Gezond of ongezond: orthorexia

Op de basisschool was ik een verlegen meisje, maar kwam ik goed mee met klasgenootjes, had ik veel vriendinnen en haalde ik altijd goede cijfers. Ik ging dan ook naar het gymnasium. Ook daar kreeg ik veel vriendinnen en had ik het altijd leuk op school. Ik haalde nog steeds erg goede cijfers. Buiten school waren er ook geen problemen.

Sporten heb ik altijd al veel gedaan, van paardrijden en skeeleren tot gewoon buiten spelen met vriendinnen. Eigenlijk was alles perfect. En toch heb ik inmiddels een eetstoornis ontwikkeld… Wat ik hier mee wil zeggen, is dat er niet altijd iets dramatisch gebeurd hoeft te zijn, wil je een eetstoornis krijgen. Het heeft lang geduurd voordat ik het erkend heb, maar op een gegeven moment kom je er niet meer onder uit. Iedereen ziet het, ook al zeggen ze het niet zo snel.

Wat is Orthorexia Nervosa?
Orthorexia is een obsessie voor eten, die lijkt op anorexia. Er is echter één verschil. Het gaat niet om de hoeveelheid eten, maar om de kwaliteit van eten. Verder draait het ook allemaal om controle. Ik durf bijvoorbeeld niets te eten wat ongezond is of wat ik niet gepland heb te eten. Ongezond is wel subjectief en dat zie ik nu ook wel in. Mijn lijstjes werden steeds kleiner, waardoor ik naar anorexia heb geneigd en erg veel ben afgevallen in een paar maanden tijd.

Hoe ben ik hierin verzeild geraakt?
Ik kan me niet herinneren dat ik ooit gedacht heb dat ik dik was, maar ik wilde gewoon wat gezonder eten en wat meer sporten. Perfectionisme is ook altijd al aanwezig geweest. Lijstjes voor schoolwerk, lijstjes voor eten, lijstjes voor beweging. Zelfs vrije tijd werd ingepland. Voor iets spontaans was geen plaats meer en de sociale contacten werden minder. Vooral die met mijn zusje. En waarom al die lijstjes? Eerlijk gezegd heb ik geen idee. Misschien onzekerheid, faalangst en perfectionisme bij elkaar. Een negatief zelfbeeld hoort er denk ik ook wel bij, al heeft dat niet de doorslag gegeven.

In ieder geval is het daar mee begonnen. De dag dat mijn moeder tegen mij zei: ‘Volgens mij ben je aan het compenseren voor wat anderen te veel doen’ kan ik mij nog goed herinneren. Maar wat wil je ook met al die aandacht voor voedsel in kranten, op tv en op school? Daarna is het echter alleen maar erger geworden. Eigenlijk is het ergste dat ik al die tijd niets door had. Waarom deed iedereen zo moeilijk? Ik eet toch gewoon gezond? Waarom maakt iedereen zich zo druk om niets? Oké, de lijstjes werden wel wat extreem, maar alsnog kon ik het niet begrijpen.

Ondertussen gebeurde er lichamelijk wel wat met me. Op school werd ik al niet goed als we het over bloed hadden. Bij het idee dat er bloed ik mijn lichaam zou zitten, ging ik al trillen en zag ik weer sterretjes. Mijn bloeddruk bleek veel te laag. Geen moment heb ik er over gedacht dat het zou komen, omdat ik te licht was.

Hoe verder?
Ondertussen werd ik gewoon bang voor ongezond eten en steeds meer producten werden geschrapt. Groente en fruit waren voor mij heel erg belangrijk en dat at ik dan ook de hele dag door.
Op een gegeven moment werd het toch wat te erg. Ik was ervan bewust dat ik hulp nodig had, niet zozeer voor mijzelf, maar voor anderen om mij heen. Ik kon niet meer doorgaan op deze manier en ik was bereid te gaan veranderen, maar wel met professionele hulp.

Ik kan me nog goed een avond herinneren, dat ik eigenlijk een hardloopwedstrijd had. Die wedstrijd heb ik nooit gelopen, maar de avond eindigde in het ziekenhuis voor obstipatie. Mijn lichaam ging zich verzetten tegen het vele sporten en weinig eten.

Eerst ging ik naar een diëtiste, maar alle afspraken met haar kwam ik niet na. Door de obstipatie was ik bang geworden om te eten, het moest er eerst maar eens uit komen naar mijn idee. Hierdoor viel ik ineens af, wat niet eens mijn bedoeling was, ik wilde alleen gezond zijn, maar door die obsessie was ik in feite alleen maar ongezond bezig.

In de zomervakantie ging het helemaal mis. Met mijn ouders was ik op de camping, waar we altijd kwamen en iedereen ons al kende. Ze zagen aan mij dat ik een eetstoornis had en soms vroegen ze er gewoon naar. Het is wel de eerste stap geweest voor mij om er over te praten. Als de rest van het gezin uit eten ging, at ik in de caravan. En de hele dag was ik bezig met bewegen, ik mocht gewoon niet stil zitten van mezelf. Het gevolg was dat ik nóg meer afviel en niemand meer wist wat ze met me aan moesten.

Hulp
Meteen toen we terug kwamen van vakantie, heeft mijn moeder de Ursula gebeld. Eerder had ik mezelf al aangemeld, maar toen werd mijn situatie ineens echt kritiek. Een versnelde intake volgde, maar ik wilde niets. Ik wilde niet naar een kliniek voor eetstoornissen, want ik had geen eetstoornis. Een dwangstoornis misschien, maar wat is er mis met gezond eten? Ik wilde ook niet opgenomen worden, want ik had mijn ziekte nog niet geaccepteerd en ik wilde dan ook zo snel mogelijk weer weg. Stel je voor dat ik niet naar school kon en mijn examen niet zou halen?

Uiteindelijk werd het poliklinische behandeling met een psycholoog en inmiddels ook een sociotherapeut. Van ernstig ondergewicht naar bijna gezond gewicht gekomen en heel veel geleerd over mezelf. Aankomen was niet zo moeilijk. Ik mocht zelf weten wat ik at, dus altijd gezond. Altijd ging het van: “Oh, wil je dat niet eten? Dan eet je toch iets anders!” Ze waren blij, dat ik ook maar iets at. En zo ging het dag in, dag uit. En nog steeds durf ik nog maar weinig te eten. Ik blijf op gewicht en heb geen moeite met eten, zolang ik maar kan kiezen uit mijn eigen lijstjes. Op dit moment weet ik echt niet hoe het me ooit gaat lukken om mijn keuzes uit te breiden. (Tips zijn altijd welkom, hihi.)

Over het algemeen heb ik mijn leven wel weer op de rails. Ontzettend lieve vriendinnen, die me echt steunen. Het liefst praat ik er niet over, maar soms is het gewoon aan me te zien. Laatst, toen ik het wat moeilijker had, stuurden ze me een kaartje met: you are loved. Zoiets is voor mij dan echt heel waardevol en zit ik ook met tranen in mijn ogen te lezen.

Natuurlijk gaat het nog steeds wel eens mis. Vakanties vind ik een ramp. Alle structuur van het dagelijks leven is weg, eetschema’s lopen in het water en er is te veel tijd om na te denken/piekeren. Zelfs op zondag voel ik me nog altijd een beetje vreemd. De bewegingsdrang wordt dan zo groot en ik heb dan ineens heel veel behoefte om alles te controleren, waardoor ik op de weegschaal móet staan van mezelf, perse oefeningen moet doen of wil smokkelen met eten. Eenzaamheid, terwijl ik helemaal niet alleen ben. Schuldgevoelens, terwijl niemand boos op me is voor wat ik heb gedaan. In ieder geval ben ik altijd blij als het weer maandag is.

Het liefst doe ik ook alles tegelijk, om dan een week nodig te hebben om bij te komen. Vorige week bijvoorbeeld examenweek gehad met héél veel stress, 4 afspraken bij de Ursula en ook nog gesport. In zo’n week straf ik mezelf een soort van. De touwtjes worden strakker gespannen en ik ga alles weer met lijstjes plannen, ook het eten. Eindeloos piekeren over van alles en nog wat, waardoor ik nachten wakker lig en doodmoe ben. Deze week ben ik mezelf aan het leren te ontspannen, wat niet makkelijk is. Allerlei stoptechnieken aan het proberen om maar m’n hoofd rust te geven. En op dat punt ben ik nu..

Toekomst
Er zijn nog zó veel dingen die ik wil doen, dus tijd om stil te blijven staan is er niet. Aan ideeën heb ik echt niet te weinig. Eerst eindexamen doen. Daarna ga ik werken en waarschijnlijk ook nog vrijwilligerswerk bij een dierenpension. Volgend jaar studeren en dus op kamers. Ik weet dat ik nog heel hard moet werken om het aan te kunnen. Ik moet zeker wat sterker en stabieler worden. Maar ik geloof er in dat het gaat lukken. Dit forum heeft mij trouwens ook al een stuk verder gebracht. Ik heb gezien dat ik niet de enige ben met een eetstoornis en best wat steun kan geven aan en krijgen van anderen. Misschien heb ik daarom de stap durven zetten naar groepstherapie, waar ik sinds kort voor op de wachtlijst sta.

…Ooit hoop ik volmondig te kunnen zeggen dat ik ‘Proud 2 be me’ ben!

admin

Geschreven door De Redactie

Reacties

15 reacties op “Gezond of ongezond: orthorexia”

  1. Wow, dit verhaal komt me wel heel erg bekend voor..

  2. Jeetje.. heftig.. komen veel herkenbare dingen in je verhaal voor, heb ook wel eens gedacht dat ik neigde naar orthorexia, maar bij mij is diagnose anorexia wel duidelijk gebleken.. ik eet ook alleen maar gezonde dingen, maar het maakt me wel uit hoeveel (niet veel)..
    Wat ik niet helemaal snap is dat je laat blijken dat het je niet zo zeer om het aankomen gaat, maar om het gezonde eten.. maar waarom die bewegingsdrang dan?

    Deze eetstoornis hoor je weinig, maar ik hoop dat je de juiste behandeling vind en ooit kan zeggen “i’m proud 2 be me!”

    Liefs,

    Joyce

  3. Hee Joyce, ik snap je vraag. Ook bij orthorexia hoort wel bewegingsdrang, aangezien ik dacht (en je ook overal hoort) dat bewegen gezond is, hoe meer beweging, hoe gezonder je lichaam. In werkelijkheid is dat natuurlijk niet zo, vooral niet in combinatie met alleen maar groente en fruit.
    Lieffs

  4. Mooi vanuit je ware geschreven.

    Heel herkenbaar. Ik heb zelf ook gekampt met orthorexia. Veel onbegrip ervaren, vooral in de therapeuten wereld. Die speelden toch altijd anorexia in kaart. Dit was helemaal niet het geval. Ik wilde gewoon gezond en verantwoord eten en niet afvallen. Dit werd een ja – nee strijd. Ze wilden me echt hersenspoelen op sommige momenten. Maar ik hield voet bij stuk. Uiteindelijk heb ik zelf actie ondernomen, want met die therapeuten schoot ik niks op. Het werd alleen maar erger. Op een gegeven moment at ik alleen nog maar groente en fruit en mijn lijf vond dat niet zo prettig. Mijn sociale leven bereikte een 0 punt.

    Inmiddels ben ik weer ruim op gewicht, en ja op een gezonde manier, en kan ik mij weer focussen op de leuke dingen van het leven. Die controle is er nog wel, wat jij schrijft van die lijstjes, maar ik heb het al in de dagelijks gang van zaken toe kunnen passen. Ook als er een dagje uit op het programma staat. Er is zoveel te vinden voor gezond eten, zelfs als je uit eten gaat. Het is een kwestie van je kijk hier op laten inzien.
    Mijn dietist is zelfs onder de indruk van mijn gezonde manier van eten en dan ook nog eens goed aankomen en op gewicht blijven. En dan eet ik nog veganistisch en niet uit pakjes ook.
    Het is dus mogelijk en dan niet alleen op basis van groente en fruit. Er is zoveel meer.
    Nu het proud 2 be me nog 😉

    Er is weinig bekend over deze vorm van eetstoornis. Vaak voelde het voor mij alsof ik hier alleen in stond.

    Ik heb bewondering dat de erkenning er bij je is en dat je je er bewust van bent dat het zo niet anders kan en dat er wat moet gebeuren. Je houdt jezelf anders volkomen voor de gek en je lijf blijft op een gegeven moment achter je staan, terwijl je zelf vooruit wilt. Het is niet 1,2,3 op te lossen en daar moet je je ook niet op willen focussen. Het heeft tijd nodig.

    Geloof in de kracht van jezelf en herleef de innerlijke vrede met wie jij bent, want dat is wat telt. Jij mag er zijn op jou manier.

    De wereld wacht op je ~ De natuur heeft nog zoveel met je in het verschiet.
    Laat dat niet liggen, want voor je het weet waait het weg als een blad van de boom.

    Je komt er wel.

    Liefs

  5. Dit verhaal komt me heel bekend voor… Ik moet van mezelf ook gezond eten, maar minder erg dan jij

  6. Hee! Ik las je verhaal met heel veel bewondering! Het lijkt me echt ontzettend klote als je je zo steeds moet voelen, dat je gewoon niet meer kan stil zitten omdat je lichaam meet bewegen. Lijkt me echt erg joh, maar echt heel veel respect voor je dat je het allemaal hebt volgehouden en dat je nu weer op het goede pad zit! Het komt allemaal goed, geloof in jezelf. Dan straal je zelfverzekerdheid uit wat sowieso je omgeving zal opmerken, zodat zij je ook kunnen respecteren/in je kunnen geloven. JE KAN HET C= !

    Dikke X

  7. Volgens mij heb ik orthorexia!

  8. helaas super bekend.
    Ik herken me hier heel erg in maar bij de psycholoog hebben ze nooit de naam orthorexia genoemd…

  9. dat komt omdat orthorexia nog geen erkend ziektebeeld is. Steven Bratman heeft hier alleen een boek over geschreven maar het is nog niet erkend. Heel mooi geschreven! Ik hoop dat je er helemaal bovenop komt !
    x

  10. Dit zou zo mijn verhaal kunnen zijn. Heel herkenbaar!

  11. Hoi ik hoop misschien wat advies te krijgen…

    Ik was vroeger de hele dag bezig met zo ‘gezond’ mogelijk eten. Wat is gezond? Ik wist het echt niet meer.
    Ik weet het nog steeds niet precies, maar ik denk dat ik behoorlijk gezond ben. Want doen wat je leuk vindt en daarbij eten wat je lekker vindt is heel gezond 🙂 natuurlijk is dat niet het enige waar het om draait maar dat is waar ik meer op moet letten.

    Het gaat nu dus beter maar soms ben ik nog urenlang op internet bezig met of iets wel ‘gezond’ is… Niemand weet hiervan.

  12. Ik herken dit verhaal helemaal in mijn zus. Zij is nu al 5 jaren zo bezig en de wanhoop is zo hoog. Ze is intolerant voor ruim 30 dingen. Het is gewoon niet leuk om bij haar te zijn of om bijvoorbeeld met haar uiteten te gaan. Het gaat altijd over haar en haar klachten. En als het slechter met haar gaat, dan geeft zij mijn ouders de schuld, terwijl ze al enkele jaren het huis uit is.

    Ze is nu 25, maar leeft als iemand van 50. Ik ben al zoveel hulp op internet aan het zoeken. Ik dacht eerst hypochonder en nu denk ik dit. Als ik hier over begin, dan komt een dikke muur om haar heen en stoot ze me af. Ze heeft al veel vriendinnen verloren en zoekt nu vriendschappen met vrouwen van 40+. die ze leert kennen op een detoxvakantie waar ze elke keer heen gaat.

    Ik weet echt niet meer wat ik moet doen. Ik hoop dat één van jullie tips hebben hoe we als gezin bij haar kunnen door dwingen. Ik denk er vaak aan om een brief te schrijven naar haar huisarts. Maar ze weet alles goed te verwoorden en te verbergen, want ze vindt zelf dat ze te slim daarvoor is (universitair afgestudeerd en goede baan). Mijn ouders hebben haar vanaf het begin gewaarschuwd en nu ze kan bijna niets meer.

    Iedereen is wanhopig en niemand kan iets bereiken, terwijl we gaan willen dat ze weer gaat genieten van het leven. Dit kan ze echt al tijden niet meer. Help, graag help.

  13. heel herkenbaar
    het liefst ben ik 24/24 in de winkel
    ik kan maar niet weerstaan aan alle zoetigheid die daar is
    maar dat kost weer veel te veel
    daarom werk ik in een chocolade fabriek als proever
    is er nieuwe chocolade (nieuw recept) dan mag ik gewoon proeven
    dit is gewoon zalig

  14. hoi ik ben lisa
    en ken dit gevoel liefst ben ik thuis in de zetel met al het snoep van het land maar spijtig kan dat niet door dat je moet werken en anders geen geld hebt
    daarom werk ik bij voor extra geld
    ik denk voor dat ik aan de winkel ben wat ik ga eten voor de komende week
    en dan kom ik uit de winkel met het meeste deel snoep chips al wat je maar kan denken wie kan mij helpen ????????????
    ik moet geholpen worden door mensen want dit hou ik niet vol 🙁 🙁 🙁 🙁 µ

  15. Als je dit herkent, bezoek dan gerust eens ons forum of de chat.
    Daar kun je jouw verhaal delen, vragen stellen en herkenning en steun vinden.

    Voel je welkom!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *