Glutenallergie bestaat niet

Vorige week verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift Alimentary Pharmacology & Therapeutics een onderzoek over de zogenaamde glutensensitiviteit. Steeds meer mensen eten tegenwoordig glutenvrij en ook in de supermarkten zijn er meer en meer glutenvrije producten te vinden, maar de Universiteit van Brescia in Italië onderzocht in hoeverre mensen met een glutenallergie daadwerkelijk klachten krijgen op het moment dat zij gluten binnen krijgen.

Bron

Aan het onderzoek deden 35 mensen met een glutensensitiviteit (overigens niet te verwarren met coeliakie). Iedere deelnemer kreeg twee zakjes bloem, één zakje met, en één zakje zonder gluten. In het eerste deel van het experiment moesten de deelnemers tien dagen lang één soort bloem over hun eten strooien zonder dat zij wisten of hier gluten in zaten. Vervolgens vervolgden zij twee weken lang het reguliere, glutenvrije eetpatroon om daarna tien dagen lang het andere zakje bloem te gebruiken.

Tijdens het onderzoek moesten de deelnemers bijhouden in hoeverre zij last kregen van lichamelijke klachten zoals pijn, een moeizame spijsvertering, diarree of verstopping. Op basis van deze klachten moesten zij raden in welk zakje bloem er gluten zaten. De deelnemers die het juist hadden geraden, kregen de diagnose glutensensitiviteit.

Uiteindelijk wisten slechts twaalf van de 35 het juiste zakje aan te wijzen. Zes deelnemers hadden helemaal geen lichamelijke klachten en drie deelnemers beoordeelden hun klachten met een drie of lager. Hoewel dit een klein onderzoek is, is het toch veelzeggend. Ook een andere studie uit 2013 wees namelijk uit dat overgevoeligheid voor gluten in het hoofd zit. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat het verminderen van lichamelijke klachten door glutenvrij te gaan eten met name een placebo-effect is. 

Bron

Bianca Rootsaert, directeur van de Nederlandse Coeliakie vereniging, geeft aan dat Coeliakie een serieuze aandoening is, maar dat door de hele glutenhype een behoorlijk grijs gebied is ontstaan. ‘Door onze hoge eisen zijn we kwetsbaar geworden voor partijen die ons onzin willen verkopen. De industrie speelt daarop in. De diagnose wordt vaak gesteld door mensen die hier helemaal niet gespecialiseerd in zijn.’ Rootsaert geeft daarnaast aan dat als je de indruk hebt dat je een glutensensitiviteit hebt, het belangrijk is om dit uit te laten zoeken bij een maag-darm-leverarts.

Bron

Sandra

Geschreven door Sandra

Reacties

22 reacties op “Glutenallergie bestaat niet”

  1. Weet je, de titel van dit artikel alleen al stuit me tegen de borst als ik de inhoud van het artikel lees. Eén artikel is nooit voldoende om te concluderen dat iets niet bestaat. Alleen om te zeggen dat je het niet gevonden hebt. Daar kunnen zo veel meer redenen voor zijn dan het “niet bestaan”. Denk alleen al aan diverse methodologische en statistische beperkingen van onderzoek.

    De toonzetting van dit artikel (“zogenaamde glutensensitiviteit”, “glutenhype”, “glutenallergie bestaat niet”, een specificatie dat glutensensitiviteit niet hetzelfde is als coeliakie, dit onderzoek zou veelzeggend zijn (waarom dan precies?)) verraadt voor mij dat het de schrijver toch enigszins wil overtuigen van het niet bestaan van glutensensitiviteit). Tussen de regels door lees ik een “stop met de glutenhype en eet allemaal maar weer gewoon gluten”. En die opvatting kom ik zo vaak tegen, dat ik graag eens een keer in het algemeen een reactie daarop wil geven.
    Ik begrijp nooit zo goed waarom zo’n weerstand bestaat tegen mensen die graag glutenvrij willen eten, zonder dat daarvoor coeliakie is vastgesteld. Dan heb ik het niet specifiek over Proud, maar het is over het algemeen soms net of mensen die keuze niet mogen maken. Negen van de tien keer hoor je “je stelt je aan”, “het zit tussen je oren”, etc. Ik zie een behoorlijke parallel met psychiatrische ziektes. Die worden ook met enige regelmaat beschouwd als “niet-bestaande problemen”. Sterker nog, als je besluit af te wijken van het Voedingscentrum-eetpatroon, moet je sowieso uitkijken dat je geen eetstoornis aangepraat krijgt.

    En nee, ik ben niet ziek, maar ik eet wel glutenvrij (en zuivelvrij en suikervrij). In de praktijk betekent dat dat ik vlees, vis, eieren, groente, fruit, zaden en af en toe wat havermout eet. Waarom? Omdat ik me daar goed bij voel en mijn fysieke en mentale gezondheid sprongen vooruit hebben gemaakt sinds ik dat doe. En omdat ik dus lelijke buikpijn krijg als ik dingen eet waar ik niet tegen kan. De wetenschap kan me echt mijn rug op. Onderzoekers hoeven immers niet een hele nacht te creperen van de buikpijn. Zij liggen niet de hele nacht over te geven. Zij hoeven niet thuis te blijven, omdat ze diarree hebben. Zij zullen vast kunnen sporten op gluten, omdat ze niet altijd maar doodmoe zijn. En nee, die klachten kan ik echt niet met mijn hoofd maken. Overgeven en diarree krijg ik niet met mijn gedachten voor elkaar.

    Ik heb er ook geen arts voor nodig om vast te stellen dat ik ergens last van heb. En ongeacht of dat gluten zijn of dat mijn eigen hoofd dat ervan maakt: ik voel me fysiek vele malen beter. Heb ik dan een diagnose nodig? Welnee, mijn eetpatroon kan ik prima zelf aanpassen. En ik weiger naar een arts te gaan, om op die manier andere mensen te kunnen overtuigen.

    Maar heb ik zin om me altijd maar te moeten verdedigen als ik weer eens ergens niet mee kan eten? Nee, ook niet. Dat doe ik dus ook niet. Als je wilt denken dat ik last heb van een placebo-effect: prima, heb ik vrede mee. Als je wilt denken dat ik gewoon een beetje raar ben: even goede vrienden.

    En toch zou ik diep van binnen soms ook gewoon wel eens serieus genomen worden. Zou ik willen dat niet meteen op basis van twee artikelen geconcludeerd wordt dat glutensensitiviteit (niet te verwarren met glutenallergie!) niet bestaat (voor zo’n conclusie is meer ondersteuning nodig!). Zou ik willen dat alle mensen die met mij kiezen om glutenvrij te eten dat gewoon kunnen doen, zonder veroordeeld te worden. Dat we met z’n allen die mensen kunnen laten leven zoals zij dat willen. Immers, wie heeft er last van als ik de brood- en koekjesafdeling oversla? Volgens mij alleen de tarweboer en de brood- en koekjesfabrieken.

    Stop alsjeblieft elkaar te overtuigen van jouw “waarheid”, laat mensen zelf uitproberen en ervaren wat bij hen past en laat vooral iedereen eten wat hij of zij wil zonder meteen een oordeel klaar te hebben.

  2. Ik sluit me volledig aan bij anoniem hierboven.
    Bovendien, veel mensen met glutenintolerantie of glutensensitiviteit krijgen pas problemen en klachten op de lange termijn. (bv leaky gut en daardoor tal van andere klachten) En ja, dan brengen gluten je wel degelijk ernstige schade toe!
    Het zou fijn zijn als die mensen serieus genomen worden en de artsen in NL eens wakker zouden worden en verder zouden kijken dan hun neus lang is, want er schort ontzettend veel aan de deskundigheid van NL artsen en diëtisten.

  3. Ik ben het in grote mate eens met anoniem, en ik ben blij dat proud een platform bied waarop mensen hun zegje kunnen doen zodat anderen er ook eens op een andere manier naar kunnen kijken. dat betekent niet dat je het eens hoeft te zijn met dit of dat wetenschappelijk artikel, maar vooral dat je je eerder bewust wordt hoe belangrijk het is niet te snel conclusies te trekken. Wat voor het ene individu werkt werkt voor de ander misschien niet, en ookal zit het tussen de oren, als iemand zich er beter door voelt, waarom niet?

  4. Geloof me: mijn hoge leverwaardes die ik krijg als ik gluten eet zitten niet tussen mijn oren, maar in mijn lever en bloed! Wat een kul dit!

  5. Ach, ik weet niet, tegenwoordig als ik zeg ik ben allergisch voor schaaldieren denken mensen dat ik net zoiets heb als “die glutenvrije mensen”. Coeliakie is inderdaad een echt iets, en reuze vervelend.
    Maar een allergie is iets heel anders dan een intollerantie. Ik kan dood gaan van een onzichtbaar spoortje schaaldier in mijn eten.

    Ik vind het persoonlijk best vervelend dat veel mensen zich allergisch noemen voor het een of het ander, ook al zijn ze nooit getest maar krijgen ze vage klachten nadat ze iets eten. Dat heeft er nl voor gezorgd dat mensen met anafylaxie niet altijd even serieus worden genomen hoewel het nogal grote gevolgen heeft. Ik zeg tegenwoordig in restaurants of feestjes ook nooit meer dat ik allergisch ben voor schaaldieren want dan wordt er te makkelijk mee om gegaan, ik zeg ik heb anafylaxie en leg dan eventueel uit wat het is.

    Als je last krijgt van gluten, dan laat je ze staan, zo simpel is het toch. Je hoeft dan toch niet meteen te lopen zelfdiagnosticeren met termen die reuze intessant klinken maar uiteindelijk gewoon zoiets betekenen als: ik krijg last als ik dit eet.
    Ik word misselijk van kiwi’s en citroenen. Maar heb ik dan meteen een sensitiviteit? Ik eet ze gewoon niet meer. Kan ik ook wel alles wat ik vies vind een sensitiviteit gaan noemen maar je kan het ook gewoon niet meer eten en verder klaar.

  6. De titel van deze blog is niet juist, een glutenallergie bestaat namelijk wel. De definitie van een voedselallergie is dat er een immunologische reactie ten grondslag ligt aan de voedselovergevoeligheid/klachten. Bij coeliakie worden er antistoffen gevormd tegen bepaalde gluten, er is dus sprake van een immunologische reactie. In dit onderzoek worden proefpersonen genomen die geen coeliakie (ofwel ‘glutenallergie’) hebben, dat staat vermeld in de methode. Het onderzoek kijkt naar glutensensitiviteit, daarvan zou je wellicht kunnen stellen dat het ‘niet bestaat’, maar het onderzoek zelf concludeert anders door mensen die het goed raden de diagnose glutensensitiviteit te geven (het onderzoek zelf stelt dus dat glutensensitiviteit wél bestaat). Daar zet ik verder mijn vraagtekens bij, 1/3 had het goed ingeschat terwijl 1/2 de glutenvrije bloem aanzagen voor glutenbevattende bloem. Je kunt je dan toch afvragen of zij niet toevallig goed gegokt hebben en hoe dat dan precies zit.

    Hoe dan ook, wat betreft het ‘tussen de oren zitten’, tsja, 20% van de klachten waarmee men bij de huisarts komt kunnen lichamelijk niet verklaard worden. Daarbij is aangetoond dat psychologische factoren een rol spelen bij lichamelijk onverklaarde klachten (doordat bijv. blijkt dat cognitieve gedragstherapie werkt). Er zijn veel mensen die lijden aan bijv. prikkelbare darm syndroom en die zeggen gebaat te zijn bij een glutenvrij dieet. Wanneer zij minder klachten ervaren door geen gluten (of zuivel, of noten) te eten en hun gezondheid hierop vooruit gaat, waarom dan niet?

  7. Er is gewoon een klein foutje gemaakt…
    Glutenallergie is hetzelfde als coeliakie.
    Glutenintolerantie is daarentegen een “lichte” vorm en dag bestaat inderdaad niet.
    Misschien even de woorden aanpassen? 😉

  8. Je moet naar je eigen lichaam luisteren.
    Ik ben vaak getest op allergie ed.Vaak komt er niets uit die testen,maar ik heb wel degelijk hevige klachten wanneer ik bepaalde dingen eet .
    Ik heb ook last van producten die als heel gezond worden bestempeld ,maar dus niet voor mij.Je weet zelf wel wanneer je iets doet omdat het een hype is of dat je je echt voor jezelf kiest.
    Verder kan je dat ook voor jezelf houden ,vind ik.Iedereen is toch verschillend en heeft zijn of haar eigen keuzes te maken.

  9. er staat toch duidelijk dat glutensensitiviteit niet verward mag worden met coeliakie

    Ik denk dat veel mensen denken (door o.a hypes, hollywood) dat gluten niet gezond zijn. Dan voelen ze zich gezond als ze het niet nemen. Een beetje eetstoornisgedrag dus. Want het is duidelijk dat het tussen de oren zit.

    Maar er is ook een groep die wél echt klachten ervaart als ze gluten eten (bijv. coeliakie of een andere darmaandoening) En dan is zo´n hype vervelend, omdat je niet meer geloofd wordt door mensen. Alsof je je aanstelt.

    Ik daarintegen eet gewoon lekker brood, en andere producten met gluten. Ik zie soms wel eens die glutenvrije producten in de supermarkt. Ziet er niet zo smakelijk uit. Maar ik kan het mis hebben.

  10. Rustig mensen, geen paniek.

  11. Mee eens met anononiem. Tarwe is een super geraffineerd product waar bijna geen voedingswaarde meer in zit. Na het eten van brood krijg ik meteen weer ‘trek’. Je komt in een suikerdip. Het is raar dat wij als Nederlanders het normaal vinden om zo veel brood te eten en dan word hier ook nog een artikel geplaatst met ‘meer dan 200 gram groente per dag heeft geen voordelen’. Terwijl groente en fruit de basis van onze voeding is en er wel degelijk in recente onderzoeken is aangetoond dat dit re kans op ziektes heel erg verminderd! Mensen kunnen echt wel een glutenintolorantie hebben en de mensen die er zelf voor kiezen, zoals ik om geen tarwe meer te consumeren weten wel beter dan dit artikel (hahah).

  12. Dik eens met de blog en niet met anoniem. Dat is namelijk precies waar het om gaat, hetzelfde als met (bij)geloof: je praat jezelf dingen aan die onzin zijn. Leuk dat het psychisch voor jou werkt (placebo effecten zijn niks mis mee), maar ga er niet tegenin als mensen wetenschappelijk onderzoek doen en vinden dat er lichamelijk niks mis met je is.

    Dat het voor degenen die beweren glutensensitief te zijn een pijnlijke bevinding is snap ik. Ik vond het ook niet leuk toen mijn moeder me vertelde dat Sinterklaas niet bestond.

  13. Blijft interessant, hoe overtuigingen kunoen zorgen voor lichamelijke reacties. Ik vind het altijd een beetje gek, dat hele glutending. Maar hé: als mensen zich beter voelen wanneer ze het niet eten, of het nou psychisch is of niet, dan maakt het niet uit toch?

  14. Coeliakie is een intolerantie, geen allergie. Bij een allergie wordt IgE aangemaakt, dit is waarom mensen met een pinda allergie bijvoorbeeld helemaal opzwellen. Coeliakie heeft dit niet, dus dit is een intolerantie, omdat er sprake is van een andere immuunreactie. Aldus mijn medische lesboeken en de kennis van mijn moeder: ik studeer geneeskunde en zij heeft coeliakie.

    Het probleem met glutensensitiviteit is niet dat het bestaat, vind ik persoonlijk. Als je er niet tegen kan, laat je het staan. Ik heb prikkelbare darmsyndroom en kan niet tegen suiker en veel zoetstoffen. Dus laat ik het staan. Het probleem ligt bij de mensen die claimen gevoelig te zijn voor gluten vanwege de hype, die een glutenvrij diner eisen in een restaurant en vervolgens als toetje appeltaart nemen. Dat is het probleem, want dat zorgt ervoor dat mensen met coeliakie maar ook mensen met een echte overgevoeligheid niet meer serieus genomen kunnen worden.

    Glutenallergie bestaat niet omdat gluten op geen enkele manier een IgE gemedieerde reactie opwekken.

    Maar dat er mensen zijn die niet goed tegen gluten kunnen zonder dat er echt bewijs voor is, wil ik best geloven. Tenslotte valt mijn overgevoeligheid voor suiker ook niet te bewijzen.

  15. @hungry ghosts

    Na aanleiding van je berichtje ben ik mijn studieboeken nog even ingedoken, om te kijken hoe het nu zat (want ik kon me bij jouw verhaal ook zeker iets voorstellen). Rijkers e.a. schrijven in hun boek ‘Immunologie” in H. 13 (p. 271):

    “Een te heftige reactie van het immuunsysteem wordt overgevoeligheid genoemd (…) wanneer een dergelijke schadelijke respons van het immuunsysteem een te heftige reactie op (ogenschijnlijk) onschadelijke en ongevaarlijke stoffen uit de omgeving is, zoals graspollen, huisstofmijt en koemelkeiwit, is er sprake van een allergische (overgevoeligheids)reactie of kortweg allergie.”

    De verschillende typen overgevoeligheidsreacties worden daarna besproken. In H. 9 p 193 staat over coeliakie:
    “Coeliakie is een type IV overgevoeligheidsreactie van T-lymfocyten op peptiden in gluten.”
    Coeliakie is dus inderdaad geen IgE gemedieerde immuunreactie, het is geen type 1 overgevoeligheidsreactie. Wel is het, net als bijv. contacteczeem of bepaalde overgevoeligheidsreactie/allergie op medicijnen, een type 4 overgevoeligheidsreactie. Volgens de definitie van Rijkers e.a. kun je coeliakie dus volgens mij wel als een allergie zien. De NHG standaard voedselallergie (die ik gisteren bij het schrijven van mijn bericht had geraadpleegd) schrijft trouwens het volgende:

    “Voedselallergie kan immunoglobuline-E- (IgE-)gemedieerd en niet-IgE-gemedieerd zijn. (…) Bij niet-IgE-gemedieerde voedselallergie treedt een allergische reactie op na inname van een voedselallergeen, zonder dat sensibilisatie aantoonbaar is. Een voorbeeld daarvan is de cellulaire reactie die leidt tot een intestinale ontsteking, zoals bij coeliakie (zie kader) of eosinofiele oesofagitis. ”
    Hun definitie van voedselallergie is dat er sprake moet zijn van een immuunrespons op het antigeen, wat het geval is bij coeliakie

    Ik kan me voorstellen dat, als jouw leerboeken een andere definitie van ‘allergie’ hebben, je hier anders naar kunt kijken. Welke boeken heb jij gebruikt om je informatie te vinden? Het gaat mij ook zeker niet om een welles-nietes spelletje of om gelijk te krijgen, coeliakie bestaat immers, of het nu een allergie is te noemen of niet. Ik schrijf dit vooral nog even (met bron) omdat mijn ervaring is dat, wanneer je schrijft dat je geneeskundestudent bent, mensen jouw woorden snel als waarheid aannemen. Dit terwijl een arts het ook fout kan hebben, en zeker een geneeskundestudent die nog in opleiding is (en dat is ook niet erg, je bent immers nog in opleiding). Dat is iets waar ik zelf echt mee op zou passen. Een goede, heldere bron voor je verhaal lijkt me veel belangrijker dan het gegeven dat je geneeskunde studeert.

    Groetjes,
    Esther

  16. @ Lamp: Ik ga zeker wel tegen “wetenschap” (lees: het gebruik van wetenschap zoals in dit artikel) in. Als wetenschapper in opleiding geloof ik in wetenschap, maar ben ik me ook bewust van beperkingen ervan. Eén van die beperkingen is dat één enkel onderzoek (en twee ook niet) nooit een dergelijke conclusie kan geven. Dat heeft te maken met allerlei methodologische en statistische beperkingen en bovendien een bepaald kansniveau dat de resultaten geen representatieve benadering van de werkelijkheid zijn.
    De meeste onderzoekers zijn zich hiervan bewust en gaan dan ook genuanceerd om met onderzoeksresultaten. Die zullen zeggen dat de resultaten in een bepaalde richting wijzen, maar zullen nooit stellig zeggen dat glutensensitiviteit niet bestaat na één onderzoek.

    Het probleem komt wanneer onderzoeksresultaten gebruikt worden zonder de beperkingen van wetenschap in ogenschouw te nemen en vervolgens één enkel onderzoek (of een tweede: zoveel maakt dat niet uit) te gebruiken om een statement te maken. Selectief gebruikmaken van wetenschap is dat (cherrypicking genoemd) en daarmee trek je resultaten uit hun context. Dat zou zomaar eens kunnen leiden tot een verdraaide weergave van de werkelijkheid.
    Tegen zulk soort “wetenschap” (lees: zulk gebruik van wetenschap) ga ik fel in.

    Net zoals ik er prima tegen kon dat Sinterklaas niet bestond, is het voor mij geen enkel probleem om geconfronteerd te worden met het feit dat glutensensitiviteit wellicht helemaal niet bestaat, als dat maar gebaseerd is op een juist gebruik van wetenschappelijk onderzoek. Mijn ego kan er echt prima tegen als ik eet op basis van een placebo. Op dit moment ageer ik dus vooral tegen het gebruik van enkelvoudige artikelen als ondersteuning van een statement, in combinatie met de toonzetting van het artikel.

    Voor het overige gaf ik al aan dat het me in principe echt niet kan schelen wat mensen vinden van mijn eetpatroon en mijn achterliggende overtuigingen. Die tijd heb ik gehad. Na mijn eetstoornis heb ik verplicht leren eten volgens Voedingscentrumnormen en nu eet ik zoals ik dat wil, zonder het woord glutensensitiviteit in de mond te nemen. Ik moet tenslotte ook met mijn lichaam rondlopen en oud worden, dus dan bepaal ik ook wat erin gaat. En ondanks dat zou ik het stiekem toch fijn vinden als mensen mij (en alle anderen die een bewuste keuze maken voor een bepaald eetpatroon) gewoon met rust laten wat betreft mijn (ons) eetpatroon.

  17. Het stoort me altijd ontzettend dat jullie na één publicatie van een onderwerp er al meteen over posten. Wat is dit voor onderzoek? Is het gecontroleerd? Wat zeggen eerder gedane onderzoeken?
    Eén artikel is niet betrouwbaar, jammer dat jullie toch elke keer opnieuw in de valkuil van het populisme trappen

  18. Hahahaha ze bloggen over een artikel dat verschenen is. Jeetje, wat ontzettend populistisch zeg, voor zo’n wetenschappelijk vakblad als Proud! Oh wacht..

    Ik vind het juist ontzettend goed dat jullie af en toe kritisch naar dit soort voedingshypes kijken, en laten zien dat er ook ándere geluiden zijn.

    O en jakkes wat ziet dat glutenvrije brood er vies uit!

  19. Misschien is het iets als jullie de titel van dit artikel aanpassen van “glutenallergie” naar “glutensensitiviteit”, want de titel is nogal misleidend.
    Glutenallergie is namelijk coeliakie, glutensensitiviteit is waar jullie op doelen in het artikel.

  20. Helemaal eens met de eerste reactie van anoniem!!
    De nederlandse coeliakie vereniging spreekt ook van den intolerantie ipv allergie, dus ik zou het bij intolerantie houden. Maar doe vooral waar jij je fijn bij voelt met eten, ik eet ook geen gluten, zuivel, suiker en reageer ook heftig op soya. Doe ik t wel zoals het Voedingscentrum het voorschrijft dan ga ik kapot van de pijn!

  21. @Esther

    Ah, ik gebruik Cellular and Molecular Immunology door Abbas e.a. Kan een talenconflict zijn, dan, dat de definitie in het Engels anders is dan in het Nederlands. In dat boek staat immers wel dat een allergie enkel IgE-gemedieerd is. Ik kan geen paginanummers noteren want ik ben bij mijn ouders thuis, maar dit is in ieder geval wat ik uit mijn samenvattingen van vorig jaar haal.

    Sorry!

  22. deze hysterische reacties zeggen genoeg. eetgestoorde hype weer..

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *