Een eetstoornis heb je niet zomaar. Toch is het lastig, misschien wel onmogelijk, om een eetstoornis aan te zien komen. Het is niet iets waar je in eerste instantie bewust voor hebt gekozen. Het sluipt je leven in en maakt in haast onzichtbare stapjes steeds een beetje meer bezit van je. En dan? Dan zit je ermee en lijk je er niet zomaar vanaf te komen. Angst speelt een veel te grote rol en het bos is door de bomen niet meer zichtbaar. Toch wil je er vanaf, maar hoe? Hoe kom je van een eetstoornis af?
Probleem erkennen
Het erkennen van het probleem is eigenlijk stap één. Want als jij niet vindt dat er een probleem is, is er geen reden of motivatie om er iets aan te doen. Dan blijf je doen wat je deed en blijft gebeuren wat er gebeurt. Althans, tot de gevolgen van een eetstoornis in de loop der tijd hun parten beginnen te spelen. De gevolgen van een eetstoornis merk je niet altijd op korte termijn. Ook kan het zijn dat je ze gewoon niet wilt zien of dat je ze voor lief neemt. Maar uiteindelijk kan het ons allemaal overkomen. Wil je meer lezen over de gevolgen van een eetstoornis? Hier lees je meer over de gevolgen van anorexia, hier over de gevolgen van boulimia en hier over de gevolgen van Binge Eating Disorder. Dan heb je natuurlijk nog eetstoornis NAO. Ook die eetstoornis heeft gevolgen, afhankelijk van de vorm die jouw ‘niet anders omschreven’ eetstoornis heeft aangenomen. Denk bijvoorbeeld aan de gevolgen en gevaren van braken, laxeren, vasten of eetbuien, maar ook de mentale en sociale gevolgen die een eetstoornis heeft.
De gevolgen van mijn eetstoornis hebben voor mij een grote rol gespeeld in het erkennen van mijn probleem. In eerste instantie was ik best tevreden met mijn eetstoornis. Ik hoefde niet zo nodig te herstellen en zag het kwaad van mijn ziekte niet in. Ik vond het maar irritant dat de mensen om mij heen zich zo druk maakten. Maar op gegeven moment merkte ik dat mijn eetstoornis nadelige gevolgen had. Dit gaf mij motivatie om er iets aan te doen. Het stelde mij in staat om eens met andere ogen naar mijn gedrag van de afgelopen jaren te kijken. Was dit werkelijk wat ik wilde? Nee. Hoe ik het dan wel wilde, daar was ik nog niet over uit. Een tijd lang heb ik stukjes van mijn eetstoornis wel gewild en andere stukjes niet. Zo wilde ik bijvoorbeeld wel van m’n eetbuien af, maar als ik daardoor weer wat kon afvallen, was dat mooi meegenomen. Hierdoor bleef ik echter een stukje eetstoornis vasthouden, waardoor de eetstoornis mij ook niet losliet.
Het besef dat ik helemaal niks meer van die eetstoornis wilde hebben, en ook de wens om controle en afvallen los wilde laten, kwam stukje bij beetje. Het laatste stukje kwam zelfs pas nadat ik al een heel eind in mijn herstel was. Het is dus niet één knop die omgaat, althans, zo heb ik het niet ervaren. Voor mij was het een vonkje dat een vlam is geworden. Zo is het met het erkennen van mijn probleem en de motivatie om te herstellen ook gegaan.
Hulp zoeken
Ik schaamde me ontzettend voor mijn eetstoornis en was erg bang dat ik anderen ermee teleur zou stellen. Dit maakte het lastig om om hulp te vragen. Toch merkte ik dat ik er in mijn eentje niet uitkwam. Ik weet nog goed dat ik het aan mijn moeder vertelde. “Mam, ik moet iets vertellen…” De tien minuten die volgden kwam ik niet veel verder dan deze woorden. M’n moeder begon van alles te raden. Tot ik het er stotterend en volledig in tranen uitgooide. “Ik geef over!” Ze wist meteen wat er aan de hand was. Ik gaf mijn eten over. Ik had een eetstoornis. Nadat het hoge woord eruit was, was er ruimte voor een gesprek. Het luchtte erg op. Mijn moeder had bezorgd maar begripvol gereageerd en stelde voor dat ik een afspraak zou maken met de huisarts. Via die weg kwam ik bij PsyQ terecht en kon mijn meerdaagse deeltijdbehandeling beginnen.
De hulp die ik kreeg is ontzettend belangrijk voor mij geweest. In therapie heb ik echt de kans gehad om aan mezelf te werken. Een team van socio-therapeuten, een psycholoog en een diëtist konden mij en mijn groepsgenootjes ondersteunen in onze strijd. Hun kennis en ervaring heeft mij geholpen om stukje bij beetje vraagtekens bij mijn eetstoornis te stellen en doelen richting herstel te behalen. Ik kon al mijn vragen stellen, maar ook kwijt hoe ik mij voelde. Soms was therapie ook vervelend en vond ik het lastig om te delen. Ook vond ik geregeld dat het allemaal te langzaam ging en heb ik mijn motivatie meer dan eens verloren. Die ups en downs horen er allemaal bij. Al met al heb ik er toch heel erg veel aan gehad. Gun jezelf ook de kans op een goede behandeling. Soms is het even zoeken naar welke behandeling bij jou past, maar iedereen verdient het om in therapie te gaan. Vind jij dit toch lastig? Lees dan eens deze blog over redenen waarom jij therapie verdient. Bovendien bestaat er nooit iets als teveel hulp.
Wat ook belangrijk was als hulp, was mijn directe omgeving. Mijn vrienden en familie, bij wie ik af en toe mijn ei kwijt kon. Die een beetje op mij konden letten, maar die ook een fijne afleiding konden bieden. Mijn omgeving die mij bleef zien als Irene, als mens, en mij waardeerde om wie ik was ongeacht mijn gewicht. Mijn omgeving die mij hielp mijn leven in te vullen met andere zaken dan een eetstoornis.
Weg uit de ‘eetstoorniswereld’
Dat ik mijn leven invulde met andere zaken dan mijn eetstoornis, is ook heel belangrijk voor mij geweest. Op een gegeven moment leefde ik zo in mijn eigen bubbel van kcal tellen, vroeg naar bed gaan, fitnessfilmpjes op YouTube, dagboekjes vol zelfhaat, eetbuien, braken en pro-ana sites, dat ik de rest van het leven helemaal uit het oog verloor. Dit is iets dat goed naar voren kwam in de taartdiagram die ik in therapie moest invullen. Daarover schrijf ik wat meer in de blog ‘Eetstoornisherstel overzichtelijk maken‘. De eetstoornis nam op een gegeven moment het meeste ruimte in beslag in mijn leven. Was dit werkelijk wat ik wilde? Was dit waar ik mijn tijd aan wilde besteden?
Nu verdwijnt een eetstoornis niet zomaar als je je ‘gewoon op iets anders gaat focussen’, maar een gezonde omgeving creëren is wel erg belangrijk geweest voor mijn herstel. Niet meer helemaal in mijn eigen wereldje leven, maar juist erop uit gaan. Hoe moeilijk ik dat soms ook vond, want natuurlijk trok die eetstoornis wel aan me. Natuurlijk zat ik op school en schreeuwde alles in mij dat ik naar huis moest gaan zodat ik een eetbui kon hebben. Toch was het beter om op school te blijven, onder mensen die niet worstelden met eetproblemen. Om mezelf dáár onderdeel van te maken. Want naast mijn eetstoornis was ik ook gewoon een mens! Niet dat ik mijn probleem hoefde te ontkennen, juist niet, maar wel om het niet mijn identiteit te laten worden. Om wie ik ben er niet vanaf te laten hangen.
Wat ik hier bespreek is iets wat ik vandaag de dag op Instagram zie en hoor terugkomen. De recovery community kan helpen om je gesteund en niet alleen te voelen, maar het is ook belangrijk om die community los te mogen laten. Het is belangrijk om van de eetstoornis niet jouw identiteit te maken. Dat is iets anders dan ontkennen dat je ermee worstelt, maar voedt dus ook die gezonde kant van jou. Laat die ook aanwezig zijn. Deel die ook. Wees daar trots op, want dat mag! Je bent zo veel meer dan ‘het meisje met de eetstoornis’. Maar dan moet je wel jezelf de kans gunnen om die persoon te ontwikkelen en de ruimte te geven.
Streng, maar rechtvaardig. En altijd eerlijk
Toen ik vol goede moed aan mijn behandeling begon, had ik nog niet voor ogen dat het niet zo makkelijk zou worden als ik had gehoopt. Natuurlijk behaalde ik doelen, maar vooral ervoer ik tegenslag na tegenslag na tegenslag. Dit vond ik verschrikkelijk. In mijn ogen was dit het bewijs dat ik het allemaal niet zou kunnen. Zelfs als iets even goed zou gaan, zou het daarna altijd weer slecht gaan. De moed is me regelmatig in de schoenen gezonken. Ik kon dan ook ontzettend kwaad worden op mezelf. Het is goed om een beetje kwaad te zijn, want dat geeft ook vechtlust, maar wees dan wel kwaad op de eetstoornis en niet op jezelf. Want niet jij, maar de eetstoornis is het probleem.
Mild zijn voor mezelf is zo ontzettend belangrijk geweest. Mezelf niet veroordelen om wat ik lastig vond of wat niet goed ging. Mezelf elke keer de kans geven. Oprechte interesse tonen in mezelf. Waarom ik doe zoals ik doe en denk zoals ik denk. Mild zijn, maar wel streng blijven; want ook het strenge had ik echt nodig. Ik moest ervoor waken dat de eetstoornis en mijn slechte stemming niet met me wegliepen onder het mom van zelfzorg. Daarover schrijf ik meer in de blog ‘selfcare gone wrong‘.
Wees eerlijk naar jezelf, maar ook naar anderen. Ja, daar komt een hoop schaamte bij kijken. Voor mij gold meestal dat die schaamte veel meer in mijn eigen hoofd zat. Ik oordeelde zo veel harder over mezelf dan een ander ooit zou doen. Wees eerlijk over dat het niet goed gaat. Wees eerlijk over dat die boze emoties vanuit angst komen. Wees eerlijk over je terugval en verdriet. Wees eerlijk over wat je moeilijk of juist makkelijk vindt. Want ook alles wat wél goed gaat, maakt jouw probleem niet minder echt of erg of de hulp minder minder rechtvaardig. Wees eerlijk, ondanks de schaamte en de angst. Uiteindelijk zet je die schaamte en angst om in moed en dat is hartstikke sterk. Je groeit hier zo hard van. In je gezondheid, maar ook als mens.
Tijd geven
Tot slot: geef jezelf tijd. Herstellen van een eetstoornis gaat niet over één nacht ijs. Herstellen van een eetstoornis duurt maanden, al dan niet jaren. Dat betekent niet dat het jarenlang heel slecht met je zal gaan. Ook tijdens mijn herstel heb ik genoten van het leven. De goede en slechte dagen wisselden elkaar af. Het werd steeds een beetje beter. Dan een keer een terugval, of een paar keer, maar uiteindelijk steeds beter. Tot het, jaren later, geen rol meer speelde in mijn leven. Het kost tijd. Gun jezelf die tijd. Elke stap telt. Je doet het goed.
Welke stap zet jij vandaag richting herstel?
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en diëtisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie