Lichamelijke spanning, ik voel me dik!

Plotseling voelde ik een heel naar en tintelend gevoel in mijn armen en benen. Ik heb dit nooit goed kunnen omschrijven. Alsof het prikte en borrelde van binnen. Mijn lichaam voelde ook ineens heel groot en dik. Dan wist ik even niet wat ik met mezelf of mijn lichaam aan moest. Er was te veel van mij. Ik werd onrustig, voelde me opgefokt. Ik stoorde me aan mezelf en iedereen in mijn omgeving. Stress en spanning hoopte zich op in mijn lijf. Soms kon ik goed mijn vinger erop leggen waardoor dat kwam, maar vaak overviel het me een beetje. Toen ik niet lekker in mijn vel zat, had ik vaker last van dit soort stress en spanning. Dat in mijn lichaam voelen, daar kon ik moeilijk mee omgaan en het had een negatieve invloed op mijn lichaamsbeleving.

Je bewust worden van de spanning

Wat is dit voor gevoel?! Ik werd me zó bewust van het feit dat ik een lichaam had – maar niet op een fijne manier. Mijn lichaam voelde als vervelend, als te veel. Het voelde letterlijk niet lekker. Mijn armen en benen zijn te dik, constateerde ik dan. Er moest minder van dit vervelend voelende lichaam zijn. Maar tien minuten daarvoor voelde ik me nog prima. Hoe kwam dat nou? Wanneer ik letterlijk niet lekker in mijn vel zat door vermoeidheid of in dit geval stress en spanning, kon me dat direct een dik gevoel geven. Ik werd me hyperbewust van mijn lichaam en dat triggerde mijn eetstoornis. Om toch niet naar de eetstoornis te handelen, maar voor mezelf te zorgen, was het belangrijk om dit te herkennen als lichamelijke spanning. Lichamelijke spanning door stress, overprikkeling of iets anders. 

Het heeft niet te maken met jouw gewicht!

Ik voelde me dik, maar ‘dik’ is geen gevoel. Toch koppelde ik dat vanuit mijn eetstoornis daar wel direct aan. Tel daarbij op dat ik grote angsten aan dik zijn had gekoppeld. Die angsten waren misschien niet realistisch, maar zo voelde het wel. Buitengesloten worden, niets waard zijn, gehaat worden, een mislukt en waardeloos leven hebben. Dat is heftig, dus je begrijpt dat ik compleet in paniek schoot. Ik haatte mezelf en mijn lichaam, maar wat ik eigenlijk voelde was spanning, stress, frustratie, ongemak. Ik voelde dat letterlijk in mijn lichaam, wat een negatieve invloed had op mijn al negatieve lichaamsbeeld. De conclusie vanuit mijn eetstoornis? Je bent slecht, verkeerd en je moet afvallen, nu! Voor mijn gevoel hing mijn leven daar vanaf.

Waar komt de spanning vandaan?

Maar mijn gevoelens en gedachten werden beïnvloed door mijn eetstoornis. Het had niks te maken met het gewicht of de omvang van mijn lichaam, maar met de spanning die zich in mij op had gebouwd. Dat beseffen en het op die manier relativeren, kan al voor wat overzicht en rust zorgen. De spanning kon komen door bepaalde stressfactoren die in mijn leven of dag speelden – een specifieke gebeurtenis – maar ook door bijvoorbeeld overprikkeling. Soms een heel directe aanleiding, soms iets dat sluimerde en opstapelde.

Niet gaan rommelen met eten

De oplossing zat hem dus niet in minder eten of compenseren. Al stelde het mijn eetstoornis op korte termijn gerust, het was niet waar het over ging en niet nodig. Sterker nog, gaan rommelen met eten kon me juist onrustiger maken. Het voedde mijn eetgestoorde gedachten en maakte mijn eetstoornis – inclusief de gevolgen daarvan – sterker op de lange termijn. Maar het kon ook weer eetbuien uitlokken of me op korte termijn juist meer over eten laten stressen en piekeren. Nee, daar zat de oplossing niet in. Dat was niet wat er aan de hand was. Dat begrijpen en erkennen was stap één, maar dat maakt het gevoel niet meteen weg. 

De oorzaak aanpakken

Soms kon ik goed mijn vinger op de stress en spanning leggen. Dan kon ik daarop anticiperen en ervoor zorgen dat die oorzaak aangepakt werd. Door een koop door te hakken over iets waar ik zo tegenaan hikte. Door mijn agenda direct wat leger te maken, afspraken te verplaatsen, af te zeggen of prioriteiten te stellen. Door te ontprikkelen. Maar vaak kon ik ook niet zo goed mijn vinger op de oorzaak leggen. Wat dan? Dan kan het helpen om je lichaam te helpen ontspannen. Dus eigenlijk de symptomen te bestrijden. 

In beweging komen

Een tricky punt wanneer je ook last hebt van bewegingsdrang, want ja, natuurlijk dat daaraan toegeven de spanning op korte termijn kan verminderen. Maar dat is eigenlijk ook toegeven aan je eetstoornis en dat helpt je op de langere termijn niet. Dus wees eerlijk naar jezelf of iets gezond of verantwoord voor jou is of eigenlijk niet. Overleg eventueel ook met een huisarts. 

Toch kan in beweging komen helpen om de spanning te verminderen. En beweging kent vele vormen! Van je favoriete sport als uitlaatklep tot een mooie wandeling in de natuur en frisse buitenlucht. Het kan ook betekenen dat je even gaat rekken en strekken, bijvoorbeeld met een yogavideo. 

In de yogavideo’s van Yoga With Adrienne doet ze ook wel eens een oefening die zij ‘knocking on heavens door’ noemt. Het idee is simpel, maar zo doeltreffend. Je laat je armen slap hangen, maar maakt een draaibeweging heen en weer met je bovenlichaam. Je armen ‘bungelen’ vanzelf mee. Het voelt een beetje gek om te doen, maar het helpt echt om spanning uit je lijf te halen en weer een beetje losser te worden. Het is onderdeel van de yoga-video die ik hieronder deel. Als je helemaal even gek wilt doen, kan je elke beweging maken die je wilt en je armen lekker ‘mee laten wapperen’! 

De rust in jezelf vinden

Waar de één lichamelijke spanning juist kwijt raakt door even te bewegen, is het voor de ander juist fijner om letterlijk de rust in het lichaam te brengen. Dit kan voor een individu ook per dag verschillen. Ademhalingsoefeningen, mediteren, een theemomentje en naar buiten staren, op bed naar muziek luisteren of zelfs een flink potje huilen; even alles op pauze en een momentje voor jezelf. Deze dingen kunnen helpen om weer even tot jezelf te komen en je hoofd en lichaam te laten ontspannen. Een lichaamsgerichte oefening die ik vaak tegenkom in geleide meditaties, is dat je even alle spieren van je lichaam aanspant en dan weer loslaat, zodat je ook echt een verschil tussen meer en minder gespannen kan voelen. Ook langer uitademen dan inademen kan een rustgevend effect op je lichaam hebben. Maar gewoon even gaan liggen of juist rustig doorgaan met je dag en het gevoel uitzitten, kan ook helemaal prima zijn. Want al voelt het op het moment misschien niet zo: dit gevoel gaat ook weer voorbij! 

Je emoties kwijt kunnen 

Misschien kan je niet je vinger leggen op wat er nou precies speelt, toch kan je erover praten en kan dat helpen. Een gesprek kan al starten met ‘ik voel me onrustig en niet fijn’ of ‘ik voel me dik’. Hoe het gesprek verder loopt hoef je nog niet te weten, maar dan is in ieder geval het hoge woord eruit en dat alleen al kan opluchten. De ander vraagt misschien door en jij vertelt verder. Wellicht kom je wat meer tot waar het echt over gaat of is het gewoon fijn om er even niet alleen mee rond te blijven lopen. Of misschien was alleen even dit kwijt kunnen al genoeg. Erover praten helpt echt! Maar gevoelens kan je ook op andere manieren kwijt. Bijvoorbeeld door muziek te luisteren of je creatief te uiten. 

Wat helpt jou bij dit gevoel? 

Deze blog kwam oorspronkelijk online 2021

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar!