Niet zeggen bij suicidale gedachten

Als iemand in je omgeving kampt met suïcidale gedachten, dan wil je er vaak alles aan doen om diegene te helpen. Waarschijnlijk ben je ontzettend bang dat diegene iets met deze gedachten gaat doen en maak je je heel veel zorgen. Vanuit zorg kun je dan allerlei dingen zeggen om de ander op andere gedachten te brengen. Dat is goed bedoeld, maar niet alle opmerkingen zijn altijd even handig. Sommige dingen kunnen vervelend overkomen voor degene die zich zo slecht voelt en denkt aan zelfmoord. In deze blog deel vertel ik je welke dingen je in ieder geval beter niet kunt zeggen tegen iemand die last heeft van suïcidale gedachten.

Overigens is het niet zo dat het absoluut not done is om een keer zoiets te zeggen. Ik denk dat we allemaal wel eens een dergelijke opmerking maken uit wanhoop of uit zorg voor de ander. Daarnaast zijn we allemaal verschillend. Sommige mensen hebben baat bij een wat zachtere aanpak en sommige mensen hebben zo nu en dan een schop onder de kont nodig. Dit verschilt per persoon en per situatie. Vraag je je na het lezen van de blog af wat je dan wel moet zeggen of doen, klik dan hier.


Bron

1. Het is heel egoïstisch om zelfmoord te plegen
De vraag is of zelfmoord egoïstisch is. Het is niet zo zwart/wit. Laura heeft daar eens een uitgebreide blog over geschreven die de moeite waard is om te lezen. Los van je mening hierover, is het sowieso niet heel handig om dit tegen iemand te die kampt met suïcidale gedachten. Daarmee beschuldig je hem of haar ergens van en praat je de ander nog meer de put in.

2. Denk aan je familie en vrienden
Deze opmerking sluit aan op de eerste. De mensen die zeggen dat zelfmoord egoïstisch is, zeggen dit onder andere omdat je allemaal mensen die van je houden achterlaat. Dat is natuurlijk zo, maar uit ervaring kan ik zeggen dat het lastig is om daar op dat moment aan te denken of bij stil te staan. Je krijgt dan een soort vernauwde blik waardoor je alleen nog maar gefocust bent op je eigen problemen. Zo’n opmerking zorgde bij mij vooral voor schuldgevoel waardoor mijn suïcidale gedachten enkel toenamen.

3. Je wil helemaal niet dood
Dit is niet aan een ander om te bepalen. Het is wel zo dat niet iedereen met suïcidale gedachten daadwerkelijk dood wil. Voor meer informatie daarover kun je deze blog lezen. Het is echter wel belangrijk om voorzichtig te zijn met dit soort uitspraken, want de ander kan zich hierdoor helemaal niet serieus genomen voelen.

4. Zo erg is het allemaal niet
Hiermee bagatelliseer je de probleem van iemand anders. Het is niet aan jou om te beoordelen hoe erg de problemen van een ander zijn. Hij of zij kan de problemen wel als heel erg ervaren en kan zich door zo’n opmerking niet serieus genomen voelen. Dat maakt ontzettend eenzaam en is extra pijnlijk voor iemand die zich al zo slecht voelt.


Bron

5. Het komt wel goed
Dit is een beetje een dooddoener. Het is heel goed en lief bedoeld maar eigenlijk kan niemand er iets mee. Als je je zo slecht voelt dat je denkt aan zelfmoord, dan komt het niet meer goed, op geen enkele manier. In jouw beleving dan. Zo’n opmerking is dan frustrerend omdat het kan lijken als je niet begrepen wordt en dat kan er weer voor zorgen dat iemand zich nog eenzamer gaat voelen.

6. Zet je er eens overheen
Over bepaalde problemen, gedachten en gevoelens kun je je niet zomaar heen zetten. Niet alles gaat over door wat positiever te denken of door een keer lekker op vakantie te gaan. Sommige problemen zijn langdurig, soms zelfs chronisch. Je kunt van een ander niet verwachten dat het nu maar eens klaar moet zijn met al dat gedoe. Het is niet leuk als de ander al heel lang problemen heeft, maar zo’n opmerking draagt niets bij aan dat proces.

7. Er zijn genoeg mensen die het slechter hebben en die willen ook niet dood
Gevoelens en problemen zijn altijd relatief. Wat voor de een erg is, is voor de ander prima te handelen. Natuurlijk zijn er altijd ergere dingen. Dat er mensen zijn die in één keer twee armen breken, betekent niet dat het hebben van één gebroken arm niet vervelend is. Wat iemand voelt, is echt en als dat gevoel is dat het niet meer gaat en dat de problemen iemand boven het hoofd zijn gegroeid, dan is dat zo en dan kan een ander daar niets over zeggen. Natuurlijk zijn er ergere dingen, maar dat neemt niet weg dat de problemen vreselijk kunnen zijn.

8. Kijk naar alle mooie dingen in het leven
Hierdoor kan degene met suïcidale gedachten zich erg onbegrepen voelen. Als je denkt aan zelfmoord, dan zijn er blijkbaar niet zoveel mooie dingen meer. Het is niet zo dat iemand dood wil vanwege één probleem, vaak is het een opstapeling van allerlei problemen.


Bron

9. Je bent nog zo jong, je hebt nog een heel leven voor je
Nog een heel leven voor je hebben, is vaak het probleem. Als je je zo slecht voelt dat je het leven niet meer ziet zitten, dan is het idee dat je nog heel lang verder moet leven bijna niet te verdragen. Deze opmerking is dan niet ook niet helpend. Een meer helpende opmerking zou zijn: ‘’Er is nog tijd om dingen te veranderen, ook al lijkt dat nu niet haalbaar.”

10. Je zoekt gewoon aandacht
Er wordt nog steeds gedacht dat mensen die praten over hun suïcidale gedachten en neigingen, geen zelfmoord zullen plegen. Deze mensen worden onterecht bestempeld als aandachtszoekers, want dit is namelijk absoluut niet waar. Wel of niet praten over zelfmoord zegt niets over of de persoon in kwestie ook over zal gaan tot actie. Verder is zo’n opmerking natuurlijk niet helpend. Je kunt jezelf daarnaast afvragen hoe erg het zou zijn als iemand inderdaad aandacht zoekt. Misschien is het niet de juiste en meest constructieve manier, maar als mensen kampen met veel problemen en niet weten hoe ze om hulp moeten vragen, dan doen ze dit weleens op enigszins vreemde manieren. Dat is misschien niet zoals het hoort, maar het is wel goed om het serieus te nemen en te kijken naar wat er onder zit.

Heb jij nog aanvullingen?

Sandra

Geschreven door Sandra

Reacties

24 reacties op “Niet zeggen bij suicidale gedachten”

  1. Als moeder van een kind die ooit suïcidaal was, kan ik het aanvullen met de tip die ik van de systeemtherapeut kreeg: hoezeer je als ouder je kind wilt beschermen en omarmen, doe dat juist niet. De juiste strategie is back off. Dus handen af, neem afstand. Dat is voor een ouder echt heel moeilijk en onnatuurlijk. Want je wilt niets liever dan je kind behoeden en beschermen. Maar achteraf zegt mijn dochter die houding van mij fijn te hebben gevonden. Daardoor was haar gevoel dat ik steeds bovenop haar lip zat veel minder prominent aanwezig en dat voelde voor haar beter. Maar dat zal natuurlijk per persoon kunnen verschillen.

  2. Ik mis hier een beetje wat je dan wel moet zeggen of hoe je wel moet reageren. Of bestaat daar al een blog over?

    1. Sorry, ik heb het begin niet goed gelezen, er staat dus wel een link.

  3. Wat ik zou doen is zeggen " wat jammer dat je zo diep zit dat dat de enige uitweg lijkt. Wat maakt het zo uitzichtloos? Wat weegt er zo zwaar dat je het niet meer kan dragen? Is er echt niets dat je nog zou willen hier? Kan je het nog een dag uitstellen? Dood gaan kan morgen ook nog".
    Zijn dat goeie reacties?

    1. Hallo egel,

      Ik zou die laatste niet doen, maar voor de rest denk ik dat ze wel kunnen. Ik denk dat het meer op een bevestiging van ‘ik ben niet goed genoeg/waardeloos’ lijkt en dus kan lijden tot een slechter gevoel. Verder denk ik dat ze wel goed zijn hoor.

  4. Dit kreeg ik te horen van een psychiater nadat ik mijn ziel had bloot gelegd en we het over mijn suicidaliteit hadden: "Sommige mensen moet je ook niet willen helpen".

    Als zogenaamd professional vind ik dat niet kunnen en het heeft me na die (gefaalde) intake ook over de streep geduwd. ‘Gelukkig’ heb ik het overleefd.

    1. Wat?! Dat zei hij over jou? Dat hij vond dat jij niet te helpen was? Wat een klojo. Dat heeft niks meer met professioneel handelen of niet te maken. Dat is gewoon een nare opmerking die je niet maakt naar je medemens, psychiater of niet. Ik hoop dat je daarna nog wel een passende behandeling hebt kunnen vinden. Take care.

      1. Wat lief Lost girl..haha, je reactie raakt me echt, want ik zie je vaak reageren en dat je nu specifiek op mij reageert, nu voel ik mij speciaal, dankjewel.
        Dat is wel wat hij zei en bedoelde ja..als van ‘doe het maar gewoon’.

        Helaas ben ik gisteren wèèr afgewezen door een andere instantie, story of my life. Het loopt niet lekker, maar ik moet doorzoeken. Dankje ♥

    2. Wat belachelijk dat een hulpverlener dit heeft gezegd tegen jou terwijl je hulp zoekt. Dat is evht heel erg onprofessioneel ! Heb je ondertussen wel iemand gevonden die je support kan bieden ? Dat kan bijvoorbeeld ook een buddy zijn of een coach , of iemand die ook deze gedachtes heeft gehad … of een vertouwens persoon op school of studie – werk. Hou je sterk , er komt een moment dat het beter gaat worden

      1. Dankjewel Mandy. Ik heb inmiddels medicatie gekregen, en ben verder op zoek naar hulp :).

    3. Soms worden zulke dingen gezegd om de reactie: WAT! Hoezo?!!! op te roepen, om een soort kwaadheid te creëren die je weer in beweging brengt.

      Waarmee ik dus niet wil zeggen dat ik het ermee eens ben, zeker niet in een situatie als deze.

      1. Bedankt voor je reactie H. Het heeft me zeker in beweging gebracht..helaas niet in de goede richting.

    4. Hey Pixie,Wat naar de een psychiater dat tegen je gezegd heeft! Ik hoop dat het nu wel weer een beetje beter met je gaat. Ook wil ik je zeggen dat ik snap hoe het voelt om je zo slecht te voelen. Maar ik ben er weer uit gekomen. Ik hoop dat je gaat geloven als ik zeg dat een dag ook mooie momenten heeft. Daarom schrijf ik nu elke dag aan het eind van de dag de positieve dingen van de dag op. Alleen de positieve, er mag geen negativiteit staan. Dit helpt mij wel, omdat ik tijdens de dag al een beetje probeer te bedenken welke positieve dingen ik op wil schijven. Achteraf kom ik er soms achter dat een dag mooier is geweest dan dat ik zelf dacht. Ik hoop dat je snel hulp krijgt!! Heel veel sterkte en liefs gewenst!!

      1. Bedankt Eline Sarah, je hebt mooie woorden geschreven.

  5. Mijn behandelaar zei eens:"Dus je wil een eind aan je leven maken? En toch zit je hier…."

    En de ,toch wel komische, opmerking van mijn psychiater… We hadden het over de eentonige geluiden die ik slecht kon verwerken. Vooral de grasmaaiers van de gemeente die zomers geregeld voor mijn huis zijn:"De volgende keer spreek je diegene aan en bied je aan om het maaien over te nemen….hij even pauze en jij minder last van het lawaai…"
    Hahaha wij worden als "gek" gezien, maar dit sloeg alles…

    1. Dat over die grasmaaier leest ook een beetje als een mogelijk onhandige poging om een grapje te maken?

    2. Hey Mientje, Die eerste opmerking vind ik eigenlijk wel eentje die je aan het denken zet. Hoe kijk jij hier tegen aan?

  6. Ik ben het absoluut niet eens met nr. 1 & 2… Tuurlijk snap ik heus wel dat het ingewikkelder ligt dan egoïstisch zijn…. Mijn exacte mening hierover doet er ook niet toe, maar…

    Toen ik me begon te beseffen dat zelfmoord ‘egoïstisch’ was, besloot ik dat ik moest blijven leven. Ookal wilde ik dat misschien zelf niet… Diep van binnen wist ik dat de mensen waarvan ik dacht dat ze me haatte, toch kapot zouden gaan wanneer ik dood zou gaan. Zij zouden zich net zo vreselijk, verdrietig, eenzaam en schuldig gaan voelen als dat ik me toen voelde. En dat wens je niemand toe… Dat is echt mijn redding geweest.

    Dus ik denk dat dat wel degelijk iets is dat je tegen een suïcidaal persoon mag zeggen. Als je het voorzichtig en niet veroordelend brengt, kan het ze namelijk ook juist van de zogenaamde tunnelvisie afhelpen.

    1. Wat fijn dat het voor jou zo gewerkt heeft! Ik ben het wel eens met deze punten (in het algemeen), als ik naar mijn eigen ervaring kijk. Ik wist dat ik geliefden achter zou laten, maar mijn pijn en lijden was zo groot dat ik zelfs daar overheen wilde stappen. Ik heb de opmerking dat het egoïstisch is ook gekregen en het maakte me heel boos: waarom is het wel egoïstisch van mij om dood te willen, maar is het niet egoïstisch van een ander om mij in leven te willen houden ondanks alle pijn die ik voel? Is mijn pijn dan niet belangrijk? Mag daar geen eind aan komen?

      Ik wist wat ik zou doen en heb me daar ontzettend schuldig over gevoeld (en nog), wat verder bijdroeg aan de suïcidaliteit. Ja, het is goed om te leren dat er mensen zijn die van je houden, soms is het goed om dat te horen, maar zo werkt het helaas niet altijd.

      Het is wel belangrijk om te noemen dat er geen gouden formule is over wat je wel of niet moet zeggen. Wat voor de een werkt, werkt voor de ander niet.

  7. Niet eens met punt twee. Kan voor veel mensen enorm helpend zijn om te denken aan familie en vrienden op zo’n punt en aan hoe het voor iemand is als je gevonden zou worden.

    1. Sorry, was nog niet klaar. Verder zeker een goede blog. Op sommige fronten is het ook heel persoonlijk, punt een, twee en zeven hielpen mij juist wel om uit die tunnelvisie te komen.

  8. nummer 7.

    is een van de redenen geweest dat ik mijn eetstoornis heb ontwikkeld er er uiteindelijk suicidaal van werd.

  9. "Je bent nog zo jong, je hebt nog een heel leven voor je."
    Zoooo vaak te horen gekregen en, inderdaad, het maakte me alleen maar suicidaler, want ik hoefde dat "hele leven voor me" helemaal niet.

  10. Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat sommige opmerkingen echt gezegd zouden worden; das toch een flink gebrek aan empathie lijkt me…

    Mijn toenmalig psychologe en psychiater toentertijd hebben me vernieuwende inzichten gegeven. De eerste omdat ze mijn gedachten omtrent de dood serieus nam en de keuze bij mij liet. De tweede persoon, de psychiater, heeft me flink laten huilen en ‘razen’ maar bleef wel luisteren. Eindelijk werd ik gehoord in alle oprechtheid. De psychiater vroeg aan me waarom ik überhaupt moeite deed om gezond te leven en dat bleek een goede vraag….Het actief willen leven bleek toch ergens aanwezig nog…Ook docu’s als What the health en een artikel over kinderen vegan opvoeden gaven me hoop. En mijn kat kon ik uiteindelijk ook niet missen…Als ik alleen al het visualiseerde hoe ik ‘het’ zou doen, moest ik zo huilen…
    Zoals in het boek van Esfahani over zingeving wordt geschreven, komt de zin om te leven van binnenuit (en kan deze van buitenaf op korte termijn nieuw leven worden ingeblazen). Goedbedoelde begripvolle opmerkingen kunnen mensen juist dat zetje geven naar de kant van leven in plaats van door de poort van de dood.
    Maar zelfmoord is iets heel moeilijks, van beide kanten. Een van mijn verjaardagswensen is dat zelfmoord (niet te verwarren met euthanasie) voor niemand meer een reële optie zal zijn en dat, daarentegen, mensen worden opgevangen en op krachten kunnen komen in een liefdevolle omgeving want liefde geeft (levens)energie!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *