Het gaat niet goed. Je voelt je slecht, komt niet verder en je hebt de stap gezet om dit te delen met anderen. Iets wat spannend kan zijn, maar ook kan zorgen voor een last dat van je schouders valt. Je hoeft het geheim niet meer alleen te dragen en je kunt nu de steun van de mensen om je heen ontvangen. Naast steun en erkenning kan het ook zijn dat je vanaf nu te maken krijgt met allerlei adviezen. Adviezen die met de beste bedoeling gegeven worden, maar waar jij niet om hebt gevraagd. Adviezen van mensen die in een totaal andere situatie zitten en zich toch proberen te verplaatsen in jou. Adviezen waar je tegelijkertijd misschien niets aan hebt en die juist kunnen zorgen voor weerstand.
“Je moet gewoon proberen normaal mee te doen.” “Ik weet zeker dat als je gewoon meer opruimt er vanzelf meer rust komt in je hoofd, dat heb jij gewoon nodig.” “Weet je wat jij moet doen? Mediteren!” “Als het mis is gegaan moet je gewoon denken; morgen weer een dag!”
Niet makkelijk om hiermee om te gaan. Ik denk dat dit stukje voor alle partijen heel lastig kan zijn. Het enige wat je samen deelt zijn de problemen waar jij mee worstelt, maar tegelijkertijd sta je er allemaal ook heel anders in. Dat is iets wat pijnlijk duidelijk kan worden op het moment dat je allerlei adviezen naar je toe geworpen krijgt. Iets wat voortkomt uit liefde en steun, kan zo toch behoorlijk verkeerd uitpakken. Hoe kun je daar nu het beste mee omgaan?
Daar is, zoals met bijna alles, natuurlijk geen gouden formule voor. Er zijn geen regels, er is geen goed antwoord en zoals met veel dingen komt dit denk ik neer op een zoektocht. Een zoektocht die je beiden afzonderlijk van elkaar, maar ook juist met elkaar moet ondergaan. Geen kant-en-klaar antwoord dus, maar wel zijn er een aantal dingen die mij hebben geholpen om hiermee om te gaan. Dingen die ik in mijn achterhoofd moest houden en die ervoor gezorgd hebben dat het niet meer als onhandige bemoeienis voelt, maar juist als een extra steun.
Hetzelfde doel als jij
Dit was heel belangrijk om mijzelf aan te blijven herinneren. De mensen om mij heen dienen hetzelfde doel als ik, ze hebben enkel de wil om mij te helpen. Dat is denk ik wat die adviezen ook aangeven, jij doet er toe en hoe het met jou gaat is belangrijk. Misschien voelt het soms als iets waar te makkelijk over wordt gedacht, maar mijn ervaring is ook dat dat voort kan komen uit onmacht. Het lijkt soms alsof je allebei op een totaal ander level zit en misschien is dat ook wel zo, maar uiteindelijk wil je allebei precies hetzelfde. Later vertelde mijn moeder: ‘Ik wilde gewoon heel graag dat het simpeler op te lossen was, ik wilde gewoon dat die dingen wél zouden helpen. Ik wilde dat het goed met jou ging.’ Die instelling heeft mij misschien niet direct geholpen, maar de liefde die daarachter zat wel. Anderen willen bijdragen aan dat stukje dat je misschien nodig hebt om verder te komen. Vaak weten anderen denk ik ook wel dat de oplossing niet simpel is, dat het niet over gaat met een kop thee en kalmerende muziek, maar hebben vooral de hoop dat alle beetjes kunnen helpen.
Niet in jouw hoofd kijken
Hoe goed bedoeld het ook is, het is natuurlijk ook zo dat het niet altijd helpt. Dat het soms zelfs averechts werkt, op welke manier dan ook. Misschien frustreert het je omdat je sommige dingen allang geprobeerd hebt, geeft het je het gevoel dom te zijn of je aan te stellen. Ook als het met de beste intenties gebeurt is dit ontzettend rot en helpt het jou niet in je herstel.
Anderen kunnen niet in jouw hoofd kijken, dat is logisch. Dat maakt het misschien ook zo begrijpelijk en frustrerend tegelijk. Jij ondergaat dit gevoel, jij zit hier middenin en zelfs jij weet niet eens altijd wat het beste is. Des te eerder ben je misschien ook geneigd te denken dat advies dan ook nooit goed is, want wat weten zij nou? Dat is natuurlijk ook zo, maar juist omdat niemand in jouw hoofd kan kijken is communicatie hierbij zo belangrijk. Dat is misschien wel de belangrijkste tool om hierbij in te zetten. Advies hoeft niet altijd te werken, maar juist die wisselwerking is belangrijk om het wel te laten werken en er samen uit te komen. Het is niemands schuld als dit averechts werkt denk ik, maar dat betekent niet dat advies altijd verkeerd hoeft uit te pakken.
Het was vermoeiend om mij op te vreten over al die opmerkingen, maar het was aan mij om hier over te communiceren. Om aan te geven wat ik wél nodig had, of juist om aan te geven als ik het zelf ook even niet wist. Om dat stukje dat in mijn hoofd zat, wat niemand kon zien, om daar meer duidelijkheid over te geven. Alleen al door het erover te hebben dat iets niet zo simpel was of waarom een bepaald advies niet hielp, gaf de ander ook meer informatie. Zij zagen een meisje met veel problemen waarbij elk advies verdween in een sombere, grijze massa. Niets was goed, maar tegelijkertijd kregen ze ook weinig terug van mij. Niet dat ik het antwoord altijd wist, maar ook zij tastte in het duister.
Misschien weet jij ook niet wat je van anderen nodig hebt op dat gebied, maar ook dat is oke. Ik denk dat het al veel opheldering geeft om daar open over te zijn, om juist dat te bespreken wat je zelf ook niet weet. Dat is misschien iets minder eenzaam en zet de deur open om het er later nog eens over te hebben, voor beide partijen.
Is stil blijven de oplossing?
Soms wilde ik niets liever dan dat iedereen zijn mond zou houden. Het weerhield mij er soms zelfs van om dingen te delen, want iedereen zou wel weer met honderd oplossingen komen en het allemaal beter weten. Logisch van mij, het was mijn grote probleem waar ik zelf uit moest komen, maar nog niet wist hoe. Logisch ook van hen, want de problemen van anderen zijn altijd makkelijker op te lossen dan die van jezelf. Zelf wist ik anderen ook altijd van perfect geformuleerd advies te voorzien, alleen ging dat bij mijzelf niet op. Datzelfde geld natuurlijk ook voor de mensen om je heen en er is dus ook een kans dat er in dat advies iets zou kunnen zitten dat wél werkt.
Het was in ieder geval ook niet de oplossing om er maar over te zwijgen en mij maar te laten. Het was namelijk allang niet meer alleen mijn probleem. Het was ook iets van de mensen om mij heen, zij moesten er op hun manier mee dealen. Om daar samen een weg in te vinden is blijven praten, denk ik, het belangrijkste.
Niemand mag eraan komen
Het niet delen en jezelf op die manier onthouden van goedbedoelde adviezen, wordt op den duur denk ik ook heel alleen. Het wordt dan misschien veel eenzamer. Het gaat terug naar een situatie waarbij je zelf weer dealt met het grote probleem en niemand daar aan mag komen. Iets wat misschien lijkt op hoe het ging voor je erover verteld had. Het enige verschil is dat iedereen er nu wel van weet en er omheen probeert te bewegen.
Het is jouw probleem, jouw ding, dus het voelt misschien alsof anderen dat beter met rust kunnen laten voor het erger wordt. Iets waar jij veel mee bezig bent en probeert uit te komen. Net zoals mijn eetstoornis vond ik mijn herstel ook iets van mij. Elke mening of oordeel hierover, waar ik dat ook in terughoorde, deed pijn en kwetste mij persoonlijk. Ik trok mij vaak alleen maar meer in mijn schulp en mijn je-begrijpt-het-toch-niet-houding maakte het achteraf ook niet beter. Het zorgde er in ieder geval niet voor dat we elkaar ook daadwerkelijk meer gingen begrijpen. Mijn eetstoornis, mijn problemen, waren al zo erg als dat het was, eigenlijk kon een goed bedoeld advies dat niet verslechteren. Misschien ook niet verbeteren, maar die hakken die ik het zand stak gingen dat ook niet doen.
Het gevoel niet begrepen te worden of het gevoel mij aan te stellen, dat kwam vaak naar boven als iemand met een simpele oplossing kwam. Mijn probleem was niet simpel, dus er was geen simpele oplossing. Het triggerde het gevoel van minderwaardigheid. Ik was niet goed genoeg, want ik had problemen. Ik was niet goed genoeg, want ik krijg het niet opgelost. Er werd iets aangeraakt wat eigenlijk direct in verbinding stond met mijn eetstoornis. Zie je wel, ik ben nog steeds, alweer, niet goed genoeg. Zelfs dit kan ik niet, laat me.
Dat gevoel is vreselijk, maar dat gevoel ontwijken door adviezen af te slaan werkt denk ik averechts. Niemand wil jou een minderwaardig gevoel geven, maar dat jij dit voelt verdient wel de aandacht. Misschien helpt het al om erachter te komen wat je zo tegenstaat van die adviezen en het daar over te hebben. Het is niemands schuld, dus misschien is het mogelijk om daar samen uit te komen. Net zoals dat het voor jou zoeken is naar de juiste manier en de juiste oplossingen, geldt dat voor anderen net zo goed.
Toch is die hulp van buitenaf denk ik juist nodig om verder te komen. Een eetstoornis of andere problematiek is misschien ook iets wat wordt uitgedaagd door er aan te zitten, in plaats van er maar vanaf te blijven. Door er juist met gezonde ogen naar te laten kijken en die adviezen in overweging te nemen. Niet omdat dat de grote overkoepelende oplossing gaat zijn, maar omdat het misschien voor vandaag een klein beetje zou kunnen helpen. Zelfs als je er uiteindelijk niets mee doet.
Nuchtere blik
Ik kon er lang niet altijd wat mee, vaak niet zelfs. Ik kon niets met het advies, wist niet hoe ik dat toe moest passen en het sloot totaal niet aan bij waar ik mee bezig was. Ik vond zelfs dat mensen regelmatig de plank volledig missloegen, ook als ik wel kon inzien hoe lief het was. Toch heb ik met terugwerkende kracht veel gehad aan die adviezen. Ik kreeg namelijk steeds een inkijkje in het hoofd van hoe een gezond iemand naar de situatie keek, of hoe een gezond iemand met die situatie om zou gaan. Dat ging misschien niet op voor mij op dat moment, maar was wel verhelderend. Soms was een nuchtere kijk op dingen ook wel eens fijn en een prettige tegenhanger tegenover het velen denken en praten. Wat ik op mijn beurt weer vooral vanuit mijn eetstoornis-hoofd deed.
Dat het advies over en weer niet altijd tactvol gebeurt, dat is weer iets wat puur neerkomt op communicatie en wat verbetert kan worden, maar dat zul je denk ik altijd houden. Dat is iets heel menselijks waar je ook tegenaan blijft lopen als je allang hersteld bent. Langzamerhand kon ik het steeds meer waarderen om te horen hoe anderen ernaar keken. Ja, ik moet ook eigenlijk gewoon normaal doen! Maar goed, hoe ga ik daar komen?
Wanneer ik op het punt stond mijn eetstoornis meer ruimte te geven hoorde ik zelfs af en toe in mijn achterhoofd de stem van mijn moeder: ‘Gewoon normaal doen,’ galmde het dan ergens achterin. Ja, inderdaad. Zo simpel is het bij lange na niet, maar het was wel precies het doel wat ik voor ogen had. Ik wilde gewoon normaal gaan doen en mee kunnen doen met de rest. Een normaal leven opbouwen. Dat doel hadden we allebei voor ogen, alleen moesten we die tussenstapjes nog uitzoeken. Die tussenstapjes zul je alleen moeten zetten en soms moet je die ook zelf ontdekken, maar dat betekent niet dat een goedbedoeld advies daar niet aan zou kunnen bijdragen.
Hoe ga jij om met goedbedoeld advies?
Geef een reactie