Vandaag staat er een ontzettend uitgebreide blog voor je klaar vol vragen die wij – Irene, Lonneke, Anne, Phoi Cai, Marli en Peggy – onszelf stellen. Vragen die verschillende perspectieven laten zien, want die zijn er, ook met kerst. Want wat vinden wij van Kerstmis en hoe vieren wij het dit jaar? Maar ook delen we onze tips en ervaringen. Wat als het eten met kerst eetbuien triggert? Hoe kan je gezellig meedoen met Kerst onder vrienden en familie, terwijl jij je allesbehalve gezellig voelt? Met kerst lijkt iedereen bij elkaar te komen en niemand alleen te zijn. Dat kan behoorlijk pijn doen, als jij op dat moment niemand hebt of een dierbare bent verloren. Hoe ga je hiermee om? En tot slot: onze kerstwens aan jou. We wensen je fijne dagen, hoe ze er voor jou ook uit mogen zien.
Wat vinden wij van Kerstmis? En hoe vieren wij het dit jaar?
Irene: “Ik denk dat ik meer fan ben van ‘de donkere dagen’ dan echt van Kerst zelf. Ik houd van de kerstlichtjes in de huizen en straten, van de groene kleur van de dennenbomen, van dikke truien en van warme thee op donkere ochtenden. Het vieren van Kerst, daar ben ik meer neutraal in, denk ik. Ik vind het gezellig, maar ik kijk er niet ontzettend naar uit en ik denk dat ik het ook wel zou kunnen missen – al zou ik dan stiekem ook een beetje FOMO krijgen en me toch alleenig voelen, omdat iedereen het lijkt te vieren. Stom hè? Dit jaar zal ik op kerstavond en tweede lerstdag een chat begeleiden op Proud2Bme (je bent welkom). Op eerste kerstdag ga ik wat eten met m’n vriend en zijn zusje. Geen grote familie-diners hierzo.”
Lonneke: “Hm, ja, wat vind ik daarvan. Ik denk dat ik bepaalde aspecten aan de feestdagen heel fijn en gezellig vind: het samenzijn, de tijd nemen om lekker lang te tafelen en de vele verlichting. Maar toch vind ik de feestdagen dikwijls beladen en stressvol. Ook de druk om van alles te ‘moeten’ en gezellig te ‘moeten’ zijn vind ik lastig. Dit jaar zie ik er gelukkig niet zo tegenop als voorgaande jaren.”
Anne: “Inmiddels kan ik mij weer verheugen op de kerstdagen. Ik kan ontzettend genieten van het samen zijn, lang tafelen, goede gesprekken voeren, een tafel vol lekkers en vergeet de All You Need is Love Kerstspecial niet. Dit jaar vierde ik kerstavond met de hele familie bij mijn oma. Vandaag, eerste kerstdag, werk ik voor Proud en morgen rijd ik met mijn gezin naar de sneeuw. Dat wordt een kerstdag op de achterbank van de auto dus, haha, maar dat wordt vast ook gezellig!”
Phoi Cai: “Oh, ik ben stiekem (oké, niet zo stiekem) erg dol op Kerst! Ik heb er ontzettend fijne herinneringen aan uit mijn jeugd en het stond al vroeg voor het samen zijn als familie. Vroeger was mijn vader vaak weg voor werk en met Kerst kwamen we dan eindelijk met z’n allen bij elkaar. Tegenwoordig zijn wijzelf juist druk met ons werk-, privéleven enzovoorts, dus dat samenkomen is nog steeds waar ik zo naar uit kijk met de feestdagen. Gezelligheid kan je natuurlijk nooit afdwingen, maar toch is het altijd gezellig met Kerst. We doen samen spelletjes, wisselen wat cadeautjes uit die we voor elkaar hebben gehaald en genieten van lekker eten. Iets wat we al jaren zo doen en wat we dit jaar ook zeker weer zullen doen.”
Marli: “Ondanks dat ik Kerstmis nooit met grote aantallen mensen vier, kan ik er zeker van genieten! Kerstavond vier ik – net als Anne – traditiegetrouw met de All You Need is Love Kerstspecial bij mijn moeder op de bank. Tussendoor wat kletsen, een lekker theetje en een kaarsje aan bij de foto van mijn vader, dan vind ik het de perfecte avond. Op eerste kerstdag (vandaag :)) ben ik in de ochtend met een vriendin naar de kerk geweest. We vieren immers de geboorte van Jezus en een bezoek aan de kerkdienst is voor mij dan waardevol. ´s Avonds ga ik gezellig met mijn moeder uiteten bij een restaurant in ons dorp. Ik ben benieuwd hoe alle gerechten gaan smaken! Morgen staat er een soort weekenddag op de planning, ook heerlijk. In de ochtend ben ik te vinden in de sportschool waar ze kerstlessen aanbieden (hoe leuk!) en in de middag komt een van mijn beste vriendinnen langs.”
Peggy: “Kerst voelt voor mij wat dubbel. Enerzijds sluit ik me helemaal bij Irene; kerst op zich betekent niet zoveel voor me, maar ik vind alles eromheen ontzettend gezellig. Ik kan vanaf oktober al naar kerstmuziek luisteren en ik krijg ieder jaar weer vlinders in mijn buik bij de lichtjes in de stad. Eerder vierde ik kerst met mijn familie, maar sinds een aantal jaren niet meer. Dit jaar doe ik met een paar vriendinnen rondom de feestdagen ‘sinterkerst & nieuw’ met cadeautjes, lekker eten en gezellige activiteiten. Met mijn beste vriendinnetje in Limburg doe ik dit op afstand door een leuk cadeaupakketje voor elkaar samen te stellen en dat op hetzelfde moment samen via videobellen open te maken.”
Een eetstoornis gaat niet enkel over eten, maar het uit zich daar wel in en dat kan zeker met kerstdiner, -brunches en meer, behoorlijk wat angst oproepen. Hoe zijn jullie daarmee omgegaan?
Irene: “Niet al te best, helaas… Het lukte me gewoon niet toen ik een eetstoornis had. En in die tijd zat ik wel met een stuk meer vrienden en eten aan tafel. Je kon er donder op zeggen dat ik een eetbui zou krijgen. Alcohol was ook een grote boosdoener hierin, want zonder alcohol vond ik het al lastig genoeg om niet te overeten en me vervolgens zo slecht en schuldig te voelen dat ik thuis ook nog eens een eetbui kreeg, maar met alcohol werden die grenzen nog vager.”
Lonneke: “Ja, dat maakte de feestdagen wel een stuk ingewikkelder voor mij. Aan de ene kant wilde ik ook niemand tot last zijn en de dagen ‘verpesten’, maar het is echt niet altijd makkelijk geweest. Ik voelde me dikwijls ook wel echt eenzaam in die worsteling. Voor mij hielp het wel om te bedenken dat ik het ook moeilijk mocht vinden, maar dat ik mezelf ook mocht uitdagen. Zo hielp het mij om één iemand in vertrouwen te nemen (of meerdere) en voor de tijd al een beetje te beslissen hoeveel en wat ik zou eten, zodat ik het op dat moment ‘alleen nog maar hoefde te doen’. Dus kijk wat jou kan helpen om die moeilijke momenten door te komen en schroom niet om anderen om hulp en steun te vragen. Uitreiken en verbinding zoeken is juist ook waar kerst over gaat, denk ik!”
Anne: “Gedurende mijn eetstoornis was ik alleen maar bezig met wat er op tafel zou komen te staan. Of die kerstjurk mij niet te breed maakte en of ik niet kilo’s zou aankomen van al dat eten bij elkaar. Kortom, veel chaos en angst. Hoe ik daar destijds mee ben omgegaan, is door te proberen het zo klein en haalbaar mogelijk te houden. Door af te spreken dat we allemaal iets aantrekken waar we ons prettig in zouden voelen. Door gedurende de dag ook genoeg ontspanning in te bouwen. Even uitwaaien op het strand bijvoorbeeld, of met z’n allen een kerstfilm kijken. En door niet de gehele kersttafel vol te zetten met eten, maar het eten te serveren in meerdere gangen. Dat maakte het behapbaar voor mij.”
Phoi Cai: “Mijn familie hier is niet erg groot, dus het hele extreme uitgebreid eten viel in de periode dat ik zo worstelde met het eten gelukkig wel mee. Wel maakte mijn vader een uitgebreid kerstdiner en het was voor mij juist het moment dat ik kon genieten van het meehelpen en samen zijn en het samen koken. Los van mijn eetprobleem. Dat ik op die dag mocht ervaren dat het niet ging om het eten maar om het samen zijn. Ik moet eerlijk zeggen dat het uitgebreide eten pas begon nadat ik van mijn eetprobleem af was en ik weer de vreugde vond in het organiseren van dergelijke etentjes.”
Marli: “Tijdens een groot deel van mijn eetstoornis had ik een bijbaantje in de horeca. Mijn eetstoornis was slim genoeg om me tijdens Kerstmis in de avonden in te roosteren. Achteraf voelt dit voor mij behoorlijk dubbel. Ik heb de warme en gezellige (eet)momenten met mijn gezin hierdoor gemist, maar gelukkig was het werken met kerst wel altijd erg leuk en kon je veel mensen blij maken. De eerste jaren van mijn eetstoornis – toen ik nog niet in de horeca werkte – waren vooral in mijn hoofd erg beladen. Mijn ouders wisten niets van mijn eetstoornis of wilden er niets van weten en vaak gingen we op vakantie of uiteten. De hele dag was ik al aan het compenseren geweest, zodat ik wel mee kon doen met hen. Dat was zeker geen ontspannen Kerstmis en ik hoop dat jullie er op een andere manier mee om mogen gaan.”
Peggy: “Pfoe ja, dat vond ik ontzettend lastig. Op een gegeven moment had ik mijn draai er een beetje in gevonden door mijn moeder erbij te betrekken en samen te kiezen voor gerechten die voor mij haalbaar waren. Zo kon ik op mijn eigen manier toch meedoen. Daarnaast besprak ik mijn angsten ook met mijn diëtiste, die dan met me mee kon denken zodat de eetstoornis niet extra ruimte zou krijgen.”
Wat als het eten met kerst eetbuien triggert?
Irene: “Ja, dat vond ik dus vreselijk lastig. Het is mij destijds niet gelukt om daar goed mee om te gaan. Ik had wel doelen kunnen stellen als ‘eten wat ongeveer op je eetlijst staat’ of iets dergelijks, maar ik denk dat het uiteindelijk voor mij het belangrijkst is geweest om gewoon te accepteren dat ik met kerst wat meer eet en dat dat helemaal niet meteen een ramp is. Dat het dan niet verpest is, dat ik niet vies ben en dat ik geen eetbui hoef te hebben daarna. En de grap is, zodra je dat echt accepteert, is het eten ineens een stuk minder interessant. Al weet ik nu al zeker, dat ik vanavond als we uit eten gaan, ook wel wat meer zal eten dan normaal. Prima!”
Lonneke: “Oh, dat lijkt me heel lastig ja. Ik heb zelf alleen last gehad van subjectieve eetbuien, dus vanuit dat gevoel kan ik misschien een klein beetje meepraten. Misschien ook wel de angst om überhaupt iets te eten wat je lekker of comfortabel vindt, uit angst om door te schieten. Ik denk dat dit sowieso wel een lastig onderwerp is. Juist omdat eetbuien denk ik zo lastig te begrijpen zijn voor mensen die niet weten hoe dat voelt, kan ik me ook voorstellen dat je best tegen wat onbegrip aan kan lopen als je dat deelt met mensen om je heen. Weet in ieder geval dat wat jij voelt, echt terecht is en dat je voor jezelf mag kijken hoe je met die drang om kan gaan. Misschien dat het helpt om van tevoren een plan te bedenken hoe jij die drang het beste op kan vangen?”
Anne: “Dat is een super rot en naar gevoel. Als je hier van tevoren al bang voor bent, maak het dan bespreekbaar en probeer (samen) op zoek te gaan naar een vorm waarin de kans hierop kleiner wordt. Mocht je een eetbui hebben gehad, wees dan lief en mild voor jezelf. Baal ervan, wees verdrietig en weet dat de gedachtes en nare gevoelens ook weer zullen verdwijnen.”
Phoi Cai: “Ik heb absoluut een soort haat-liefdeverhouding met feestdagenlekkernijen gehad. Ik vond ze vaak zo lekker, dat ik het lastig vond daarin een rem te vinden, omdat ik aan de andere kant mezelf zo tekortdeed. Het ging van genieten van een koekje naar intense spijt en schaamte dat ik het helemaal op had gegeten. Ik was wat dat betreft dan maar blij dat het na de feestdagen weer uit de winkels zou verdwijnen.”
Marli: “Lastig om hierover advies te geven, omdat ik juist het tegenovergestelde had. Ik was zo bang voor de hoeveelheid eten die ik in de avond zou gaan eten dat ik juist met de feestdagen minder at. Maar de ideeen die allemaal al worden genoemd, lijken me zeker goed. Probeer voor jezelf een eetplan op te stellen, neem iemand in vertrouwen of sta het jezelf toe om die eetbui te hebben. Accepteer deze dagen die verdomde eetstoornis dan toch maar, want jezelf straffen op deze dagen is nog verdrietiger.”
Peggy: “Dat lijkt me een heel naar gevoel en ik denk dat ik me helemaal aansluit bij wat hierboven al is geschreven. Het is oké om tijdens de feestdagen meer te eten dan je op een ‘normale’ dag zou doen en mocht het toch uitlopen op een eetbui, wees dan juist extra lief voor jezelf. Het kan en mag gebeuren. Het is al ontzettend knap dat je dit aangaat.”
Bekijk ook eens de video ‘Eetbuien en kerstdiners‘ uit onze vlogmas-reeks.
Hoe kan je gezellig meedoen met Kerst onder vrienden en familie, terwijl jij je allesbehalve gezellig voelt?
Irene: “Door het uit te spreken, dat lucht echt op. En dan hoef je ook helemaal niet geforceerd gezellig te doen. Mensen weten ervan, je mag gewoon jezelf zijn, en misschien ga je wel liever wat eerder naar huis of zonder je je even af op je kamer als je thuis bent. Maar net als met overeten en eetbuien, als je het kan accepteren, komt er veel meer lucht en ruimte om je wat meer op je gemak te voelen. Niks moet in ieder geval. Kerst is op een vaste dag, maar jouw gemoedstoestand, de ups en downs van je leven, laten zich niet in een kalender plaatsen.”
Lonneke: “Ik liep er vaak ook zo tegenaan dat het altijd maar gezellig moest zijn en juist door die druk, werkte het bij mij averechts. Het voelde zo snel als een soort toneelstukje. Ook met de feestdagen voel je wat je voelt. Dat verdwijnt niet ineens – en dat hoeft ook niet. Ik hoop vooral dat hoe rot jij je ook voelt, je ook een beetje open kan staan voor het stukje verbinding en saamhorigheid. Dat je die warmte een beetje toe kan laten, dat kan denk ik ook naast elkaar bestaan.”
Anne: “Door te delen! Niets is vermoeiender en eenzamer dan ‘gezellig’ te moeten doen, terwijl je je allesbehalve gezellig voelt. Durf die gevoelens uit te spreken. Ik heb zelf gemerkt dat dit ontzettend helpend kan zijn.”
Phoi Cai: “Ondanks dat ik ontzettend kon genieten van het samenzijn, wat zo centraal stond, voelde ik me achteraf ook vaak eenzaam. Niemand wist van mijn problemen af en ik denk dat ik met wat steun echt meer had kunnen genieten van de feestdagen. En dat kan ik alleen maar mezelf kwalijk nemen… Dat ik nooit heb gedeeld of steun heb durven vragen, ook uit angst de feestdagen voor een ander te verpesten. Dus als ik iets mag adviseren: vraag om steun. Daarmee verpest je niets voor een ander, maar help je vooral jezelf. Je hoeft je niet alleen te voelen met alle fijne mensen om je heen.”
Marli: “Ik vind het eerlijk gezegd een moeilijke vraag. Ik vierde kerst namelijk altijd met mijn ouders, maar thuis is er nooit over mijn eetstoornis gesproken en als het ooit werd aangekaart dan liep dit altijd uit op ruzie. Natuurlijk is het delen en bespreekbaar maken over al je angsten het meest waardevol, maar als je in dezelfde situatie als ik zat/zit dan kan dit erg moeilijk zijn. Ik vermeed dus juist het onderwerp eten en eetstoornis en probeerde me te focussen op andere gesprekken en op de gezellige sfeer in bijvoorbeeld het restaurant. Hierdoor voelde ik me uiteindelijk fijner dan wanneer er ruzie had gekomen over wat ik wel of niet zou eten.”
Peggy: “Mij heeft het vooral geholpen om me af en toe even terug te trekken als het teveel werd. Het is ontzettend vermoeiend om een hele dag te moeten ‘doen alsof’. Dat neemt echter niet weg dat het ook daadwerkelijk gezellig kan zijn en dat je het een kans mag geven. Spreek naar iemand uit dat je niet zo lekker in je vel zit, maar ga het niet uit de weg met het idee dat het op voorhand al geflopt is. Misschien ga je aan het einde van de dag juist heel voldaan naar huis omdat je je gedachten even hebt kunnen verzetten. Wie weet :-)”
Met kerst lijkt iedereen bij elkaar te komen en niemand alleen te zijn. Dat kan behoorlijk pijn doen, als jij op dat moment niemand hebt of een dierbare bent verloren. Hoe ga je hiermee om?
Irene: “Op een manier die voor jou passend is. Door het fijn te maken voor jezelf of juist niet mee te hoeven doen aan de feestdagen. Misschien door vanavond of morgenavond even in een chat op Proud2Bme te komen. Door samen of alleen even bij iemand stil te mogen staan. Dat is zo persoonlijk, denk ik. Veel liefs en sterkte voor jou, als je het hier nu lastig mee hebt. Weet dat je niet alleen bent.”
Lonneke: “Ja, dan kan kerst wel heel confronterend zijn lijkt me. Zelf vond ik die dagen in ieder geval extra ingewikkeld. Alsof de gezelligheid en de warmte dat gemis versterkte. Ik denk dat mijn antwoord wel aansluit op mijn reactie in de vorige alinea: die gevoelens mogen er zijn en kunnen ook bestaan naast de warmte die je misschien wel voelt. Gemis is een ‘negatieve’ emotie vind ik vaak, maar het geeft ook iets heel moois aan: de relatie die je hebt gehad, dat je in staat bent om lief te hebben.”
Anne: “Dit is de eerste kerst die ik zonder een paar dierbare familieleden vier. Dat is lastig en een gemis aan tafel. Toch geef ik ze alsnog een eigen plekje aan tafel. Niet fysiek, maar wel door bewust over ze te praten. Door fijne en dierbare herinneringen op te halen. Dat is met een lach, maar absoluut ook met een traan. Dat mag ook tijdens kerst.”
Phoi Cai: “Juist omdat het samenzijn bij mij zo centraal stond en staat, doet het me verdriet te weten dat anderen alleen zullen zijn met de feestdagen. Vooral als je daar eigenlijk niet voor hebt gekozen, maar als het door omstandigheden is gekomen. Ik heb kerst altijd met een vaste basis gevierd: het gezin en mijn oom en tante. De afgelopen jaren zijn er enkele partners en kinderen bijgekomen, maar de basis was altijd hetzelfde. Tot ik een paar jaar terug mijn oom verloor en vorig jaar mijn tante. Nu is de basis ineens een stuk kleiner en het gemis een stuk groter. Ik vind het elk jaar een gemis dat ze er niet meer zijn en ik sta ook elk jaar heel bewust stil bij ze. In mijn hart zijn ze er nog altijd bij.”
Marli: “Kerst zal nooit meer hetzelfde zijn zonder mijn lieve vader. Ondanks dat ik ook met hem nooit over mijn eetstoornis heb kunnen praten en Kerstmis hierdoor zeker niet altijd even makkelijk is geweest, mis ik toch het vieren van Kerstmis met hem. Daarom vind ik het ook helemaal niet erg dat ik kerst vooral met mijn moeder vier. Zij ervaart ook het grote gemis en hierdoor zijn we ook niet ‘verplicht’ alleen maar te lachen en gezellig te doen. Er mag een traan vallen en het kaarsje voor de foto geeft licht in de duisternis.”
Peggy: “Ik heb hier nog altijd geen antwoord op. Ook dit jaar breng ik de feestdagen zelf alleen (en met jullie bij Proud) door en dat kan nog altijd pijnlijk zijn. Ik probeer vooral te kijken naar hoe ik het voor mezelf fijn kan maken. Ik doe de lichtjes van de kerstboom aan, brand een geurkaars en kook iets feestelijks voor mezelf. En ook daar mogen tranen en moeilijke gevoelens bij komen kijken. Daarnaast probeer ik social media zoveel mogelijk te vermijden, omdat je daar de confrontatie gaat tegenkomen en ik wil op dat moment juist lief voor mezelf zijn.”
Bekijk ook eens de video ‘Alleen zijn of voelen in de decembermaand‘ uit onze vlogmas-reeks.
Onze kerstwens aan jou:
Irene: “Misschien niet per se een kerstwens, maar een wens in het algemeen. Dat je mag doen wat voor jóu goed voelt. We zijn als mens – letterlijk (!) en figuurlijk – gewoon geen one size fits all en dat is oké. We kunnen soms veel maatschappelijke of sociale druk voelen, maar uiteindelijk moet jij het met jezelf doen. Doe het op jouw manier en zorg goed voor jezelf.”
Lonneke: “Ik heb vorig jaar iets bedacht wat ik denk ik even ga herhalen (mag dat?): ‘ik wens je geen leuke of fijne kerst toe, want ik weet hoe je die druk daarin kan voelen. Ik wens je een kerst toe die niet heel beladen is, een kerst die weer snel voorbijgaat. Een sobere kerst, misschien. Een kerst waarin je voor jezelf mag zorgen en voor jezelf op mag komen, waarin je je niet anders of gezelliger voor hoeft te doen. Een kerst die voor jou oké voelt, hoe dat er ook uit mag zien. Een kerst op jouw manier. Ik wens je toe waar je naar verlangt.’ Beetje vals gespeeld, maar dit vat nog steeds de essentie van mijn kerstwens samen. Dat je, ongeacht of je het viert, of je religieus bent, je deze dagen in kan richten zoals ze nu bij jou passen.”
Anne: “Ik wens je veel rust in de chaos die je wellicht kunt voelen. Ga op zoek naar de momenten waarop jij je hoofd even leeg kunt maken en kunt opladen. Durf daarin voor jezelf te kiezen.”
Phoi Cai: “Ondanks alles heb ik gelukkig altijd heel fijne herinneringen aan de kerstdagen gehad en betekent kerst ook veel voor mij. Maar tegelijkertijd weet ik dat het niet voor iedereen zo makkelijk is. Dat er veel mensen zijn die zich alleen voelen met de feestdagen, dat velen ook alleen zijn met de feestdagen ondanks dat ze het graag anders hadden willen zien. Weet dat ik aan je denk. Dat ik je ontzettend veel warmte en liefde toestuur. Je bent ontzettend waardevol en ik neem je in mijn kerstgedachte mee.”
Marli: “Voor mij staat Kerstmis uiteindelijk als eerste voor de geboorte van Jezus, een nieuw leven. Ik gun jou ook een symbolisch nieuw leven. Een leven zonder eetstoornis of andere problematiek. Een leven met rust in je hoofd en liefde om je heen. Dat is mijn grootste kerstwens aan jou!”
Peggy: “Een hele liefdevolle en warme virtuele knuffel van mij voor jou.”
Zit jij met meer vragen over eetstoornissen, Kerstmis of wil je even je ei kwijt? Je bent altijd welkom op ons forum of in onze chats. Weet dat ook met de feestdagen, onze chats geopend zijn. ♥
Geef een reactie