Het vertrouwen in mensen verandert wanneer zij laten zien dat ze niet te vertrouwen zijn, vaak het ene zeggen en het andere doen of wanneer er dingen achtergehouden worden of gelogen wordt. Ik denk dat er bijna niemand is die altijd consequent is en altijd eerlijk. Een leugentje om bestwil komt in ieders leven weleens voor maar dat zorgt er meestal niet direct voor dat je het vertrouwen kwijt raakt. Helaas zijn er ook veel mensen die regelmatig liegen en het hierdoor voor zichzelf en hun omgeving heel moeilijk kunnen maken. Wanneer vertrouwen eenmaal geschaad is, is het enorm lastig om dit weer terug te krijgen.
Bij mensen met een eetstoornis of andere problemen komt liegen veel voor. Dit is vast niet bij iedereen zo hoor, maar vraag jezelf maar eens af of je altijd eerlijk bent over wat je hebt gegeten, over hoe het met je gaat, of je hebt gecompenseerd of niet, wat het verhaal achter de eetstoornis of achter mogelijke littekens van automutilatie is, etc. Sommige leugens lijken misschien onschuldig, maar ze zijn er dan wel. Je houdt jezelf en je omgeving voor de gek en dit kan grote gevolgen hebben die je misschien vooraf niet kunt overzien.
Mijn vriendin loog over haar hele leven…
Zelf heb ik helaas op heel jonge leeftijd te maken gekregen met liegen en het vertrouwen in iemand volledig kwijt raken. Op de middelbare school had ik in de brugklas een beste vriendin. We deden veel leuke dingen samen en hadden al vanaf het begin een goede band. Ze had veel meegemaakt in haar leven en zat ook op dat moment in een vreselijke en ook gevaarlijke situatie. Ze nam mij in vertrouwen en vertelde tot in detail wat er allemaal aan de hand was. Ik was denk ik 13 jaar en al snel draaide alles om haar en maakte ik me enorme zorgen. Het heeft denk ik wel een jaar geduurd en dag in dag uit was ik daar mee bezig en probeerde ik haar te helpen waar ik kon. Ik luisterde naar haar, dacht mee en kwam op die manier al op jonge leeftijd in aanraking met de meest vreselijke dingen. Ik had haar beloofd om er met niemand over te praten want dat wilde ze niet. Ze kon mij vertrouwen, want ik was haar vriendin. Gelukkig is zij op gegeven moment wel naar een docent op school gegaan en had ze hier ook gesprekken mee, maar hij maakte zich ook zorgen om mij.
Op gegeven moment begon ik te twijfelen aan haar verhalen, ik weet niet meer precies wat de aanleiding daarvan was, maar ik weet nog wel dat ik mijzelf ging verwijten dat ik dit deed. Ze stelde zich volledig open naar mij en deelde alles met me en wie was ik dan om haar niet te geloven? Ik probeerde dit voorgevoel weg te duwen omdat ik mij niet kon voorstellen dat iemand over zulke vreselijke dingen kon liegen. Toch bleef het knagen, omdat er steeds meer tegenstrijdigheden in haar verhaal zaten en ik er door mijn twijfel niet meer volledig voor haar kon zijn. Het brak me op, ze chanteerde me, vertelde de meest vreselijke dingen en ik moest daar mijn mond over houden en er in mijn eentje mee dealen. Op gegeven moment heb ik het aan mijn ouders verteld en ging het daarna heel snel omdat haar ouders ook ingelicht werden. Al snel werd duidelijk dat alles wat ze vertelde niet waar was en dat ze handelde vanuit onzekerheid en jaloezie. Ik voelde me vreselijk, ergens opgelucht dat het niet waar was omdat ik haar dat niet had gegund, maar tegelijkertijd voelde ik me zo verraden en verloor ik het vertrouwen in mensen.
Ze had mij alles verteld, maar er waren ook andere mensen die ze in vertrouwen nam en kleine delen van de verhalen vertelde. Het was een groot mysterie voor hen maar ook zij leefden mee. Ook zij waren voorgelogen en vertrouwde haar niet meer. Ik weet niet hoe haar verdere middelbare school periode geweest is, maar ik denk dat het heel moeilijk is geweest om het vertrouwen van anderen terug te winnen. Dat ook waarheden die je vertelt ineens in twijfel getrokken worden en dat je omgeving je niet meer gelooft.
Liegen kan in eerste instantie helpend lijken
Dit is natuurlijk een heel extreem voorbeeld van liegen, maar ik heb ervaren dat het een soort cirkel is waar je niet zo snel meer uitkomt. Liegen kan namelijk in eerste instantie heel helpend lijken. Je kunt er namelijk extra aandacht door krijgen en als je dat nodig hebt en het daardoor meer krijgt, is dat natuurlijk fijn. Maar het kan er bijvoorbeeld ook voor zorgen dat je dingen goed verborgen kan houden. Bijvoorbeeld als je liegt over je eetstoornis omdat je niet wil dat anderen zich er mee gaan bemoeien. Mensen liegen omdat ze er iets aan over houden, zoals een geheim dat bewaard blijft, persoonlijke aandacht en steun, etc.
Je kunt jezelf niet zijn
Vaak wordt niet gedacht aan wat de gevolgen hiervan zijn. Het betekent dat je niet eerlijk bent en misschien ook wel dat je jezelf niet kunt zien. Misschien voelt het in eerste instantie fijn om je geheim te beschermen, maar het betekent tegelijkertijd dat je niet jezelf kunt zijn. Zou het niet veel beter zijn als je eerlijk kunt zijn en de steun en hulp kunt krijgen die je verdient, ondanks dat dat misschien heel spannend is.
Zoek de oorzaken eerst bij jezelf
Ik hoor weleens mensen zeggen dat ze iets hebben verteld maar dat ze niet geloofd worden. Bijvoorbeeld een meisje die tegen haar moeder (die weet van haar eetstoornis) heeft gezegd dat ze haar lunch op eet op school en dat haar moeder dit niet gelooft. Dit vind ze verschrikkelijk en heeft daardoor het gevoel dat niemand haar gelooft, zelfs haar eigen moeder niet. Dat lijkt me een heel naar gevoel, maar hierin is het denk ik extra belangrijk om eerst te kijken naar je eigen rol in deze situatie. Er is een reden waarom iemand je niet gelooft. Dit kan liggen bij het vertrouwen van de ander, sommige mensen geloven anderen nou eenmaal sneller en anderen hebben meer last van wantrouwen. Het is alleen helpender om eerst naar jezelf te kijken voordat je het op een ander afschuift. Op je eigen gedrag heb je namelijk meer invloed.
In dit voorbeeld kan ik mij namelijk voorstellen dat het vertrouwen moeilijker kan worden wanneer je je thuis heel anders gedraagt dan je zegt dat je op school doet. Als je thuis bent en je luncht niet goed of je eetpatroon is sowieso aardig in de war geschopt, kan ik me voorstellen dat je als moeder of andere omstander denkt dat dit op een andere plek hetzelfde is en dat er getwijfeld wordt als je zegt dat het dan anders is. Daarnaast kan het gebrek aan vertrouwen ook veroorzaakt worden door het niet eerlijk zijn in het verleden. Het is dan niet helpend om in een slachtofferrol te kruipen en in de -niemand gelooft mij- modus te gaan zitten als de oorzaak – om welke reden dan ook – bij jou ligt.
Denk na over de gevolgen
Zelf ben ik een enorme voorstander van eerlijkheid en ben ik ook – ik denk door wat ik meemaakte in de brugklas – een beetje allergisch geworden voor liegen. Dit betekent niet dat ik zelf nooit lieg hoor, ik ben niet heilig en niet perfect en doe dit ook weleens, maar ik beperk het enorm en ben vaak zelfs iets te eerlijk, wat niet altijd in mijn voordeel werkt. Wel denk ik dat het heel belangrijk is om na te denken over de gevolgen. Misschien merk je die niet direct, maar leugens komen heel vaak uit en je kunt anderen er enorm mee kwetsen. Je kunt het vertrouwen van andere mensen kapot maken, zoals mijn vriendin bij mij heeft gedaan. Ik heb enorm veel moeite gehad met mensen vertrouwen vlak na deze gebeurtenis. Het is inmiddels heel wat jaren later en ik kan steeds meer weer uitgaan van het beste van mensen en goede bedoelingen, maar dit is niet zomaar gegaan.
Daarnaast maak je ook veel kapot voor jezelf. Het lijkt me echt verschrikkelijk om constant geconfronteerd te worden met dat anderen je niet geloven, je waarheden in twijfel trekken en je misschien zelfs niet meer serieus nemen. Anderen kunnen afstand van je nemen omdat ze niet weten wat ze aan je hebben en omdat ze je niet meer kunnen vertrouwen. Dit kan jou en je ontwikkeling in de weg gaan staan. Eerlijk zijn is soms ontzettend moeilijk, maar de gevolgen van liegen zijn nog veel moeilijker. Jij verdient het om geloofd te worden maar daar moet je soms wel zelf wat voor doen of voor veranderen.
Wees trouw aan jezelf, wees eerlijk naar jezelf. Daar begint het allemaal! En het hoeft niet direct en allemaal in één keer, maar jezelf voornemen om minder te liegen over wat dan ook kan al een mooie eerste stap zijn. Je helpt uiteindelijk jezelf ermee. Dit betekent niet dat je altijd alles aan iedereen moet vertellen, dat is iets anders. Maar eerlijk zijn betekent dat je geen onwaarheden vertelt of dingen verdraait. Dat je dingen niet erger of juist minder erg maakt. Je hoeft niet altijd en alles aan iedereen te vertellen maar hierdoor moet je misschien wel vaker zeggen dat je sommige dingen liever voor jezelf deelt en niet wil delen met anderen. Wil je meer blogs lezen over dit onderwerp? Kijk dan eens hier.
Waar lieg jij over?
Geef een reactie