Ik ben een uitsteller

De afwas? Dat doe ik zo wel. Oh ja, ik zou de dokter nog bellen, dat is nu te laat, maar dat doe ik dan wel na het weekend. Oeps, ik zou dat formulier nog invullen. Dat ga ik echt doen hoor, maar eerst moet ik even dat pakketje bij de buren ophalen, want dat ligt er ook al drie dagen. Sommige dingen stel ik langer uit dan ik zou willen. Gelukkig krijg ik op het laatste moment alles wel gedaan, maar dat levert toch behoorlijk veel stress op. Ook kon mijn eigenwaarde hier behoorlijk onder lijden. Waarom ben ik nou zo’n uitsteller? Ik vond het maar zwak van mezelf.

♦ Ben ik lui?
Ik begreep niet goed van mezelf dat ik sommige dingen zo uitstelde. Mijn gedrag leidde dan tot grote ergernis van de mensen om mij heen. Hierdoor ging ik nog meer aan mezelf twijfelen. Waarom was ik zou ongestructureerd? Waarom stelde ik steeds dingen uit? Was ik soms lui? Was ik soms dom? Aan de ene kant leek het een bewuste keuze van mezelf, want je kan toch gewoon besluiten om iets te doen als je het bedenkt?

Aan de andere kan leek het soms een onmogelijke opgave om mezelf tot iets te zetten. Het riep dan zo veel weerstand op of er drong zich alweer iets anders aan, waardoor ik het gewoon vergat en aan het eind van de dag pas dacht… ‘oh ja‘. Dit was frusterend. Alsof m’n hoofd een soort zeef was en ik maar achter de dingen aan bleef rennen.

Uitstellen doen we allemaal wel eens. Onderzoek heeft aangetoond dat 95% van de bevolking in meer of mindere mate last heeft van uitstelgedrag. Dat is dus bijna iedereen! Helemaal niet zo gek dus, maar wel vervelend. Om iets te doen aan je uitstelgedrag is het belangrijk om je te beseffen waar het gedrag vandaan komt. Hier kunnen verschillende redenen aan ten grondslag liggen.

♦ Impulsief karakter
Mensen met een impulsief karakter stellen vaker dingen uit dan mensen zonder impulsief karakter. Ik heb de diagnose ADHD gekregen, wat ook mijn impulsieve kenmerken verklaart. Ik ben snel afgeleid wanneer er iets op mijn pad komt en kan dan dat wat ik eigenlijk moest doen plots vergeten. Dit maakt mij niet dom of laks, maar het vraagt wel om een bepaalde aanpak.

Het is voor mij heel belangrijk om een planning te hebben. Ik hou altijd een to-do lijstje en m’n agenda bij, anders maak ik binnen de korste keren dubbele afspraken of vergeet ik van alles te doen. Ik heb van nature niet zoveel overzicht, dus het is belangrijk voor mij dat ik dat zwart op wit creëer.

Nu heeft niet iedereen ADHD, maar heel veel mensen herkennen wel bepaalde trekjes daarvan. We leven in zo’n drukke wereld waarin alles zo snel gaat. Het is niet gek dat we soms wat dingen over het hoofd zien. Een goede planning bijhouden kan dan echt heel helpend zijn.

♦ Faalangst
Een tweede reden waarom we dingen alsmaar uit blijven stellen is omdat we bang zijn dat we iets niet kunnen en er daarom maar niet aan beginnen. Ik kan best perfectionistisch zijn, zeker vroeger had ik daar erg veel last van. Ik vond het zo erg om te falen of fouten te maken dat ik maar liever niet ergens aan begon. Hierdoor bleef ik sommige taken telkens weer voor me uitschuiven. In deze blog met 10 tips tegen faalangst kan je meer lezen over hoe je daar het beste mee om kan gaan.

♦ Te grote taak
We hebben ook de neiging om taken uit te stellen wanneer deze taken te groot zijn. Het is dan niet per se zo dat we niet durven, maar dat dat wat we willen bereiken gewoon te groot is om te bevatten en dat we niet weten waar we moeten beginnen. Het helpt dan om de taak in kleinere stukjes op te delen.

♦ Vervelende taak
Last but not least, we stellen taken uit wanneer we er geen zin in hebben. Dat klinkt best logisch toch? Hier kon ik mezelf heel erg om veroordelen. Ik vond het zwak en lui van mezelf. Hiermee praatte ik mezelf helemaal naar beneden, maar verder schoot ik er eigenlijk helemaal niks mee op.

Het doel van het leven is denk ik om je gedurende de tijd dat je hier op aarde bent zo prettig mogelijk te voelen. Je zo prettig mogelijk voelen heeft te maken met de dingen die je doet en invloed hebben op zowel de lange als korte termijn. We zijn geneigd om te kiezen voor doelen die ons op korte termijn fijn doen voelen, maar hiermee doen we onszelf soms op lange termijn tekort. Vaak gebeurt dit heel impulsief en onbewust, het is een soort instinct. Wanneer je hier meer bewust van bent is het makkelijker om dit te doorbreken.

♦ Wat kan ik doen?
Uitstellen gebeurt soms nog voordat je er erg in hebt. Soms heb je het pas door op het moment dat je er al tegenaan bent gelopen. Dat is heel lastig, maar er is zeker wat aan te doen. Belangrijk is om jezelf niet te veroordelen, maar uit te zoeken waarom je uitstelt. Boos worden op jezelf gaat het probleem niet oplossen, het laat je enkel slechter voelen. Uitstellen is menselijk, we doen het allemaal wel eens, er is dus echt geen reden om het jezelf kwalijk te nemen, maar dat betekent ook niet dat je het maar gewoon moet laten gebeuren. Zeker niet als je er problemen door ervaart.

Zoals eerder beschreven helpt het heel erg om een planning voor jezelf te maken. Deel taken op in behapbare stukjes en staar je niet blind op een overweldigend eindresultaat. En dan? Tja, dan is het eigenlijk ook een kwestie van ‘gewoon doen’. Ik begrijp dat het zo wel heel simpel klinkt, maar dat is het eigenlijk ook. Spreek met jezelf een tijd af dat je bepaalde dingen gaat doen. Voor mij was het dan heel helpend als ik niet teveel dingen op één dag inplande, want dan werd het weer te overweldigend. Ook vind ik het fijn om wat tijd tussen m’n taken te hebben, zodat ik niet zo hoefde te haasten. Haast zorgt er juist weer voor dat ik het overzicht verlies en dingen vergeet. Iemand anders vind het juist wel weer makkelijker om taken uit te voeren waar tijdsdruk onder zit. Zoek uit wat hierin voor jou het beste werkt. 

♦ Herstellen uitstellen
Ook herstellen van mijn eetstoornis was iets dat ik vaak voor me uit wilde schuiven. Het was een enorm grote taak, een vervelende taak en een taak waarvan ik niet wist of het me zou lukken. Ik wilde mezelf en ook m’n omgeving niet teleurstellen. Bovendien liet mijn eetstoornis mij op korte termijn vaak beter voelen, al betaalde ik daar op lange termijn een hoge prijs voor. Als een soort impuls koos ik voor mijn eetstoornis en zat mijn hoofd zo vol dat er geen ruimte was voor een de gedachte dat ik ook zonder zou kunnen.

Vandaag mag het nog wel een keertje. Deze eetbui zie ik door de vingers en dat braken dan ook maar. Het moet wel, anders word ik toch dik? Één keertje maar heus niet uit en dan begin ik morgen opnieuw. Ja, morgen begin ik echt. Dan ga ik heel fijn ontbijten en mezelf alles gunnen, maar niet te veel. Morgen, elke dag maar weer doorschuiven naar morgen.

Herstellen. Het is eng. Doodeng, maar kijk de angst in de ogen en doe het dan toch. Deel wat er in je omgaat sta anderen te je hierin te steunen. Soms lukt het wel en soms lukt het minder, maar met kleine stapjes, in kleine stukjes, met een helder plan en een gestructureerde eetlijst kan het echt.

♥

fotografie: pexels