Vanaf het begin dat ik in therapie zit, viel het op dat ik hoge eisen aan mezelf stel en erg veroordelend naar mezelf ben. Doormiddel van verschillende therapieën heb ik dit samen met mijn behandelaar geprobeerd aan te pakken. Echter bleef het mezelf veroordelen toch wel hardnekkig aanwezig. Mijn behandelaar opperde toen schematherapie, om een beetje in de oorsprong van het zo veroordelend naar mezelf zijn te duiken. Verder bleef ik hangen in bepaalde patronen….
Ik kon mezelf behoorlijk uit het veld laten slaan door tegenslagen en verloor dan mijn vermogen tot relativeren compleet. Ik werd hier nogal moedeloos van. Ik kon nog zo hard aan mezelf werken, maar hoewel ik vooruitging, bleven er weken waarin ik terugviel in negatieve gedachten en negatief gedrag. Schematherapie zou mijn inzicht gaan geven in welke patronen hieraan ten grondslag lagen, zodat ik deze zou leren herkennen en vervolgens op in kon spelen.
Wanneer je informatie opzoekt op internet over schematherapie, kom je waarschijnlijk tegen dat dit een therapie is voor persoonlijkheidsproblematiek of zware, complexe problematiek. Dit schrok mij aanvankelijk nogal af. Was ik een moeilijk geval? Was ik complex? Dit maakte mij in de eerste instantie nogal huiverig. Zonde, want schematherapie heeft mij erg geholpen en kan zowel helpend zijn bij complexe als minder complexe problematiek.
Zoals ik in mijn inleiding al noemde helpt schematherapie je om de oorsprong van gedragspatronen te doorgronden en te veranderen. Hierbij wordt er vaak gekeken naar ervaringen uit je jeugd en de invloed hiervan. Hierbij wordt uitgegaan van schema’s. Schema’s kun je zien als de bril waardoor je de wereld bekijkt. Deze zijn ontstaan in je kindertijd en uiten zich in opvattingen die je hebt of gevoelens die je hebt. Een voorbeeld van een schema kan bijvoorbeeld zijn: ‘ik ben mislukt’. Naast schema’s zijn er verschillende modi. Een modus kun je zien als een staat van zijn. Wanneer alles goed gaat, dan is je modus ‘De gezonde volwassene’. Naast de gezonde volwassene zijn er verschillende destructieve modi waaronder:
♥ Het verlaten kind (afhankelijk, gekwetst, hulpeloos etc.)
♥ Het woedende kind (impulsief, boos, onredelijk)
♥ Bestraffende ouder (Overdreven zelfkritiek, zelfbeschadigend gedrag als automutilatie etc.)
♥ Onthechte beschermer (blokkeren van behoeften en gevoelens).
Naast deze modi zijn er nog aan aantal modi. Met je behandelaar onderzoek je wanneer je gedrag in negatieve zin verandert in welke modi je zit. Telkens wordt er vanuit gegaan dat het verkeren in een bepaalde modus, te maken heeft met ervaringen in je jeugd. Wanneer je bijvoorbeeld vaak in de modus van het verlaten kind zit, is het dus aannemelijk dat je je als kind in de steek gelaten hebt gevoeld. Dit onderzoek je met je therapeut. Je komt er zo achter welke modi bij jou van toepassing zijn en hierdoor krijg je inzicht in patronen in je gedrag. Verder leer je hoe je, als je in een destructieve modus zit, je ervoor kunt zorgen dat je in de modus van de gezonde volwassene komt.
Schematherapie heb ik ervaren als een heftige therapie. Je gaat flink de diepte in en aanvankelijk vond ik het nogal schaamtevol mezelf bijvoorbeeld te zien als ‘woedend kind’. In mijn optiek moet je ten opzichte van andere therapieën bij schematherapie kritisch naar jezelf durven kijken. Echter is het ook een therapie waarbij je onwijs veel over jezelf kunt leren. Het heeft mij erg geholpen mijn ‘buien’ als modi te beschouwen.
Eerder schreef ik deze buien toe aan mezelf: ik kon zelfs met alle hulp die ik had nog onderuit gaan en dat maakte mij een enorme sukkel. Het idee dat deze buien modi waren, maakte dat ik ze los kon zien van mezelf. Ik zag bijvoorbeeld mijn hulpeloosheid nu als een staat van zijn in plaats van dat ik ook een hulpeloos persoon was. Dit maakte het een stuk makkelijker om hier los van te komen. Ik veroordeel mezelf nu minder.
Wanneer ik me rot voel, zie ik dit niet meer als een zwakte die bij mij hoort. Verder doorzie ik nu patronen. Ik ben er bijvoorbeeld achter gekomen dat ik vaak eerst erg hoge eisen aan mezelf stel en daarna als ware instort, waarna ik me afhankelijk en passief opstel. Wanneer ik dus merk wanneer ik mezelf overvraag, kan ik de lat wat lager leggen en kom ik niet in de ‘verlaten kind’ modus terecht. Ook het bekijken van de invloed van mijn opvoeding heeft me geholpen om mijn problematiek meer los van mezelf te zien.
Wat is jouw ervaring met schematherapie?
Wil jij ook een gastblog, dankwoord of jouw verhaal laten publiceren op Proud2Bme? Mail dan je verhaal in een Word bestand met twee foto’s in een aparte bijlage naar redactie@proud2Bme.nl
Geef een reactie