Met vertrouwen kun je werken | Zielzorgers

Met regelmaat plaatsen we gastblogs en ervaringsverhalen van mensen die lijden of hebben geleden aan een eetstoornis. Dit is voor veel van jullie een bron van herkenning, erkenning en motivatie. Het zijn vaak verhalen waarin ook de hulpverlening een grote rol speelt. Hoe is het eigenlijk om aan de kant van de hulpverlening te staan? Om dag in dat uit als professional te werken? Hun kant van het verhaal kun je lezen in de interviewreeks Zielzorgers. De vorige keer las je het verhaal van behandelaar Celine Neuteboom. Deze week is het de beurt aan jeugdbeschermer Alice Faber. 

Alice is al ruim 10 jaar werkzaam als jeugdbeschermer bij de William Schrikker Stichting. Als jeugdbeschermer heeft ze dagelijks te maken met mensen die haar hulp misschien niet willen, maar waarover de rechter bepaalt dat zij haar hulp wel nodig hebben. Een situatie die ook voorkomt bij mensen met een eetstoornis. Voor de serie Zielzorgers was ik erg nieuwsgierig hoe Alice omgaat met de heftige situaties die zij tegenkomt. Ook was ik benieuwd wat het met haar doet dat zij vaak niet welkom is bij de gezinnen die zij begeleidt. En hoe maak je beslissingen die zo bepalend zijn in het leven van mensen? 

Hoe is het om bijna altijd met dwangmaatregelen te werken?

Mensen kiezen niet vrijwillig voor jouw bemoeienis. Het is aan hen opgelegd door een kinderrechter. Ik heb dus veel te maken met weerstand vanuit mijn cliënten en hun families. Dat is soms vervelend, vooral als ik zelf moe ben of niet lekker in mijn vel zit. Vaak zie ik het ook als een uitdaging om toch met deze mensen aan de slag te gaan. En dan langzaamaan te zien dat ze vertrouwen in je gaan krijgen en dat we dan toch stappen vooruit gaan maken. Dat geeft wel weer een enorme kick.

Wat vindt je moeilijk aan het werk als jeugdbeschermer?

Dat het geen wiskunde is. Als ik een bepaald besluit neem of iets inzet, of soms zelfs een kind uit huis moet plaatsen, weet ik vooraf nooit de precieze uitkomst. Ik maak mijn besluiten op basis van een risicoanalyse over de veiligheid van een kind. Gelukkig word ik hierbij geholpen door mijn collega’s, manager en een gedragswetenschapper.

Wanneer en hoe ervaar je onmacht in jouw werk?

Als ik zie dat een kind hulp nodig heeft en dat deze hulp er dan niet is, of dat er een lange wachtlijst is. Dat frustreert me enorm. Ik vind dat de norm moet zijn dat elk kind de hulp krijgt die hij of zij nodig heeft. Kinderen zijn kwetsbaar en ze hebben ons nodig. Als je tijdig de juiste hulp inzet voor een kind, kun je zoveel bereiken voor en met een kind. Het lange wachten of de verkeerde hulp zorgt ervoor dat kinderen zelf hun vertrouwen in de hulpverlening kwijtraken en er op een later moment ook niet meer goed van kunnen profiteren.

Waar ligt de grens tussen het thuis houden en uit huis plaatsen?

Daar is geen harde grens voor. Er zijn veel aspecten die daarbij meegewogen worden. We kijken naar het kind en welke risico’s het loopt, maar ook naar de veerkracht van een kind en naar wat goed gaat, naar wat het nodig heeft, naar de ouders, wat zijn hun krachten en op welke punten hebben zij ondersteuning nodig? Zijn er mensen in hun netwerk die hun kunnen ondersteunen? Of is er professionele hulp nodig en accepteren ouders en kinderen die hulp. We kijken naar welke alternatieven er zijn. We spreken hier uitvoerig over in onze casuïstiekbesprekingen en samen met een gedragswetenschapper bepalen we dan soms dat een kind beter niet meer thuis kan wonen. Uiteindelijk bepaalt een kinderrechter of dit dan ook daadwerkelijk gebeurt.

Kindermishandeling en uithuisplaatsing? En dan?

Na een uithuisplaatsing proberen we kinderen altijd bij familie of in het eigen netwerk te plaatsen. Dit lukt niet altijd en dan gaan kinderen bij pleegouders of in een groep of gezinshuis wonen. Sommige kinderen wonen daar tijdelijk, omdat ze terug naar huis kunnen als de situatie daar weer veilig is. Andere kinderen blijven daar wonen. Soms krijgen ze therapie voor wat ze meegemaakt hebben in de thuissituatie. Kinderen blijven vaak hun ouders en broertjes of zusjes zien. Dit kan begeleid door een jeugdzorgwerker of door pleegzorg of soms ook onbegeleid.

Hoe ga je om met de schrijnende en heftige gezinssituaties die je tegenkomt?

Het klinkt misschien een beetje raar, maar ik probeer ook vooral goed voor mezelf te zorgen. Gezond eten, sporten, mediteren, veel leuke dingen doen, genoeg slapen. Op die manier blijf ik mentaal sterk genoeg om dit werk te kunnen doen en om te gaan met deze situaties. Soms word ik heel verdrietig van wat ik zie en meemaak. Ik maak dan ook even ruimte voor dat gevoel, door niet meteen mijn agenda weer vol te plannen, maar juist tijd te nemen voor een wandeling buiten, of mediteren ofzo. Als ik in de situatie zelf zit schakel ik over op de automatische piloot en probeer ik betrokken, maar ook professioneel te handelen. Ook dan zijn er die gevoelens, maar gezinnen hebben er niet zoveel aan als ik met ze mee ga huilen, al mogen ze best zien dat het mij ook raakt.

Wat is het meest indrukwekkende moment uit jouw werk geweest?

Poeh, als ik erbij stil sta maak ik bijna wekelijks wel indrukwekkende momenten mee. Broertjes en zusjes die elkaar na lange tijd weer terug zien, uithuisplaatsingen, thuisplaatsingen, bezoeken tussen ouders en kinderen begeleiden. Je draait lange tijd van een afstandje mee met gezinnen en beleeft ook van alles met hen mee. Qua privacy van mijn gezinnen vind ik het lastig om hier concrete voorbeelden van te geven.

Wat is jouw meest belangrijke levensles?

Dat het belangrijk is om goed voor jezelf te zorgen, ook al ben je enorm druk. Door tijd te nemen voor jezelf lukt het vaak ook beter om hoofdzaken en bijzaken van elkaar te onderscheiden. Uiteindelijk levert het je dan weer tijd op. En ik probeer altijd de baas te zijn van mijn eigen agenda. Mensen willen vaak van alles van je. Ik begin mijn dag altijd door te denken aan wat ik belangrijk vind om te doen die dag. Ik kies dan bijvoorbeeld drie taken uit die ik graag die dag af wil hebben en ik zorg ervoor dat dit ook haalbaar is. Bewust zelf kiezen voor wat je met je beschikbare tijd doet zeg maar. Dat geeft mij veel voldoening.

Hulpverlener gezocht. We hebben inmiddels verschillende GGZ instanties uitgenodigd mee te werken aan Zielzorgers. We wachten nog op reacties. Is er een hulpverlener waar JIJ benieuwd naar bent voor de serie ZIELZORGERS? Het verhaal achter welke hulpverlener zou jij graag willen lezen? Laat het ons weten en wie weet vind je dit dan binnenkort op Proud2Bme.