Honger en verzadiging

Hongergevoelens zijn heel herkenbaar en worden ook als heel normaal ervaren. En ook het gevoel vol te zitten van het eten is een normaal en herkenbaar gevoel voor velen. Maar wat als je helemaal geen hongergevoelens meer hebt en je toch moet eten? Of als je juist helemaal geen verzadiging meer ervaart en door wil blijven eten? Hoe kan dit komen en wat kan je er tegen doen?

Hoe werkt het in je lichaam?
In je lichaam bestaan er verschillende processen die allemaal meewerken aan jouw honger en verzadiging. Eigenlijk doet bijna je hele spijsverteringskanaal mee aan dit proces en dan zijn er ook nog bepaalde hersengebieden actief bij honger en verzadiging. Het zogenoemde hongercentrum en verzadigingscentrum bevinden zich in de hypothalamus in je hersenen.

Als je eet rekt je maag uit. Zenuwen in de maagwand signaleren dit en geven een signaal af aan je hersenen dat er eten in je maag zit. In je darmen wordt er ook gesignaleerd dat er eten aanwezig is en als de voedingsstoffen uiteindelijk de bloedbaan hebben bereikt, geeft die op zijn beurt ook weer de boodschap door dat er genoeg voedingsstoffen zijn en dat de honger is gestild. Ofwel je bent verzadigd.

Wist je dat je een ‘knorrende maag’ niet komt omdat je trek hebt, maar dat dit soort geluiden de hele tijd voorkomen in je maag en darmen. Als je maag leeg is wordt het geluid echter niet tegengehouden en hoor je het dus beter.

Als je lichaam te weinig voedingsstoffen heeft krijg je trek. Trek krijgen wordt veroorzaakt door een hormoon ‘Grehline’. Dit hormoon wordt afgegeven door je maag en komt terecht in het hongercentrum van je hersenen. Die zet je dan vervolgens aan om te gaan eten. Maar dit hormoon en andere hormonen zorgen er ook voor dat er energie voorradig is uit de opslag in je lichaam. Wist je dat een lage bloedsuikerspiegel het hongercentrum prikkelt om de eetlust op te wekken? Er zijn niet alleen hormonen werkzaam die ervoor zorgen dat je wilt gaan eten, maar ook hormonen die juist aangeven als je genoeg hebt gegeten. Een voorbeeld is leptine, een hormoon gemaakt door je vetweefsel. In je verzadigingsscentrum bevinden zich receptoren voor leptine.

En dan hebben we ook nog PYY, CCK en incretine. Laten we ze even allemaal kort nalopen. Leptine wordt geproduceerd door je vetweefsel en bindt zich aan je verzadigingssysteem in je hersenen. Tevens activeert leptine het energieverbruik in je lichaam. CCK is een hormoon wat in de dunne darm wordt gemaakt en wat het hongercentrum deactiveert en het verzadigingssysteem activeert. PYY wordt tevens in de dunne darm geproduceerd zodra er eten in terecht komt en remt ook het hongergevoel. Incretine wordt door het spijsverteringskanaal geproduceerd wanneer er eten in terecht komt en remt de eelust. Zo zie je dat er een samenspel is tussen verschillende hormonen. Wist je dat als je Anorexia hebt het leptinegehalte in je bloed vaak heel laag is?

Geen honger en een eetlijst
Bij een eetstoornis is je honger en verzadigingssysteem vaak ontregeld. Wat heel vervelend is zeker als je een eetlijst moet volgen omdat je nog moet aankomen in gewicht. Belangrijk is om juist wel te eten al heb je geen trek. Door wel te eten leer je je lichaam dat er weer regelmatig eten aankomt. Je honger en verzadigingssysteem kan hier weer op inspelen door de hormonen die voor dit systeem belangijk zijn te activeren. Ook zorgt dit ervoor dat je stofwisseling weer harder gaat werken waardoor je weer eerder ‘vanzelf’ trek krijgt. Belangrijk is dat door wel te eten je juist weer die belangrijke aanvoer van voedingsstoffen binnenkrijgt die ook nodig is voor de aanmaak van bijvoorbeeld hormonen.

Geen verzadiging en eetbuien
Als je last hebt van eetbuien en geen verzadiging ervaart kan ook het volgen van een eetlijst helpen. Door je lichaam die structuur te geven van om de 2-3 uur iets te eten voorkom je dat er grote pieken en dalen in je bloeddsuikerspiegel voorkomen waardoor je minder kans hebt op een trigger voor een eetbui. Deze regelmaat zorgt ook dat je honger en verzadigingssysteem went aan die regelmaat. En wist je dat je het beste na een maaltijd 15 minuten kan wachten voordat je eventueel weer gaat opscheppen want die tijd hebben de rekspieren in je maag nodig om het signaal van de maag is vol door te geven aan je hersenen.