, om een gesprek tussen hulpverlener en client te zien dat je zelf ook wel herkende. Ik heb me vaak heel alleen gevoeld en hier kon ik ervaren dat ik dat niet was. Ook was ik heel teruggetrokken en onzeker geraakt. De groep hielp mij ook bij het (weer) ontwikkelen van sociale vaardigheden.
Ja, ik heb de groep – al vond ik het ook moeilijk – als erg helpend ervaren. Een stok achter de deur om een volwaardige lunch te eten of geen eetbuien te hebben. Ervaren dat je niet alleen bent, maar ook die confrontatie en vanuit dat ongemak kunnen groeien. Het hielp om deze uitdagingen aan te kunnen gaan in een omgeving waar zicht is op wat er gebeurt en waar altijd iemand is om aan te spreken. Een plek om te kunnen oefenen, voor wat je in het dagelijks leven zou kunnen tegenkomen. De behandelaren hielpen ons door ons te ondersteunen, angsten te doorbreken, die ene moeilijke vraag te stellen of juist even dat grapje te maken waar behoefte aan was. Een
PS Ik kan me voorstellen – en hoor ook wel eens terug – dat de groepsdynamiek van elke groep heel anders kan zijn. Ik had zelf een hele fijne groep, waarin veel openheid was. Als dit minder is, kan de uitdaging veel groter zijn. De ene zal positieve ervaringen hebben met groepstherapie, waar de andere meer negatieve ervaringen heeft. Het maakt ook uit hoe je er zelf in staat, en hoeveel motivatie voor herstel je ervaart. Wat je erin stop, haal je er ook uit, is mijn ervaring. Ik heb zelf twee keer een (dezelfde) groepsbehandeling gehad en beide keren waren heel anders. Hopelijk helpt het voor jezelf al een beetje om bewust te zijn van bovenstaande punten, zodat je er bewuster mee om kan gaan in de behandeling!
Drie tips!
- Deel hoe je je voelt in de groep
- Accepteer hulp en steun van de groep
- Wees geduldig met jezelf
Hoe is dit voor jou?
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en diëtisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie