Herstel van Anorexia is eigenlijk te vergelijken met het beklimmen van een berg waarvan je de top van een afstand kan zien, maar als je er recht onderstaat, de top niet zichtbaar is. Dat komt omdat er een hoop obstakels zijn, punten van rotsen, die het zicht naar de top belemmeren. Voor iemand met Anorexia zijn deze uitstekels een soort van angst om aan de klim te beginnen; wetende dat het een moeilijke opgave gaat worden om dat obstakel voorbij te gaan en niet wetende of er nog meerdere obstakels (gaten of rotspunten) volgen.
Net zoals bij bergbeklimmen, werkt het niet om als een gek naar boven proberen te komen, zonder dat je kijkt en onderzoekt wat voor jou de meest handige en veiligste route is. Mensen met Anorexia zullen eerder kijken naar wat de snelste route is, de kortste. Niet omdat ze lui zijn, maar omdat ze zo snel mogelijk van de ziekte willen genezen en de top willen bereiken. Ze willen aan anderen laten zien dat ze genoeg kracht en energie hebben om zo snel mogelijk boven te komen. Natuurlijk is het al een hele stap dat je hebt besloten om de berg te beklimmen, om van Anorexia te genezen, maar het is een beklimming die vol verassingen, obstakels en mee- en tegenvallers zit.
Net zoals bij bergbeklimmen, is het goed om iemand te hebben om jou te zekeren. Iemand die de touwtjes welliswaar laat vieren zodat jij niet belemmerd wordt om je eigen route te kiezen, maar die het touw strak trekt als je dreigt terug te vallen. Je moet echter wel zelf de keuze maken welke route je gaat nemen, omdat alleen jij kunt zien en voelen wat voor jou de beste route lijkt. De persoon die beneden staat, ziet dat niet.
Als je gaat beginnen om de berg te beklimmen, is het heel belangrijk dat je niet de route pakt waarmee je snel een aantal meters kunt maken, want dat zijn waarschijnlijk steile stukken die je veel energie zullen kosten om verder naar boven te gaan; die energie die zo kostbaar is en die je echt nodig zult hebben om mogelijke verdere obstakels voorbij te kunnen gaan. Het begin van de berg, staat eigenlijk symbool voor het lichamelijke herstel van Anorexia. De onderkant van een berg is meestal een makkelijker deel dan het middenstuk (mentale gedeelte) en je zult merken dat je (welliswaar met wat moeite) gemakkelijk voorbij het eerste gedeelte komt.
Hoe hoger je komt (in kg), hoe meer energie en motivatie je zult hebben om helemaal bij de top te komen. Je wilt steeds sneller en je wilt dat degene die jou zekerd, het touw meer laat vieren. Het is een prachtig verschijnsel dat je nu vol energie zit en dat je echt de motivatie hebt om verder te gaan. Het gevaar echter is, is dat je door je energie en je motivatie te veel, en te snel naar boven wilt waardoor je eigenlijk jezelf niet de tijd gunt om even stil te staan; kijken hoe ver je al bent, of de plek waar je nu staat veilig voelt en om te kijken hoe je verder moet. Die motivatie en energie die je nu voelt wil je het liefst meteen gebruiken om snel boven te komen. Alleen is het nodig om die motivatie en energie te bewaren en zo goed mogelijk te verdelen en in te zetten gedurende de hele klim naar de top. Want je weet dat je bij sommige stukken op de berg, meer energie zult moeten gebruiken om obstakels voorbij te kunnen gaan.
Mensen met Anorexia hebben vaak de neiging om deze obstakels uit de weg te gaan en om een route te kiezen waarbij ze deze obstakels niet hoeven te bevechten. Ze willen het liefst zo snel mogelijk bij de top komen, zonder dat het teveel energie en tijd kost. Bergen zijn heel onvoorspelbaar. Soms lijkt het veilig, maar in werkelijkheid is dat niet altijd zo. Een berg heeft een hoop zwakke plekke met losse stenen die, als je erop gaat staan, in 1 keer kunnen afbrokkelen waardoor jij een heel eind naar beneden valt (ook in kg). Je bent dan veel energie kwijt en geeft jezelf de schuld dat je de verkeerde route hebt gekozen.
Je wilt het liefst blijven zitten en hebt geen motivatie meer om verder te gaan. Niet alleen omdat je het idee dat je hebt gefaald, maar ook omdat je angst hebt; angst om weer te vallen en je te bezeren (met mogelijkheid tot blijvende (lichamelijke) schade). Je bent nu niet alleen veel energie kwijt, maar ook je motivatie. Daarom is het belangrijk om obstakels niet uit de weg te gaan. Ga ook niet proberen om de obstakels weg te halen om het jezelf makkelijker te maken, want de berg is daar te hard en te sterk voor. Hoe hard je ook schopt, slaat of trekt aan een steen, je zult zien dat die steen geen millimeter verplaatst. Dat is kostbare energie in iets steken waarvan je eigenlijk al weet dat het geen enkel resultaat op zal leveren. Zodra je een obstakel hebt overwonnen, zul je merken dat je even op adem moet komen, omdat deze veel energie gekost heeft. Maar als je dan even terugkijkt, wat je overwonnen hebt, krijg je er enorm veel mentale energie voor terug die je later kan omzetten in fysieke energie.
Mensen met Anorexia willen zekerheid. Zekerheid dat de route veilig is en dat ze niet zullen vallen. Ze willen de controle. Controle en zekerheid om niet te kunnen vallen. Ze zullen daarom ook sneller afgaan op wat anderen zeggen wat de juiste route is, dan dat ze afgaan op hun eigen gevoel en vermogen om te zien welke route voor hen zelf het beste is.
Je zult merken dat een aantal stukken van de berg makkelijker te beklimmen zijn dan anderen. Maar halverwege komt er altijd een punt dat mentaal het ‘gevaarlijkst is’. Je bent moe omdat je al veel energie hebt moeten gebruiken om de obstakels in de eerste helft voorbij te gaan. Het is daarom ook helemaal niet erg om even stil te staan om op adem te komen. Echter is een valkuil bij mensen met Anorexia, dat ze naar boven gaan kijken en zien dat ze pas op de helft zijn en dus nog een helft te gaan hebben. Het glas is niet halfvol, maar half leeg. Ze gaan weer denken in plaats van voelen. De energie die ze dan nog hebben, gaan ze verbruiken aan de gedachtes dat ze pas op de helft zijn en dat de weg naar de top nog een eind weg is.
Juist die energie, die je halverwege hebt, moet je heel goed gaan inzetten. Je moet nu echt gaan voelen en realistisch gaan denken én kijken. Je moet voelen wat veilig is (zodat je niet naar beneden kan vallen) en echt gaan kijken en selecteren welke route je wel of juist niet moet pakken. Je weet per slot van rekening nu dat je geen controle hebt over de berg en dat de berg vol verassingen zit (dat heb je geleerd in de eerste helft van de beklimming). Kijk is naar beneden, kijk is wat je al hebt bereikt. Denk even terug aan de moeilijke momenten, hoe je je toen voelde en hoe je toen dacht. Blijkbaar kan je het wel, anders stond je nu niet op de plek waar je nu staat.
Zodra je weer op adem bent gekomen en hebt bepaald wat je volgende stap is, kun je weer verder met de tweede helft van de beklimming. Je zult merken dat je soms een route hebt gekozen die niet goed voelt. Het is dan echt geen schande om een stapje terug naar beneden te doen, alleen als je dit wel met dezelfde voorzichtigheid en met dezelfde gedachtes doet als waarmee je naar boven bent gegaan. Blijf gefocust, maar vooral eerlijk naar je gevoel en je gedachtes; blijf eerlijk naar jezelf. Het is niet erg om af en toe stil te staan, om een stapje terug te doen, maar alleen als je dat om de goede reden doet. Dus niet om de negatieve gedachtes die jou zeggen dat je het niet kan en om obstakels uit de weg te gaan, maar om een route te kiezen die voor jou veiliger en fijner voelt. Ben niet bang voor wat de mensen beneden naar je roepen. Zoals: ‘Wat doe je nou, je moet naar boven, niet naar beneden’. Jij weet zelf wat goed voelt en wat niet. Jij bent tenslotte ook een mens net als zij! Zij kunnen niet zien hoe het daarboven is. Mensen met Anorexia hebben het gevoel dat ze zich moeten verantwoorden voor hun keuzes, waarom ze een bepaalde route nemen die voor anderen, ‘normale’ mensen, niet de meest logische route lijkt. Maar moet je voorstellen dat je constant naar beneden moet roepen waarom je die route hebt gekozen, dat kost ontzettend veel energie. Energie die heel kostbaar is. Jouw energie.
Het spreekwoord ‘er als een berg tegenop kijken’ is er misschien wel een die veelal wordt gebruikt door mensen die aan het begin van hun herstelproces van anorexia staan. Vaak heeft die spreekwoord een negatieve lading. Maar we hebben net geleerd dat je de berg ook juist op een postieve manier kan gebruiken; die sterke berg die hoe dan ook, in weer of geen weer, in goede of slechte tijden, jou kan helpen om bepaalde paden te nemen om naar de top te komen. Het kan goed zijn dat je in 1x het goede pad hebt gevonden, maar het kan ook zijn dat je halverwege even een omweg moet nemen om tot de top te komen, ook dat is niet erg!
Dus trek die bergschoenen aan, begin aan de tocht naar de top en vergeet niet onderweg te genieten van het uitzicht, welke alleen maar mooier wordt des te hoger je komt!
Geef een reactie