De afgelopen dagen stond mijn tijdlijn op facebook bomvol met statusupdates waar de hashtag #Metoo in voorkomt. Vrouwen, maar ook mannen, van over de hele wereld laten met deze statusupdates weten ooit te maken gehad te hebben met seksuele intimidatie of meer. Het aantal mensen dat dit deelde was echt enorm en zowel de verhalen als het gebrek aan verhalen hebben me geraakt. Heel erg veel mensen hebben hiermee te maken gehad in meer of mindere mate, maar toch blijft het ongelooflijk moeilijk om je hier over uit te spreken.
Ook ik ben wel eens ongevraagd in mijn billen geknepen in de kroeg, lastig gevallen op straat of verder gepusht dan ik eigenlijk had gewild. Seksuele intimidatie is een erg groot probleem waar weinig over gesproken wordt en dan heb ik het nog niet eens over seksueel geweld, misbruik of verkrachting. Elk geval is erg en dient serieus genomen te worden. Toch blijkt het een taboe om hierover te praten en slachtoffers krijgen vaak het gevoel dat ze zich maar niet zo moeten aanstellen. Seksuele intimidatie en geweld is iets wat serieus genomen moet worden en in bepaalde gevallen zelfs aangifte voor gedaan zou moeten worden. Toch is dit voor veel slachtoffers een veel te grote en enge stap. Hoe komt het eigenlijk dat wij hier niet over durven te praten?
♦ Shock
Veel mensen die te maken hebben gehad met seksueel geweld raakten op het moment dat het gebeurde in een shocktoestand. De gebeurtenis is zo heftig dat je hersenen een soort van ‘uit’ lijken te gaan. Je kan niks meer, je doet niks meer, het overkomt je gewoon en je zet je gevoel uit. Dit is een beschermingsmechanisme van onze hersenen om de (emotionele) pijn niet te hoeven voelen en de gebeurtenis niet bewust mee te hoeven maken, maar het zorgt er ook voor dat de gebeurtenis verdrongen wordt en als niet echt kan worden ervaren.
Hierdoor kan het zijn dat je er niet over kan praten, omdat je er simpelweg niet meer bij kan. Je weet wel dat er iets is gebeurd, maar aangifte doen bij de politie of je verhaal vertellen lukt op zo’n moment niet. Je instinct vertelt je niet terug te gaan naar die situatie, al kan je het niet meer ongedaan maken. Dit maakt het heel erg moeilijk om over te praten.
♦ Schaamte
Wanneer je slachtoffer bent van seksueel geweld komt daar vaak veel schaamte bij kijken. Je vraagt je af wat jij verkeerd hebt gedaan en of je het niet had kunnen stoppen. Zeker wanneer je in shock bent geraakt en niet meer kon vechten, kan het voelen alsof je het allemaal maar hebt laten gebeuren. Alsof je niet hebt gevochten voor je eigen lichaam. Dit kan voor heel erg veel schaamte zorgen. Wanneer je er wel over begint krijgen veel mensen vaak te horen of ze het niet hadden uitgelokt. Hoe vaak heb ik niet op het internet gelezen dat iemand “dan maar niet in haar eentje in het donker moest fietsen” of “dan maar niet zo’n kort rokje had moeten dragen“.
Seksueel geweld is niet iets wat je uitlokt of waar je voor kiest en dit soort opmerkingen kunnen mij ongelooflijk kwaad maken. Het is niet het slachtoffer, maar de dader die zich zou moeten schamen! Toch is schaamte voor onwijs veel slachtoffers en enorm obstakel die ze moeten overwinnen voordat ze er over durven te vertellen.
♦ Pijn
Wanneer je te maken hebt gehad met seksueel geweld is het logisch dat je daar niet graag nog eens over praat. Het liefst stop je het heel ver weg en denk je er nooit meer aan. Je verhaal vertellen aan iemand anders zorgt er voor dat je het zelf ook weer een beetje herleefd en dat doet ongelooflijk veel pijn. Het vertellen aan een goede vriend of familielid is tot daar aan toe, maar wanneer je aangifte doet en het tot een rechtszaak komt zal je keer op keer je verhaal moeten doen. Waarom zou je steeds maar weer door die pijn heel willen gaan?
Toch is het zo dat je gevoel wegstoppen er niet voor zorgt dat het daadwerkelijk weg gaat en kan erover praten juist helpen de gebeurtenis een plekje te geven. Al doet het nog zo veel pijn, er mee blijven zitten is ook geen optie. Het is goed om hiervoor in therapie te gaan, neem jezelf daar serieus in.
♦ Angst
Vertellen dat je slachtoffer bent van seksueel geweld is onwijs eng. Je schaamt je en wilt het er liever niet meer over hebben, omdat het te veel pijn doet. Alsof dat nog niet erg genoeg is leef je ook met de angst dat mensen je misschien niet zullen geloven of niet serieus zullen nemen. Wanneer dit iemand is die je goed kent en dichtbij je staat is het alleen maar enger of diegene je wel of niet zal geloven. De kans dat dat gebeurt zou zo veel uitmaken dat je het misschien maar liever niet zegt. Dit geldt ook voor naar de politie gaan. Stel nou dat er niks uit zo’n aangifte zou komen, je kan je niks voorstellen dat erger en schaamtevoller is dan dat.
Het overkomt toch zo veel mensen? Is het wel erg wat mij overkwam? Is het niet gewoon normaal dat dit gebeurd? Misschien bedoelde die ander het ook niet zo? Misschien heb ik er inderdaad wel niet genoeg aan gedaan? Misschien was het wel m’n eigen schuld? Één ding wil ik per direct de wereld uithelpen: Het is niet normaal en het is nooit jouw schuld.
Nee is nee, of het nou om seksuele intimidatie, seksueel geweld, misbruik, aanranding of verkrachting gaat. Ongeacht de kleding die je droeg. Ongeacht of je in je eentje door het donker fietste. Ongeacht welke signalen de achter dacht dat jij aangaf. Ongeacht het feit dat je verstijfte. Ongeacht dat je halverwege van gedachte veranderde. Ongeacht het ‘leuk’ of ‘grappig’ bedoeld was. Ongeacht hoe erg een ander het heeft gehad. Eigenlijk vind ik ‘nee is nee’ hier de lading niet eens dekken ‘geen ja is nee’ lijkt mij daarom een beter uitgangspunt. Soms ben je zo overrompeld dat je nieteens de kans hebt gehad om ‘nee’ te zeggen en de andere persoon in het verhaal zou altijd aan jou moeten vragen of het oké is wat er gebeurd.
Normaal gesproken geloof ik niet zo in die internettrends, maar de hashtag #Metoo overspoelde de afgelopen dagen het internet en dat laat duidelijk zien hoe groot en onderschat dit probleem eigenlijk is. Wat dat betreft denk ik zeker dat het goed is dat dit nu is gebeurd. Het laat zien wat de kracht en het belang is van er wel voor uit durven komen, al is het doodeng. Je bent hier niet alleen in en het is niet iets waar je je voor hoeft te schamen. Zoek hulp. Blijf er over praten. Samen staan we sterk.
#Metoo
Geef een reactie