”Hoeveel weeg je?”, vraagt mijn huisarts. En ik wil gewoon geen antwoord geven. Het duurt net even twee seconden te lang voordat ik antwoord geef, waardoor de huisarts de vraagt herhaalt. ‘’Ik weet het niet precies, ik denk X kilo, ofzo?”, antwoord ik twijfelachtig in de hoop dat ze dat gelooft en het voldoende informatie vindt. Ze gaat staan, ‘’Ik heb hier een weegschaal. Je mag je jas en schoenen uittrekken en op de weegschaal komen staan, dan kunnen we zien hoeveel je precies weegt”. Ik krijgt het kokend heet en loop rood aan. Ik wil niet op de weegschaal, ik weet al lang hoe dik ik ben, dat hoeft niet bevestigd te worden met iemand er bij.
Meerdere keren heb ik om het antwoord op de vraag hoeveel ik woog geprobeerd te omzeilen. Soms door te zeggen dat ik het niet precies wist en soms door te liegen. Tegen klasgenootjes op school bijvoorbeeld of als het gevraagd werd bij een onderzoekje, door mijn moeder, bij de apotheek of bij de intake van een behandeling. Ik wilde gewoon liever niet zeggen wat het getal was, want ik vond het altijd te veel. Ik schaamde me voor mijn gewicht, voor mijn eetstoornis en voor mijn eetgedrag.
Meestal loog ik er daarom een paar kilo af. Ik wilde laten weten dat ik echt wel de “controle” had. Dat mijn eetstoornis echt wel wat voorstelde… dat ik me niet aanstelde en ook geen nep-eetstoornis had. Ik wilde opscheppen, maar eigenlijk voelde het altijd heel schaamtevol, wat mijn gewicht ook was. Het was mijn aller grootste geheim dat niemand mocht horen. Het was van mij, alleen van mij. Niemand had er iets over te zeggen of te oordelen.
Als mijn moeder vroeg hoeveel ik woog, loog ik er juist weer een paar kilo bij. Zij moest denken dat het wel allemaal goed met me ging. Ik wilde niet dat ze me ging verplichten meer te eten of aan te komen. Ik wilde dat ze dacht dat ik het allemaal onder controle had, ook al had mijn eetstoornis die controle al lang van me overgenomen. Ik wilde niet dat ze zou schrikken of zich zorgen zou maken, dus woog ik bij haar altijd wat meer dan ik eigenlijk woog.
Die schaamte voor hoeveel je weegt is niet raar. Veel vrouwen zijn onzeker over hun gewicht, ook mensen zonder eetstoornis. Jammer en zonde, want wat zegt dat gewicht nu eigenlijk? Op dit moment zegt het een stuk minder over mij dan toen ik nog een eetstoornis had. Toen had het getal op de weegschaal erg veel te zeggen en te betekenen. Te veel zelf, want ik liet mijn leven er uiteindelijk door leiden.
Het getal op de weegschaal kreeg zo’n grote inhoud, dat het niet meer gezond was. Ik ontwikkelde angsten, dwangmatig gedrag en belandde in een vicieuze cirkel van eetgestoorde gedachtes en gedrag. Ik kwam er niet meer uit. Niet zonder hulp. Liegen en er omheen draaien waren onderdelen van mijn overlevingsstrategie. Ik kreeg weer wat houvast in een leven dat me leek te overspoelen.
Mijn gewicht kreeg dus allerlei functies die het helemaal niet hoort te hebben. Zo gaf het me dus een gevoel van houvast en controle. Gewicht en eten werd een obsessie. Mijn gewicht stond ook voor een stukje kunstmatig zelfvertrouwen en waardering. Ik was ergens goed in voor mijn gevoel. Eindelijk, want ik voelde me verder zo mislukt in het leven. Mijn gewicht verlagen was een manier van verdoven. Door daar zo actief mee bezig te zijn, hoefde ik nergens anders aan te denken. Dan kon ik alle gevoelens weg stoppen in mijn lege maag.
Mijn gewicht was een soort trots en aan de andere kant een enorme bron van schaamte. Door subjectieve eetbuien, door het verliezen van die eetstoornis-controle en door mislukte lijnpogingen of het vergelijken met mensen die veel meer waren afgevallen. Ook die schaamte zorgde ervoor dat ik er over loog. Gewicht werd zo belangrijk voor me, dat ik het geheim wilde houden of er niet over durfde te parten omdat het zo’n kwetsbaar stukje voor me wat geworden. Als ik dit zou moeten loslaten, wie was ik dan nog?
Hoe goed ik ook begrijp hoe het werkte, zo’n verschil is het tegenwoordig. Mijn gewicht betekent nu lang niet zoveel als toen ik een eetstoornis heeft. Mijn gewicht is gezond. Ik heb er lange tijd aan moeten wennen, hoe mijn lichaam is geworden na mijn eetstoornis. Maar inmiddels ben ik gaan zien dat de buitenkant belangrijk, maar niet het belangrijkste is. Ik ben veel waarde gaan hechten aan mijn binnenkant en andere dingen in mijn leven. Ik kon het verdragen, daarna accepteren en later heb ik het zelfs mooi leren vinden.
Gewicht is voor mij enkel iets wat ik zie staan op de weegschaal, die ik niet meer heb. Maar als ik mij moet wegen, bijvoorbeeld bij een arts of als ik Knor op de weegschaal wil wegen in mijn armen, is gewicht voor mij meer iets abstracts. Gewicht is iets wat mij deels laat zien of ik gezond ben. Als ik bijvoorbeeld onverklaarbaar zou afvallen of veel aan zou komen, en ik merk dat aan mijn kleding, zou ik dit wel even laten checken bij de huisarts. Maar dat is eigenlijk nog nooit gebeurt. En dat is ook geen reden om een weegschaal in huis te halen. Zonde van mijn geld.
Gewicht kan dus weer veel minder beladen worden, dan dat het voor je is als je een eetstoornis hebt. Het kan zijn functie weer beetje bij beetje kwijtraken. Maar dan moet je wel werken aan je eetstoornis en aan alles wat je daar achter verstopt. En dat kan. Jij ook.
Nu nog even een grappige video die ik onlangs tegenkwam op internet en hiermee te maken heeft.
♥
Fotografie: Alexander Annenkov, Denis Defreyne
Geef een reactie