Een bepaalde periode lang zag ik maar één hulpmiddel tegen de eetbuien: niets in huis halen. Dan heb ik het niet alleen over chips, chocolade en koekjes. Ook brood, broodbeleg, tussendoortjes en fruit werden verbannen uit mijn huis. Door niets in huis te hebben, moest ik eerst mijn huis uit om iets te kunnen eten. Ik haalde één belegd broodje bij de bakker en ik kookte precies voor één persoon. Ondertussen compenseerde ik bij voorbaat de eetbuien waarvan ik wist dat ze gingen komen door een geruime tijd te weinig of niets te eten. Los van dat het niet hielp tegen de eetbuien, ontwikkelde ik op deze manier ook nog eens een grote angst om eten in huis te hebben.
Het verbannen van eten in huis was één van de bochten waarin mijzelf had gewrongen om een gulden middenweg te vinden tussen ‘goed voor mijn lichaam zorgen’ en ‘mijn eetstoornis bij me houden’. Verschillende keren had ik mijn schouders eronder gezet om mijn eetpatroon te stabiliseren. Maar doordat ik te weinig wist over de functies van mijn eetstoornis, viel ik telkens terug in de cirkel van eetbuien en het compenseren van de eetbuien.
Toch was het goed voor mij om tijdens dit proces steeds opnieuw tegen mijn eetregels in te gaan, ook al wist ik van te voren dat ik terug zou vallen. Doordat ik dat al zo vaak had gedaan, werd het een bekend gevoel, waardoor de drempel minder hoog werd om mijn uitdagingen steeds opnieuw aan te gaan. Je reptielenbrein (het oudste deel van je brein) zoekt altijd naar de veiligheid in je bekende gedragspatronen en raakt van slag wanneer je nieuwe patronen in je gedrag gaat integreren. Dat is ook één van de redenen waarom je mild mag zijn naar jezelf wanneer je uitdagingen aangaat! Je hersenen werken nou eenmaal op deze manier en dat geldt voor iedereen. Pas toen ik mild werd naar mijzelf, gaf ik mijzelf de kans om schadelijke patronen te doorbreken. Ik had in de loop van de jaren een erg strenge kant van mijzelf ontwikkeld, dus mild zijn was daarmee gelijk één van de eerste uitdagingen die ik aan moest gaan.
De functies van mijn eetstoornis
“Maar ik neem aan dat je dit ook niet voor jezelf had gewild.” Die opmerking maakte iemand in mijn omgeving toen ik diegene vertrouwen nam over mijn eetstoornis, nadat ik zijn medeleven wegwuifde. Het was een logische aanname vanuit hem, want wie wil nou een eetstoornis? Zijn opmerking zette mij aan het denken. Natuurlijk kies je er niet bewust voor om een eetstoornis te ontwikkelen, maar ik besefte wel opeens dat ik er eigenlijk ook niet vanaf wilde. De ellende die de eetstoornis met zich meebracht, nam ik voor lief omdat het een veilig eilandje had gevormd waar ik naartoe kon vluchten in een rotperiode van mijn leven. Tijdens de wekelijkse één-op-één gesprekken met mijn psychotherapeute ging het zelden over eten, maar ik kon wel steeds beter inzien waarom ik mijn eetstoornis nodig dacht te hebben. Het had wel degelijk een functie.
Emotieregulatie
Lang dacht ik dat mijn gemoedstoestand bepaald werd door mijn eetpatroon, mijn gewicht en mijn spiegelbeeld. Voldaan lag ik ’s avonds doodmoe in bed met een lege maag en pijnlijke spieren. Meerdere keren op een dag stond ik op de weegschaal en slaakte opgelucht een zucht wanneer het cijfer achter de komma gedaald was. Gefrustreerd keek ik in de spiegel naar mijn buik die na een maaltijd opgezet raakte. Na verloop van tijd besefte ik dat het juist mijn gemoedstoestand was die mijn eetpatroon en zelfbeeld bepaalde. Wanneer er tijdens de therapie pijnlijke onderwerpen aangeraakt werden of wanneer privé situaties ingewikkeld werden, vluchtte ik weg in mijn eetgedrag. De eetbuien zorgde voor ontlading en het vasten verdoofde mijn negatieve emoties. De eetstoornis werd een middel om mijn emoties te reguleren, want in mijn beleving waren mijn emoties vijanden die mijn leven stil deden zetten. Ik wilde ze niet voelen.
Ondanks dat ik vier maanden geleden mijn therapie succesvol heb afgerond, merk ik soms nog dat de oude patronen van de eetstoornis trekken. Uit het niets voel ik me dik en maak ik plannen om weer op dieet te gaan. Ik weet dan dat ik stil moet staan bij hoe ik me werkelijk voel. Onbewust kan ik me namelijk gestrest, emotioneel of boos voelen. Als ik deze emoties herken, weet ik dat ik ze niet weg hoef te maken met de eetstoornis, maar dat ik mijzelf af moet vragen wat ik écht nodig heb. Als ik daar zo snel geen antwoord op heb, dan is er altijd één antwoord juist: connectie! Dus ik praat met een vriendin.
Connectie heb ik vaak vermeden tijdens mijn eetstoornisperiode en daar heb ik nu een verklaring voor. Het tegenovergestelde van connectie is isolatie en wat gaat hand in hand met isolatie? Je eetstoornis! Mijn eetstoornisgedachten zwakken af wanneer ik connectie voel met de mensen om mij heen. Het is niet vreemd dat wanneer je nog niet wil/durft te herstellen, je connectie uit de weg gaat.
Mijn destructieve cirkel tijdens mijn eetstoornis
Mijn destructieve cirkel tijdens mijn eetstoornis
Eigenwaarde
Lang vormden mijn zelfverzonnen eetregels mijn eigenwaarde. Zolang ik mij eraan hield, voelde ik mij goed genoeg. Niemand is geboren met een lage eigenwaarde, dus waar komt dat gevoel vandaan? Soms kunnen bepaalde situaties in het verleden en/of in het heden ervoor zorgen dat je negatieve gedachten en gevoelens over jezelf ontwikkelt. Die kunnen zich erg hardnekkig als vaste patronen in je brein gaan nestelen. Ik gaf mijzelf continu de schuld van mijn schadelijke gedragspatronen, maar mijn psychotherapeute hielp mij om erachter te komen hoe de patronen bij mij waren ontstaan. Daardoor zag ik in hoe irreëel en oneerlijk het was om mijzelf zo omlaag te praten.
Daarna kwamen er steeds meer momenten dat ik zelfcompassie ervoer. Bijvoorbeeld wanneer ik tijdens een gesprek met mijn therapeute over de scheiding waar ik op dat moment in zat, begon te huilen. Ze vroeg wat me raakte en ik zei: “Ik vind het opeens heel rot voor mijzelf.” Het voelde als een opluchting dat ik eindelijk kon erkennen dat ik het moeilijk had en dat ik het mijzelf beter gunde. Het was het begin van het loslaten van mijn eetregels, want ik wist nu dat ik ze niet meer nodig had om een goed mens te zijn. Ook zonder de eetregels mocht ik mijzelf goed vinden, dat ben ik waard.
Toen ik eenmaal doorhad wat de functies van mijn eetstoornis waren, kon ik het in gaan zetten als observatiemiddel. Ik oefende om mijzelf te observeren in plaats van te oordelen, alsof ik mijn eigen bioloog was. Dat hielp gelijk om mild te zijn richting mijzelf. Wanneer ik een eetbui had gehad ging ik steeds vaker onderzoeken wat de oorzaak van mijn eetbui was, zonder mijn gedrag en gevoelens te labelen als zijnde ‘slecht’ en ‘beschamend’.
Geef jezelf de tijd en ruimte om te oefenen en om te wennen aan uitdagingen. Oefenen dus! Sta het jezelf toe om fouten te maken en je proces steeds weer op te pakken.
Lieve groet,
Keshia
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie