Een tijdje terug deelden Scarlet en ik onze ervaringen over de jongste zijn thuis en hieruit bleek dat we best veel van elkaar herkende. Ik dacht niet dat ik de enige was die dingen uit haar kindertijd zo beleefde, maar ik had niet alles gelabeld als een struggle van het jongste kind. Misschien is dat ook wel niet bij alles zo, maar ik hoor wel vaker dat jongste kinderen met dit soort dingen kunnen worstelen. Net als dat oudere kinderen weer andere struggles hebben. Als kind (ook als volwassen kind overigens) heb je allemaal je eigen plekje in het gezin en ik denk dat het wel degelijk uitmaakt of je het jongste, middelste of oudste kind bent.
Als ik terug kijk op mijn opvoeding, vind ik dat mijn ouders ons op een goede en verantwoordelijke manier groot hebben gebracht. Ik was het echt niet altijd met hen eens, maar als ik terug kijk snap ik waarom ze bepaalde keuzes gemaakt hebben. Steeds meer zie ik ook zelf dat kinderen opvoeden een enorm lastige taak is en dat je het als ouder echt niet altijd makkelijk hebt.
Ik ben echt niet altijd het makkelijkste kind geweest en ook als ik kijk naar de interactie met mijn zus, kan ik denk ik wel zeggen dat wij vroeger een haat liefde verhouding hadden. Ik hoor vaak dat dit bij zusjes / broertjes heel vaak het geval is. Er was meer liefde dan haat hoor, maar als ik mijn ouders mag geloven konden wij flinke ruzie maken en waren we echt niet altijd makkelijk bij elkaar. Dit herinner ik mij ook nog wel en het is zelfs nog steeds weleens het geval.
‘Ze wil niet met me spelen’
Ik herinner mij nog goed dat ik mij als kind enorm kon vervelen. Ik was toen ik heel jong was nog niet zo goed in het mijzelf vermaken. Samen spelen, hutten bouwen, buiten verstoppertje spelen, met de barbie’s spelen, spelletjes doen, tv kijken, knutselen en tekenen vond ik veel leuker dan alleen. En sommige dingen kan je ook niet in je eentje doen. Mijn zus en ik konden goed en leuk samen spelen, maar naarmate we ouder werden, kwam het steeds vaker voor dat ze mij afwees of dingen beloofde die ze niet na kwam. Hier zaten geen slechte bedoelingen achter en ik snap achteraf ook wel dat je niet altijd zin hebt om met je kleine zusje te spelen, maar op dat moment vond ik dat heel erg.
Als ik dan al helemaal had bedacht wat ik wilde doen met haar, werd ik regelmatig afgewezen en zei ze: “misschien straks”. Hierdoor kreeg ik hoop en werd ik heel vaak teleurgesteld omdat ze achteraf toch geen zin had of zelfs zei dat ze dat niet had gezegd. Dit was voor mij heel frustrerend en hierdoor moest ik gaan leren om mijzelf te vermaken. Wat natuurlijk helemaal niet slecht is.
Inmiddels ken ik het ‘vervelen‘ niet echt meer. Ik heb een best druk leven met werk, vrijwilligerswerk en vrienden en plan veel van mijn vrije tijd in met leuke dingen. Dit doe ik niet bewust om mij niet te vervelen hoor, ik vind het gewoon fijn om mijn tijd met anderen te delen en leuke dingen te doen. Maar soms is het dan ook heerlijk als ik een keer een momentje voor mijzelf heb om lekker te doen wat ik op dat moment wil. Ook als het dat de hele dag in bed liggen is met series. Wat ik er misschien wel ‘aan over heb gehouden’, maar wat misschien ook wel gewoon in mijn karakter zit, is dat ik moeilijk echt stil kan zitten. Momentjes alleen zonder plannen vind ik heerlijk maar als het een heel weekend of langer is dan wordt het wel een beetje onwennig voor mij. Ik ben soms ook wel jaloers op mensen die daar heel erg van kunnen genieten.
Onderlinge concurrentie strijd
Wanneer je ouder wordt, kan er een onderlinge strijd ontstaan tussen zussen, zussen en broers en broers onderling. Voor het oudste kind kan het lastig zijn om te merken dat het jongere kind zich ook snel ontwikkeld en hem of haar op sommige gebieden misschien voorbij groeit. Ik heb dit eigenlijk nooit zo ervaren. Mijn zus is twee jaar ouder dan ik ben en ik ben bijvoorbeeld eerder afgestudeerd. Ik heb nooit het idee gehad dat mijn zus hier mee zat of zich minderwaardig voelde. Ze kon blij voor mij zijn en was trots op hoe ik het had gedaan. Dit had overigens niks te maken met dat ik slimmer zou zijn of wat dan ook; zij heeft er bewust voor gekozen om een jaar een bestuursfunctie op zich te nemen en hierdoor liep zij studievertraging op. Wel heb ik genoeg mensen in mijn omgeving die deze concurrentie strijd wel ervaren en hier ook last van hebben. Ik denk dat dit te maken heeft met dat een oudste kind vaak gezien wordt als het voorbeeld van de jongste en dat hij/zij in de ontwikkeling voorloopt. Er komt dan een bepaalde druk op hen te staan en op gegeven moment kom je op een leeftijd dat dat verschil niet zoveel meer uitmaakt. Mijn zus vraagt mij nu ook weleens gewoon als advies, ondanks dat ik altijd haar jongere zusje zal blijven.
Beschermd worden
Ik was altijd het kleine zusje en terwijl oudere kinderen vaak het goede voorbeeld moeten geven en ook meer dingen mogen (simpelweg omdat ze ouder zijn), worden jongere kinderen soms wat meer beschermd en betutteld. Ook kunnen sommige jongere kinderen het idee hebben meer verwend te zijn geweest dan hun zus/broer die ouder is. Ik denk ook wel dat ik in bescherming werd genomen. Ik herinner mij nog wel van vroeger tijdens het buiten spelen dat mijn zus een beetje op mij moest letten en dat ze het voor me op nam tijdens ‘ruzies’. Verder hebben mijn ouders altijd wel gelijkwaardigheid gestimuleerd. Ik heb niet het gevoel gehad dat een van ons werd voorgetrokken en ik herinner mij nog goed dat ze vaak zeiden: ‘pas goed op elkaar’. Waar ik uit opmaakte dat ze mij ook een stukje vertrouwen en verantwoordelijkheid gaven.
Je verstaanbaar maken
Wat ik nu veel zie bij kinderen van vrienden en kennissen, is dat het voor de jongste soms moeilijk is om zich verstaanbaar te maken. Ik herken dit heel erg als een struggle van het jongste kind en zeker bij kinderen die nog heel klein zijn. Wanneer je grote broer of zus goed voor zichzelf kan opkomen en kan zeggen wat hij/zij wil, heb je als jongste kind misschien de neiging om dit ook te doen maar tegelijkertijd bezit je dan misschien nog niet altijd deze vaardigheden. Dit kan voor onrust zorgen of het gevoel dat je van je af moet bijten. Ik denk dat ik dit vroeger ook wel heb gehad. Dat ik heel erg de neiging had om voor mezelf op te komen als mijn zus mij bijvoorbeeld aan het plagen was en ik dit niet wilde. Je kunt je dan behoorlijk machteloos voelen als het niet lukt om van je af te bijten.
In de schaduw leven van je oudere broer / zus
Als jongste kind kun je heel erg in de schaduw leven van je broer of zus. Natuurlijk is dit bij iedereen anders en is dit in mijn jeugd denk ik niet heel erg aan de orde geweest, maar natuurlijk heb ik weleens dit soort dingen gemerkt. Het gaat dan bijvoorbeeld om bepaalde verwachtingen die gebaseerd waren op iets wat mijn zus kon of waar zij al in ontwikkeld was en ik nog niet. Misschien waren die verwachtingen er niet altijd, maar zo voelde dat wel uit angst om anderen teleur te stellen. Ik denk wel dat het heel erg heeft geholpen dat mijn zus en ik heel anders zijn.
Snel alles willen leren
Ik herinner mij nog heel goed dat ik alles heel snel wilde leren en dat ik dit ergens ook van mijzelf verwachtte. Ik kan me niet heel veel meer herinneren van wat ik allemaal dacht toen ik heel klein was, maar ik kan me zo voorstellen dat ik het frustrerend vond dat mijn zus van alles kon wat ik nog niet geleerd had. Simpelweg omdat ik nog te klein was daarvoor. Ik wilde altijd meespelen met de oudere kinderen en herinner mij nog (en heb gehoord uit verhalen) dat ik al snel op mijn fietsje achter hun aan reed en dat ik dus ook heel snel kon fietsen.
Ook voor ouders is het opvoeden van een eerste kind denk ik heel anders dan de opvoeding van een tweede of derde kind. Bij het eerste kind is alles nieuw en misschien onwennig en veel jonge ouders kunnen ook heel onzeker zijn. Wanneer je een tweede kind krijgt, heb je alles al eens gedaan en heb je hier meer ervaring in maar dit zorgt ook voor bepaalde verwachtingen. Hierin is bijstellen en dingen anders doen omdat het een ander kind is en soms een andere aanpak nodig is heel belangrijk en ook weer een nieuwe uitdaging.
Ben jij het jongste, middelste of oudste kind en waar merk jij dat aan?
Geef een reactie