Nutteloze afspraken bij therapie

Een beetje ja knikken en nee schudden. Af en toe een woordje of klein zinnetje. ‘Ja, het gaat wel goed‘ of ‘nee, dat doel neem ik volgende week nog eens mee‘ en ‘ja, kan wel.‘ We hadden niet eens het hele uur volgemaakt of de afspraak zat er alweer op. Wat deed ik hier nou eigenlijk? Deze afspraak met m’n psycholoog was volkomen nutteloos.

Ik heb best wel een aantal van dit soort afspraken gehad. Zowel bij individuele gesprekken als tijdens groepstherapie. Op dit soort dagen vroeg ik me echt af wat ik eigenlijk nog bij therapie aan het doen was. Sloeg het wel ergens op? Had ik het nog wel nodig? Wilde ik het nog wel? Was ik nog stappen aan het zetten? Zou ik ooit wel van mijn eetstoornis afkomen? Met een rot en leeg gevoel kwam ik weer thuis.

Het was niet zo dat al mijn therapiedagen zo waren, maar af en toe zat er gewoon zo’n rotdag tussen. Dat kan gebeuren en is helemaal niet zo erg. Toch kon ik het me op zo’n dag echt verschrikkelijk aantrekken. Alles voelde nutteloos en ik voelde me niet gehoord of begrepen. Ik wist gewoon niet altijd wat ik moest zeggen en blijkbaar wist ook niemand wat ze tegen mij moesten zeggen, anders was er toch wel een gesprek uitgekomen waar ik iets aan had? Ik had geen zin om te praten met mijn psycholoog en blijkbaar had mijn psycholoog ook geen zin in mij, was mijn conclusie.

Zoals je leest dacht ik ongelooflijk zwart wit, het was alles of niets. Wanneer een gesprek niet lekker begon had ik eigenlijk al helemaal geen zin meer om er nog iets van proberen te maken. Ik had mijn oordeel al snel klaar en legde de bijl erbij neer. Zonde, want is alles wel zo zwart wit? Waarschijnlijk weet je dat antwoord in theorie ook wel te geven, natuurlijk is niet alles of zwart of wit. Er ligt nog een oneindigheid aan verschillende tinten grijs tussen. Toch kan dat af en toe wel zo voelen. Het is dan goed om te kijken naar waarom de therapie deze dag niet werkte en welke dingen je een volgende keer zouden kunnen helpen.

♦ Dubbele agenda
Als ik heel eerlijk ben en kijk naar de gesprekken die niet zo lekker liepen, lag dat vaak wel aan mezelf. Zeker in het begin van mijn therapie zat mijn eetstoornis nog ongelooflijk diep. Het was lang niet elke dag zo dat ik echt gemotiveerd was om van mijn eetstoornis af te komen. Het voelde juist wel veilig, die eetstoornis. Daarom hield ik er tijdens therapie vaak een dubbele agenda op na. Ik vertelde de dingen die ik opzich wel anders zou willen, zoals bijvoorbeeld mijn eetbuien, maar sprak vervolgens niet over het braken of het restrictief eten, want die twee dingen wilde ik nog niet loslaten. Je kan je voorstellen dat je op deze manier niet echt veel verder komt in het gesprek en evenmin in je herstel. Het is niet zo dat je slechts van een deel van je eetstoornis af hoeft te komen en de rest dan als ‘veilige gewoontes’ kan bewaren. Eetstoornissen werken niet zo. Je geeft ze een vinger en ze nemen je hele hand. Je zal echt open en eerlijk moeten zijn over elk aspect van je eetstoornis en ook die ‘veilige kanten’ aan moeten willen pakken.

♦ Het verkeerde bespreken
Wanneer de therapeut aan het begin van het gesprek aan me vroeg hoe het ging begon ik vaak maar over iets wat ik makkelijk vond om over te praten. Dit was lang niet altijd wat op dat moment het belangrijkst voor mij was om te bespreken. Toch konden we dan weleens te lang door gaan over dat onderwerp en bespraken we eigenlijk de verkeerde dingen. Het is prima om het gesprek te beginnen met iets makkelijks, maar wanneer je te lang doorgaat over een onderwerp dat eigenlijk niet zo belangrijk voor je is, is het verstandig dat optijd aan te geven. Wat kan helpen is om van tevoren een lijstje te maken met dingen waar je het over wilt hebben of therapie op een andere manier voor te bereiden. Op deze manier zal je minder snel te lang over de verkeerde dingen praten.

♦ Ruimte innemen
Dit was zeker tijdens groepstherapie iets waar ik vaker tegenaan liep. Wanneer andere mensen veel te bespreken hadden vond ik het soms lastig aan te geven dat ik ook iets wilde bespreken. Ik vond het moeilijk om die ruimte in te mogen nemen. Natuurlijk is ruimte geven ook een belangrijke oefening, maar het moet wel allemaal in balans zijn. Je mag best aangeven dat je graag nog iets wilt bespreken. Wanneer daar op dat moment geen ruimte voor is, kan je afspreken dat bij de volgende afspraak meteen als eerste te bespreken. Als het echt heel dringend is kan je zelfs vaak nog een extra individuele afspraak maken. Je therapeuten zijn er voor jou en niet andersom. Wees je dus bewust dat je die ruimte echt in mag nemen.

Dit geldt ook voor individuele therapie. Daar zijn wellicht geen groepsgenootjes waar ik rekening mee hoefde te houden, maar toch vond ik het ook daar lastig om ruimte in te nemen. Ik wilde niet te veel werk of te lastig zijn voor mijn therapeut, daarom deed ik soms alsof het beter ging dan eigenlijk zo was. Het is goed om je ervan bewust te zijn dat het het werk is van je therapeut en dat deze daarvoor opgeleid is. Jouw therapeut wilt je graag helpen en kan haar werk het best uitvoeren als jij open en eerlijk bent over jouw situatie. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je te lastig bent. De enige voor wie je het dan lastig maakt, is voor jezelf.

♦ Einde behandeling
Soms lag de oorzaak van een nutteloos gesprek eigenlijk heel simpel: Ik had een super rustige week gehad waar niet veel in was gebeurd. Dit kwam voornamelijk voor aan het einde van mijn behandeling. Het eten ging wel weer goed evenals de achterliggende problemen en er was simpelweg niet zoveel meer aan de hand. Wanneer je aan het einde van je behandeling zit is het soms lastig te zeggen wanneer je moet stoppen met therapie, want het is niet zo dat je na één goede week nergens meer tegenaan kan lopen. De kans op een (korte) terugval is reëel, maar niet het einde van de wereld als je er optijd bij bent en er open en eerlijk over bent. Bespreek het goed met je therapeut wanneer je denkt dat de gesprekken geen zin meer hebben. Je zou er dan voor kunnen kiezen om meer tijd tussen de afspraken te laten zitten en op deze manier af te bouwen.

♦ Drukke week
Soms had ik ook gewoon een hele drukke week waardoor therapie als ‘even snel tussendoor’ voelde. Ik had die week dan geen tijd gehad om aan mijn opdrachten en doelen te werken die ik vanuit therapie had meegekregen. Dit kan natuurlijk een keertje gebeuren, maar let er wel op dat het niet te vaak gebeurd. Je moet natuurlijk wel iets uit die therapie kunnen halen. Neem therapie serieus, neem er de tijd voor en werk ook buiten de therapie uren aan de opdrachten die je meekrijgt. Je haalt er namelijk uit wat je erin stop, en dat doe je voor jezelf.

♦ Ook maar een mens
Tot slot is je therapeut natuurlijk ook maar een mens. Uiteraard is het de bedoeling dat deze een professionele werkhouding heeft en dat de cliënt niet de dupe moet zijn van persoonlijke zaken van de therapeut, maar sommige dingen zijn onvermijdelijk. Het is dan ook aan de therapeut om dit zelf aan te geven of eventueel vervanging te regelen. Weet in ieder geval dat het in dat geval niet aan jou ligt en geef jezelf niet de schuld wanneer zoiets gebeurd.

Heb jij wel eens een nutteloze afspraak bij therapie?