Herstellen of niet?

Bij de meeste ziektes is het zo dat mensen niet willen dat ze ziek zijn. De ziekte is hen overkomen en het belemmert ze in het leven. Ze willen er dan ook het liefst zo snel mogelijk weer vanaf en doen er alles aan om beter te worden. Dit ligt echter iets gecompliceerder bij eetstoornissen. Vraag aan een eetstoornispatiënt of zij echt van de eetstoornis af wil komen en je zal merken dat daar veel twijfel en angst bij komt kijken. Ze twijfelt of ze wel echt wil herstellen van de eetstoornis.

Voor mensen zonder eetstoornis is het heel moeilijk om te begrijpen als je zegt dat je twijfelt of je wel beter wilt worden. Zij zien dat je jezelf met de eetstoornis langzaam maar zeker kapot aan het maken bent. Jouw omgeving ziet dat je geen plezier meer haalt uit het leven en dat je steeds verder wegzakt in de ellende van de eetstooris. Hoe kan je nou willen kiezen voor jezelf kapot maken? Wat is er fijn aan jezelf steeds meer het leven te ontnemen? Waarom zou je niet net als ieder ander een normaal en leuk leven willen leiden?

Wat mensen niet lijken te begrijpen, is dat een eetstoornis veel schijnvoordelen biedt. Ik noem het schijnvoordelen, omdat het uiteindelijk natuurlijk helemaal geen voordelen zijn. De eetstoornis is met een reden ontstaan. Het is een houvast, een toevlucht geworden. Als alles in de wereld tegen lijkt te zitten, heb je in ieder geval de controle over jouw eten en lichaam nog. Je bent daarom bang om de eetstoornis los te laten.

Als je al jaren een eetstoornis hebt, verlies je je hele identiteit. Je weet niet meer wie je bent zonder eetstoornis. Steeds meer neemt de eetstoornis je over. Daar ben je goed in geworden. Je weet welke gedragingen bij de eetstoornis horen. Hoe je je echter als iemand van jouw leeftijd moet gedragen, weet je niet meer zo goed. Je weet niet meer wie je bent zonder eetstoornis. De dingen die je vroeger leuk vond, kan je je al bijna niet meer herinneren. Je weet niet meer waar jouw interesses liggen. Wie ben jij zonder eetstoornis?

Je hebt enorme verwachtingen van jezelf. Je moet de beste student zijn. Je moet de leukste dochter zijn en de beste vriendin. Je moet succesvol zijn, carrière maken, veel sociale contacten hebben en er ook nog eens goed uitzien. Omdat je ooit twijfelde aan je eigen kunnen en het idee had dat je niet goed genoeg was, ben je toen begonnen met afvallen. Je had het idee dat afvallen je sterker zou maken en dat je succesvoller zou zijn in het leven. Nu heb je nog steeds het idee dat je niks kan zonder eetstoornis. Afvallen is iets waar jij wel heel goed in bent en waar je in uitblinkt. Waarom zou je dat op willen geven?

Misschien ben je bang voor de verantwoordelijkheden in het leven. Nu kan je je nog verschuilen achter de eetstoornis. Mensen zullen niet van alles van jou verwachten, omdat je een eetstoornis hebt en je het al zwaar genoeg hebt. Meer verantwoordelijkheden kan je niet aan en verplichtingen hoef je (nog) niet na te komen. Dit geeft je nu rust. Je bent bang voor wat er gebeurt als je je niet meer kan verschuilen achter de eetstoornis en je weer deel moet nemen aan het leven. Wat als je wel die verantwoordelijkheden opeens moet dragen? Wat als je dat niet kan en faalt? Je kan dan niemand anders de schuld geven behalve jijzelf.

Het ziek-zijn brengt voordelen met zich mee. Als je ziek bent, krijg je vaak steun, liefde en aandacht. Als je een eetstoornis hebt, ben je ziek en krijg je die aandacht vaak ook. Aandacht is een heel negatief woord, maar het is eigenlijk de behoefte aan gezien willen worden, steun en erkenning krijgen. Het is misschien dan wel zieke aandacht, maar het kan zijn dat dit is wat jij nodig hebt. Je wilt gezien worden en je bent bang dat dit zonder eetstoornis niet zal gebeuren. Als mensen denken dat het goed met je gaat, wat dan? Zullen ze dan nog steeds bij jou willen zijn? Zullen ze dan nog steeds weleens aan je denken? Zullen ze je dan nog steeds willen helpen? 

Misschien vind je de wereld een enge plek. Het leven heeft jou pijn gedaan. Je bent gekwetst en die pijn wil je nooit meer ervaren. Het vertrouwen in anderen ben je kwijt. Door de eetstoornis hoef je die pijn niet meer te voelen. Je verdooft jezelf door niet te eten. De pijn kots je uit. Mensen kunnen jou niet meer raken, omdat jij iedereen buitensluit. De eetstoornis is het enige wat telt. De eetstoornis biedt jou de mogelijkheid om te ontsnappen aan de echte wereld.

Er zijn zoveel meer redenen te bedenken waarom je niet zeker weet of je de eetstoornis wel echt los wilt laten, maar uiteindelijk komen al die redenen op hetzelfde neer: angst. Je bent bang voor het leven, omdat je dan kan falen, geconfronteerd wordt met pijn, obstakels en negatieve emoties. Je bent bang dat je niet goed genoeg zal zijn in het leven.

Ik zou je graag willen vertellen dat het leven altijd leuk is, maar dan zou ik liegen. Feit is dat het leven niet altijd leuk is. Er zal ons pijn worden gedaan. Mensen zullen ons kwetsen en we zullen falen. Van die moeilijke momenten kunnen we echter leren en groeien we als mens. Gelukkig bestaat ons hele leven niet alleen daaruit, want tussen alle pijnlijke momenten zullen ook een hoop mooie momenten zitten. Liefde, blijdschap, vertrouwen en geluk. Ook daar bestaat het leven uit. Die mooie momenten zal je niet ervaren als je je voor alles afsluit vanwege de eetstoornis.

Op de vraag of herstel het waard is, kan ik volmondig ‘ja’ zeggen. Je krijgt er zoveel voor terug. Makkelijk is het echter niet. Het vergt zoveel moed om door te zetten en je angsten onder ogen te komen. Ik weet dat je twijfelt op een goede afloop, maar ik beloof je dat die er zal zijn. Jij kan ook leven zonder eetstoornis.

Durf jij te gaan voor herstel?

Vrijdag 15 september om 13:00 uur zijn we weer een uur live op instagram. Let op! Het eerste deel willen we graag uitgebreid aandacht besteden aan het thema ‘herstel of niet’ en het tweede deel aan overige vragen. Je bent van harte welkom om vragen te stellen of gewoon mee te kijken. Tot dan!