Proud2Meet: Perfectionisme

Verwachten dat je perfect bent is de grootst mogelijke onzin. Niemand is perfect, of is juist iedereen perfect zoals hij is? In ieder geval stellen veel mensen met een eetstoornis de meest onmogelijk hoge eisen aan zichzelf. Er gelden andere regels, het kan altijd beter en is absoluut nooit een keertje goed zoals het is. Perfectionisme en eetstoornissen is dan ook het volgende thema van aankomende Proud2Meet.

Ik zelf heb ook te maken gehad met mijn eigen perfectionisme. Ik stelde hoge eisen aan mezelf, maar het lukte me maar weinig deze na te komen. Op school zat ik niet op te letten of kon ik me niet concentreren. In vriendschappen had ik wel eens een meningsverschil, thuis was ik ook al niet perfect en ik had ook geen speciale hobby waarin ik heel erg goed was. Ik was mislukt en alles behalve perfect.

Mijn eetstoornis gaf me hier enigszins grip op. Ook al heb ik mezelf er enorm op afgestraft als ik niet was afgevallen of weer verviel in normaal eten, toch was dat iets wat me wel lukte. Ik moest perfect zijn van buiten of in ieder geval goed zijn in heel streng lijnen. Ik wilde grip hebben en aan de hoge eisen van mijn eetstoornis voldoen.

Uiteindelijk ben ik tot de ontdekking gekomen dat perfectionisme totaal niet iets is wat je gelukkig gaat maken in het leven. Het kan goed zijn om je best ergens voor te doen, maar perfect ga je niet worden. Nooit. Blijf je dat dan toch nastreven, dan ga je daar uiteindelijk alleen maar ongelukkig van worden. Want het hoeft niet altijd beter, mooier, sneller, knapper, slimmer, sterker en dunner.

Hoge eisen
Misschien weet jij van jezelf ook wel dat je flinke hoge eisen stelt. Maar het kan ook zijn dat je de eisen die jij stelt heel normaal vindt. Je vindt dat je ergens aan moet voldoen om jezelf te mogen waarderen of trots te zijn op jezelf. En toch lukt dat steeds niet. Je vindt dat je van alles moet bereiken, doen en er ook nog eens perfect uit moet zien.

Hoge eisen stellen is iets wat veel meiden met een eetstoornis doen. Je mag niet zwak zijn, niet falen en geen fouten maken van jezelf. En toch mogen anderen dat vaak wel van jou. Je vriendinnen mogen wel huilen, een keer een laag cijfer halen, niet helemaal afgetraind zijn, een verkeerde opmerking maken, een keertje hun dag niet hebben of een afspraakje afzeggen omdat ze moe zijn. Je meet met twee maten. Want voor jou gelden hele andere regels.

Die hoge eisen zorgen er eigenlijk voor dat je helemaal geen mens bent, maar meer en robot. Perfect zijn is namelijk helemaal niet iets wat mensen kunnen. Als jij denkt dat je dat wel kunt, heb je het toch echt mis. Daarbij is het ook helemaal geen handige verwachting. Fouten maken is namelijk enorm leerzaam en interessant. Zijn wie je bent, inclusief je foutjes, is veel mooier dan je hele leven maar in strijd zijn met jezelf, jezelf eindeloos verbeteren en binnen de lijntjes proberen te kleuren. 

Bang om te mislukken
Ook ik herken deze angst heel erg. Ik was vaak bang dat ik weer iets fout zou doen. Zeker nadat er wat dingen niet goed waren gegaan in mijn leven, was ik nog vaker bang dat ik een mislukkeling was. Dat het nooit goed zou komen met mij. Ik maakte fouten, zat niet op te letten, had een eetstoornis, vergat iets, was raar, gek of anders. Ik was in ieder geval niet goed zoals ik was. Ik voelde me anders en mislukt.

Bang zijn om te mislukken is denk ik voor veel meiden met een eetstoornis herkenbaar. Misschien weet je niet waar je goed in bent, wat je wèl allemaal goed kunt en waar je talenten liggen. Je bent door je perfectionisme ook nog eens heel erg gericht op de beste zijn, presteren en iets heel goed kunnen. Maak je een fout, dan veroordeel je jezelf keihard. De angst om te mislukken is vaak een angst die je dan compenseren wilt door streng te zijn voor jezelf qua eten of je gevoel juist weg te eten.

Controle
Door je te uiten in eten, krijg je soms het gevoel weer controle te hebben. Controle die je niet denkt te hebben, omdat je niet perfect bent. Misschien gebeuren er dingen in je leven, heb je fouten gemaakt of vind je het leven gewoon nog onwijs ingewikkeld. Je grijpt naar de controle van het afvallen, compenseren of selectief eten. Je legt jezelf een berg met regels op om er maar voor te zorgen dat je toch nog ergens goed in bent en controle over hebt. Het nastreven van die regeltjes en perfectionisme geeft je duidelijkheid en een doel. Helaas is deze controle schijncontrole. 

Eetstoornis en perfectionisme
Tijdens mijn eetstoornis vond ik mezelf eigenlijk een grote sukkel. Ik was dom, stom, lelijk en verre weg van perfect. Ik dook vol in mijn eetstoornis, op zoek naar controle, geluk en perfectionisme. Ik wilde ergens goed in zijn en merkte dat ik dat was in afvallen en lijnen. Ondanks dat ik ook daarmee soms flink de mist in ging natuurlijk. Jezelf uithongeren is niet iets wat je lichaam accepteert.

Wanneer je een eetstoornis hebt, heb je vaak het doel om af te vallen. Zelfs ook al is dat iets wat niet lukt, je wilt het toch. Eigenlijk vind je jezelf nooit dun genoeg. Ik weet nog goed hoe dik ik me namelijk voelde op mijn laagste gewicht. Het ging namelijk niet om dun zijn, maar om alles wat ik met die eetstoornis onder controle wilde hebben of weg wilde stoppen. De eetstoornis dreef me tot perfectionisme, of misschien was het andersom.

Het is heerlijk om nu mezelf te kunnen accepteren zoals ik ben. Met mankementen, met fouten en met de putjes in m’n bil. Ik heb het met veel therapie en mindfulness af moeten leren, maar ben zo blij dat ik niet meer perfect hoef te zijn en mezelf overal maar op veroordeel. Geen zelfhaat, eetstoornis of faalangst zit mij meer in de weg. En ik kan je vertellen dat perfect zijn veel minder leuk is dan jezelf accepteren!

Wil jij meepraten over het onderwerp perfectionisme, dan ben je van harte welkom op vrijdag 13 december in Leiden. Je kunt binnenlopen vanaf 13:00u. Eerst zullen we een gezellige of creatieve activiteit doen. Rond 15:15u begint het themagesprek over dit onderwerp. Er zullen tevens een aantal ervaringsdeskundigen bij zijn, maar vooral met elkaar maken we er een gezellige middag van. Voel je welkom!

Wil je afspreken om samen te komen met iemand, bekijk dan dit topic eens.

Wie weet tot vrijdag!