Impulsief gedrag herkent waarschijnlijk iedereen wel. Spontaan die ene jas kopen, ondanks dat ‘ie eigenlijk vrij duur was, op een woensdagochtend ineens je haar kort knippen omdat je dat lange haar helemaal zat bent of een vliegticket naar een warm land boeken omdat je helemaal klaar bent met de regen hier. Ook mensen die over het algemeen over alles in het leven goed nadenken, doen dit soort dingen weleens en hier is principe niets mis mee. Het wordt pas een probleem als impulsief gedrag ook destructief gedrag is en jij en/of je omgeving er nadelige gevolgen aan ondervind(t)(en).
Ik ben van mezelf in principe niet per se impulsief. Ik kan juist erg lang over dingen nadenken, twijfelen, piekeren en urenlang alles tegen elkaar afwegen om uiteindelijk tot een keuze te komen. Toen ik echter erg depressief was, een eetstoornis had en ik me ontzettend slecht voelde, verviel ik regelmatig in destructief gedrag. Dit was vrijwel altijd impulsief. Ik dacht niet na over de gevolgen op lange termijn, ik zocht enkel naar manieren om mij op korte termijn beter te voelen, maar dacht niet na over de gevolgen op lange termijn.
Er zijn verschillende vormen van destructief gedrag. Onder destructief gedrag verstaan we onder andere zelfbeschadiging, overmatig alcohol- of drugsgebruik, eetbuien, te veel geld uitgeven, veel verschillende seksuele contacten, roekeloos rijgedrag en andere schadelijke dingen. Dit gaat bijna altijd samen met impulsiviteit.
Waarschijnlijk kan iedereen, ook de mensen die last van hebben van dit destructieve en impulsieve gedrag, bedenken dat deze zaken niet goed voor een mens zijn. Jezelf beschadigen, te veel drinken of meer geld uitgeven dan je eigenlijk hebt is niet oke, maar als je niet goed in je vel zit, kan het je op dat moment even verlichting bieden. Ik herinner me van mezelf hoe fijn het was om na een paar drankjes te kunnen ontspannen, ook al wist ik dat het niet goed voor mijn lichaam was en dat ik het deed om mijn gevoel weg te maken.
Die paar drankjes werden er meer en van een paar keer per maand ging het naar een paar keer per week. Hoewel ik me elke keer voornam om niet meer te drinken omdat ik me de dag erna zo slecht voelde, liet ik me toch elke keer weer verleiden. Na één drankje kon ik simpelweg niet meer stoppen. Toen ik de lege flessen drank niet meer in de gezamenlijke glasbak in mijn studentenhuis durfde te leggen maar ze apart wegbracht en op een nacht niet eens meer op mijn benen kon staan, wist ik dat ik niet goed bezig was.
Juist omdat het destructieve gedrag op korte termijn oplucht, is het zo verleidelijk en verslavend. Het kan even de spanning wat verminderen en ervoor zorgen dat je je wat minder slecht voelt en je niet na hoeft te denken over alles wat er op dat moment speelt. Het nadeel is echter dat je negatieve gevoelens daarna altijd weer terugkomen en ze dan veelal nog heftiger voelen dan daarvoor. Uiteindelijk los je er dus niets meer op, aangezien je jezelf en je lichaam ook nog eens schade toe brengt.
Dit in de praktijk bedenken, op het moment dat je de spanning voelt en tegelijkertijd de drang voelt om toe te geven aan destructief gedrag, is echter niet zo makkelijk. Wellicht helpt het je om bovenstaande ergens op te schrijven zodat je het er makkelijk bij kunt pakken op het moment dat het niet goed met je gaat. Daarnaast kunnen de volgende tips je helpen om te voorkomen dat je in een impuls vervalt in destructief gedrag.
♥ Vraag jezelf af welke andere, niet destructieve dingen, je zou kunnen doen om je nu wat beter of in ieder geval minder slecht te voelen. Destructiviteit is niet de enige manier om je gevoel weg te maken of je beter voelen. Er zijn ook gezonde manieren om met negatieve emoties om te gaan. Wat kun je bedenken om nu te doen?
♥ Bespreek op een moment dat je je goed voelt met iemand dat je op momenten dat het niet goed met je gaat de neiging hebt om soms impulsief dingen te doen die niet goed voor je zijn. Bekijk samen of diegene iets voor jou zou kunnen betekenen en op welke manier. Vraag hulp, je hoeft het niet allemaal alleen te doen.
♥ Als je toe hebt gegeven aan destructief gedrag en je naderhand merkt dat je je daardoor eigenlijk best slecht voelt, schrijf dit dan op. Stel dat je jezelf hebt beschadigd en je je daarna rot voelt hierover, schrijf dan op een blaadje al je gedachten hierover op. Een volgende keer dat je opnieuw die drang hebt, kun je lezen hoe je je de laatste keer voelde nadat je je had beschadigd. Dit kan je ervan weerhouden om het opnieuw te doen.
♥ Stel het uit. Hoe graag je nu ook toe zou willen geven aan wat je zou willen doen, probeer het uit te stellen. Doe het eerst een half uur en bekijk dan hoe de situatie is. Is de drang er nog steeds? Probeer het dan nog een half uur uit te stellen. En nog een half uur. En nog een half uur. Uiteindelijk zul je zien dat de drang weggaat. Het blijft niet voor eeuwig, het is niet iets waar je aan toe moet geven, het gaat uiteindelijk weg. Je bent veel sterker dan dat.
♥ Zoek het niet op. Als je weet waar je gevoelige plekken liggen, zoek het dan ook niet op. Als je bijvoorbeeld de neiging hebt om snel te gaan blowen als je je slecht voelt, neem dan ook niet één trekje als iemand het je aanbiedt. Wellicht denk je dan dat het maar één trekje is, maar waarschijnlijk weet je diep van binnen ook dat je het daar niet bij kunt houden. Zo weet ik bijvoorbeeld dat ik het nooit bij één drankje kan houden. Dat is niet erg, ik weet dat inmiddels en heb dat geaccepteerd. Ik drink daarom gewoon nooit meer waardoor ik er ook nooit meer problemen mee zal krijgen. Maak het jezelf niet onnodig moeilijk.
Hoewel het kan voelen alsof je soms wel moet toegeven aan bepaalde gedragingen, heb je uiteindelijk een keuze. Probeer na te denken over de consequenties en hulp te vragen om destructief gedrag te voorkomen. Zoek ook naar methodes die je kunnen helpen om op een constructieve manier met je emoties om te gaan.
P.s. Herken je je nou in bovenstaande én zou je het prettig vinden om hierover eens door te praten, kom dan gerust eens langs in onze dagelijkse chats tussen 19:00 uur en 21:00 uur of open een topic op ons forum.
Hoe voorkom jij impulsief en destructief gedrag?
Geef een reactie