“Nieuwsgierig? Vraag het! Openbaar of anoniem.” luidt de slogan van de website ASKfm. Onder het mom ‘vraag en antwoord maken conversatie’, moedigt ASKfm haar gebruikers aan om anoniem of openlijk vragen aan elkaar te stellen en te beantwoorden. ASKfm is een populair social medium en wordt vooral door jongeren gebruikt. De vragen die voorbij komen zijn vaak onschuldig, zoals “heb je lekker geslapen vannacht?” of “wat ga je eten vanavond?”, maar kunnen ook tot ware pesterijen leiden waarbij erg gemene vragen gesteld worden, zoals “heb je door dat niemand je aardig vindt?” Dit soort kwetsende vragen kunnen een negatief effect hebben op het zelfbeeld van jonge gebruikers van de website.
Als het om eetstoornissen gaat is het zorgwekkend hoe jongeren elkaar informeren over hun gewicht, BMI of eetgedrag, wanneer daarnaar gevraagd wordt. Zowel de vragen als antwoorden kunnen namelijk erg triggerend zijn en hebben tot gevolg dat kwetsbare gebruikers zich met elkaar gaan vergelijken en steeds verder uit het oog verliezen wat gezond eetgedrag is. Op de vragen die jongeren aan elkaar kunnen stellen is geen controle en vaak zijn ouders er niet van op de hoogte dat hun kind actief is op ASKfm of een vergelijkbare website of app.
Op social media zien we steeds vaker dat mensen die getroffen zijn door een eetstoornis met elkaar in gesprek gaan en elkaar proberen te helpen herstellen. Zo’n netwerk van lotgenoten wordt een ‘recovery community’ genoemd (vrij vertaald naar ‘herstel gemeenschap’). Het grootste recovery netwerk is te vinden op het social medium Instagram, waar gebruikers vaak met foto’s laten zien wat ze eten, zodat anderen daar inspiratie uit kunnen halen of feedback op kunnen geven. Een recovery community is de positieve tegenhanger van pro-ana websites. Leden moedigen elkaar aan om op een gezonde manier met eten om te gaan en steunen elkaar in hun herstel.
In de persoonlijke text/biografie van een Instagram profiel wordt vaak gelinkt naar een gebruiker’s ASKfm account. Wij hebben een aantal ASKfm pagina’s bezocht. Hoewel de sfeer voornamelijk gezellig was, ben ik ik ook berichten tegen gekomen waar ik best van geschrokken ben.
Gebruikers met een eetstoornis zijn geïnteresseerd in wat vrienden uit hun netwerk wegen en eten en vragen hiernaar. Doordat het anoniem is durven gebruikers veel sneller persoonlijke vragen te stellen waarbij ook thema’s als zelfmoord en zelfbeschadiging aan bod komen. Voor anderen is het vaak niet heel helpend om deze dingen te lezen en bovendien kan het kopieergedrag in de hand werken. Als je zelf psychische problemen of een eetstoornis hebt is het daarom verstandig om jezelf af te vragen of ASKfm of soortgelijke social media op dit moment goed voor je zijn.
Zelf ben ik niet tegen het gebruik van social media als ondersteuning bij eetstoornis herstel, integendeel, ik denk dat het heel motiverend kan zijn om met lotgenoten in gesprek te gaan en elkaar te steunen. Aan het gebruik van social media zit alleen wel een valkuil waarvoor je jezelf moet behoeden. Soms kunnen de verhalen en ervaringen van anderen uitlokken dat mensen zich met elkaar gaan vergelijken en dat kan averechts werken.
Het anonieme karakter en het gebrek aan controle over de content van ASKfm maakt dat dit gevaar nog net iets groter. Pas daarom goed op wanneer je actief bent op social media en bespreek het met anderen als je iets geks tegenkomt of bijvoorbeeld een nare ervaring hebt.
Ben jij actief op ASKfm of een soortgelijke site of app?
Geef een reactie