Stelen uit schaamte; hoe is dat mogelijk? Vorig jaar werd er in een supermarkt in Overijssel regelmatig groente en fruit gestolen. Na het plaatsen van een beveiligingscamera werd een jonge vrouw betrapt. De 26-jarige vrouw had een taakstraf van 20 uur boven haar hoofd hangen voor het stelen van de groente en fruit. Eenmaal in de rechtzaal werd ze wel schuldig bevonden, maar werd de 20 uur taakstraf afgewezen. De vrouw leed namelijk aan een eetstoornis.
De reden dat zij de groente en het fruit had gestolen was omdat ze zich schaamde voor wat ze at en niet wilde dat mensen dit zagen. Ze durfde daarom niet af te rekenen. ‘Ik wilde niet dat anderen zagen wat ik at. Daarom durfde ik de producten niet op de band bij de kassa te leggen en af te rekenen.’ Een taakstraf zou volgens de raadgevende professional enkel averechts werken. Stelen door schaamte, stelen als gevolg van een eetstoornis, heb jij dat weleens gedaan?
Ikzelf heb nooit eten uit een winkel gestolen, maar moet eerlijk bekennen dat ik weleens eten uit de kastjes van mijn toenmalige huisgenoten heb gesloten. Eén van de jongens in het studentenhuis haalde regelmatig grote bakken vanille ijs. Dat vond ik heerlijk. Ik mocht dit ‘van mijn eetstoornis’ echter niet kopen. Ik zou er zogenaamd van aankomen en bovendien kon ik geen maat houden. Ik had in die tijd enorme last van eetbuien, dus als ik iets lekkers voor mezelf kocht, moest het ook helemaal op. Door het weinige eten had ik regelmatig enorme trek, een soort onbedwingbare drang. Ik sloop op dat soort momenten dan naar de gezamenlijke keuken, opende het deurtje van de vriezer en schepte met een grote lepel vanille ijs uit de bak van mijn huisgenoot. Ik schepte het ijs in een groot glas en nam dit mee naar mijn kamer.
Uit een supermarkt eten stelen heb ik nooit gedaan, al schaamde ik me wel enorm voor wat ik allemaal kocht. Ik schaamde me niet voor ‘gezond’ eten, maar wel voor de vele malen dat ik naar de supermarkt ging om eetbuivoedsel te halen. Ik ging dan het liefst naar verschillende winkels. Bij de kassa van de Albert Heijn had ik het idee dat mensen naar mijn boodschappen op de band staarden. Ik praatte mezelf moed in door te zeggen ‘Ik kan prima een feestje hebben, niemand die weet dat ik dit allemaal alleen ga opeten’. Toch schaamde ik me en voelde ik me er walgelijk bij. Het eten stelen is nooit bij me opgekomen. Dat zou enkel voor nog veel meer schamte hebben gezorgd, denk ik.
Toch ken ik ook wel mensen die ‘door hun eetstoornis’ wel dingen gingen stelen. Zo vertelde een jonge vrouw me dat ze met opzet altijd zonder geld ging reizen met de trein omdat ze anders eetbuivoedsel zou kopen. Eenmaal op het station was de drang dan soms zo groot, dat ze naar een AH To Go ging en alsnog op zoek ging naar eetbuivoedsel om het in een onbewaakt en druk moment in haar tas te stoppen. Ze kon de drang niet weerstaan.
De vrouw uit Overijssel werd wél schuldig bevonden, maar er volgden geen consequenties: ze kreeg geen taakstraf. Al is de hele rechtzaak wellicht al voldoende consequentie. Mag je je eetstoornis de schuld geven van het stelen of ben jij zelf verantwoordelijk voor jouw daden? Ik ben benieuwd naar jouw standpunt. Vind jij dat je iemand met een eetstoornis volledig verantwoordelijk kunt stellen voor het stelen van eten uit een winkel of vind je dat de eetstoornis deels de schuld mag krijgen?
Geef een reactie