Met twee maten meten

Voor een ander was ik altijd een stuk milder dan voor mezelf. Maakt de ander een fout? Maakt niet uit hoor, kan gebeuren. Maak ik een fout? Zie je wel, ik ben een mislukking. Heeft een ander te veel hooi op z’n vork? Doe even rustig aan, misschien kan ik iets overnemen? Heb ik te veel hooi op m’n vork? Dan moet ik me gewoon niet zo aanstellen en wat harder m’n best doen. Herkenbaar? Misschien meet jij dan ook wel met twee maten.

Terwijl we na een avondje vakantieplannen maken terug naar huis fietsen, verontschuldigt een vriendin van me zich voor het feit dat ze in niet zo’n goede bui was. Ze voelde zich niet zo chill en had daardoor het idee wat stiller en kattiger te zijn. Ook wilde ze graag op tijd naar huis, omdat ze aanvoelde dat ze haar rust nodig had. Dat vond ik niet meer dan logisch. Ik merkte wel dat ze niet helemaal lekker in haar vel zat, maar had daar helemaal geen probleem mee. Ik kon het best begrijpen en vond het allemaal wel meevallen. Helemaal niet nodig om je dat zo aan te trekken en zo streng voor jezelf te zijn.

Naar mijn vrienden ben ik heel mild. Ik kan een hele hoop van ze hebben. We zijn immers allemaal mensen en ik kan mezelf in precies zo’n situatie voorstellen. Toch is dat precies niet wat ik tegen mezelf zeg. Ik zou veel sneller denken dat ik me maar niet zo aan moest stellen en dat ik de avond nu voor anderen had verpest. Daar zou ik me dan erg schuldig over voelen. Ook zou ik er angstig van worden dat anderen me misschien niet meer leuk zouden vinden. Een ander scenario is dat ik totaal mijn eigen grenzen over ga om een ander maar niet teleur te stellen. Al met al geen positieve uitkomst, terwijl het misschien helemaal niet nodig was. Want ik vond het van mijn vrienden toch ook niet erg?

Angst voor afwijzing

Ik denk dat we allemaal wel een beetje met twee maten meten. Tot op zekere hoogte hoeft dat helemaal niet iets ergs te zijn. De reden dat we zo streng zijn voor onszelf, komt zeer waarschijnlijk uit de angst voor afwijzing. Het is heel menselijk om bang te zijn voor afwijzing, want afwijzing is ook helemaal niet leuk. “Niet leuk? Dat is nogal een understatement. Afwijzing is iets verschrikkelijks!” Heb ik altijd gevonden. Toch is die angst vaak helemaal niet zo nodig. 

Eerlijk is eerlijk. Het is niet zo dat ik nooit iets vervelend vind aan de mensen om me heen. Ook naar mijn vrienden kan ik best openlijk of stilletjes kritisch zijn. Dan denk ik inderdaad wel eens ‘dat was toch niet nodig’ of ‘jammer dat het zo moest’. Maar geen haar op mijn hoofd die het dan zo erg vindt dat de hele vriendschap verbroken moet worden. In die gevallen is een ‘niet leuke’ afwijzing eigenlijk best op z’n plek en helemaal niet rampzalig. Ik weet vrij zeker dat mensen bepaalde uitspraken, meningen of gedragingen van mij ook in zekere zin afwijzen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat ze mij als persoon afwijzen. Iets wat ik vroeger best lastig vond om te kunnen zien. Afwijzing is niet altijd definitief of allesbepalend.

Afwijzing is echter ook niet zonder reden. Het kan voor jezelf fijn zijn te weten waarom en waarvoor je afgewezen wordt. Is het iets persoonlijks? Is het iets kritisch? Is het iets opbouwends? Ben je het ermee eens? Kan je er over praten? Wil je er over praten? Ligt het echt aan jou of eerder aan de ander? Op deze manier kan je de afwijzing, als deze plaatsvindt, misschien een beetje relativeren en een plekje geven. Afwijzing is immers iets dat we allemaal in meer of mindere mate meemaken in ons leven. Leuk is het niet, maar allesbepalend gelukkig ook niet. Toch overschatten we deze afwijzing vaak wel, vandaar dat we uit zelfbescherming de neiging hebben om met twee maten te meten.

Met twee maten meten

Heel simpel uitgelegd kan het zijn dat je strenger bent voor jezelf dan voor de ander, omdat je een afwijzing voor wilt zijn. Als jouw maatstaven altijd iets hoger liggen voor jezelf dan dat een ander ze voor jou legt, heb je minder kans om afgewezen te worden. Dit gebeurt vaak heel onbewust. Als het je lukt om er bewust van te worden, kan je er misschien wel iets aan doen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, dat begrijp ik. Misschien kan en hoeft het ook niet helemaal te verwijnen, maar mag het zeker een stuk minder. Probeer af en toe eens stil te staan wanneer je weer eens heel kritisch bent op jezelf of het lastig vindt om niet te veel hooi op je vork te nemen. Probeer te bedenken of je naar een ander, in eenzelfde situatie, ook zo kritisch en veeleisend zou zijn. Daarmee vind je vaak ook het antwoord.

Het kan ook te maken hebben met het feit dat je denkt dat anderen meer van jou verwachten of dat jij echt heel anders bent dan de rest. Zo heb ik vaak gedacht dat ik misschien geen slecht persoon was, maar dat ik wel veel meer m’n best moest doen dan anderen om dat niet te zijn. Ik had het idee dat het anderen veel makkelijker lukte. Of dat zij veel meer positieve punten hadden, die ik niet bezat. Toch, als je eens met de mensen om je heen gaat praten, zal je merken dat het anders kan liggen dan je denkt. Wat dat betreft heeft praten me niet alleen geholpen om mezelf beter te leren kennen, maar ook om de ander beter te kennen. Dat gaf me beter zicht op hoe veel en weinig we eigenlijk van elkaar verschillen.

Meet jij met twee maten?