Comorbiditeit – het tegelijkertijd voorkomen van twee of meer aandoeningen of stoornissen bij één persoon – kan eetstoornisherstel erg ingewikkeld maken. Verschillende problematiek kan met elkaar verweven raken en elkaar in stand houden. Bijvoorbeeld wanneer je een eetstoornis hebt in combinatie met een posttraumatische stressstoornis, ook wel PTSS. Wat is PTSS nou eigenlijk? Hoe voelt het voor iemand? En hoe staat dit in verband met een eetstoornis? Wat maakt herstel hiervan nou zo lastig? En wat maakt herstel juist mógelijk? In de interviewserie ‘PTSS praat’ spreken wij mensen die hun ervaring hiermee willen delen. Om zo meer erkenning, herkenning en steun te kunnen bieden. Je bent niet alleen.
Vorige keer heb je het verhaal van Vivian kunnen lezen. Vandaag vervolgen we de serie met het verhaal van Charlie. Charlie is 27 jaar en geaccrediteerd lifecoach. Daarvoor heeft ze de hotelschool in Den Haag gedaan. Ze is net begonnen als Hospitality Trainer bij FoodForCare. Daarnaast heeft ze een eigen blog, wat de basis is om haar eigen coaching op te zetten om mensen te helpen. Mensen die te maken hebben (gehad) met een eetstoornis of een PTSS óf mensen die zonder labels even vastlopen in het leven. Verder doet ze vrijwilligerswerk bij de Regenboog Groep in Amsterdam, heeft ze de allerfijnste vriendinnen van de hele wereld en leeft ze elke dag een beetje meer.
Wat is PTSS in jouw woorden?
“PTSS is iets waarmee ik heel lang ‘gewoon’ heb kunnen leven. Ik heb heel lang gedacht: dat is het verleden, daar verander je niks meer aan. Ik duwde alles weg om er maar niet aan te hoeven denken. Echter is dat de drijfveer achter een PTSS. Vermijden van gedachten en gevoelens… Tot dat dat niet meer kan. De herinneringen aan de nare gebeurtenis(sen) blijven zich ongevraagd aan je opdringen. Je bedenkt steeds meer manieren om te blijven staan, maar daardoor raak je in een soort van overlevingsstand waardoor leven niet meer mogelijk is. Je bent alleen maar aan het overleven in plaats van leven.”
Wil je iets vertellen over jouw eetstoornis?
“Mijn eetstoornis is erin geslopen, zoals dat volgens mij bij velen gaat. Pas in mijn studietijd heb ik het ontwikkeld. Als kind wist ik niks van calorieën of dergelijke. Ik hield van eten en was ik er niet mee bezig hoeveel ik wel of niet mocht eten. Ik at waar ik zin in had, maar langzaam verdween dat. Van steeds iets minder eten en daarnaast steeds meer bewegen, werd vermijding groter en groter. Ik ben na een aantal jaar op advies van mijn toenmalige vriend naar de huisarts gegaan. Vanaf daar is de bal gaan rollen. Heel eng en ook onnodig vond ik het in het begin om hulp te krijgen. Maar nu ik zoveel verder ben dan ik was, ben ik ongelofelijk dankbaar dat ik de hulp heb gekregen die ik nodig had en die ik verdiende.”
Is er een verband tussen je PTSS en je eetstoornis?
“Mijn eetstoornis en PTSS gaan hand in hand. Het heeft een soort van wisselwerking. De eetstoornis is voor mij altijd een manier van coping geweest voor de PTSS-klachten. Eigenlijk wist ik precies waarvoor ik begon af te vallen. Het was niet dat ik mijzelf ‘te dik’ vond, ik wilde gewoon alles eraf dat hij had aangeraakt. Alles eraf dat vrouwelijk was. Daarbij kwam ook kijken dat eten niet meer ging. Mijn keel zat op slot en ik voelde mij gebroken, kapot en vies.
Het was weer een nare ervaring die er ervoor zorgde dat er allemaal nare herinneringen van vroeger, toen ik jonger was, naar boven kwamen. Ik was er letterlijk ziek van. Ik kon niet meer slapen, kon niet meer eten en ik was in soort constante, hyperalerte toestand. Ik was erg veel alleen in die tijd. Het enige wat ik deed was naar stage gaan en weer naar mijn kamer. Het misbruik dat toen plaatst heeft gevonden, voelde als falen. Het voelde alsof ik het op mij afriep. Ik had mijzelf beloofd, ik had het mijzelf gezworen om nooit meer in zo’n situatie te belanden en het was mij niet gelukt om mijzelf veilig te houden. Dus daarvoor moest ik andere manieren bedenken. Echter bleken die manieren alleen maar schijnveiligheid en brandstof voor een eetstoornis en een PTSS.
Ik merkte dat het weinige eten me een goed gevoel gaf. Ik merkte dat ik met sporten de aandacht in mijn lichaam kon verplaatsen. De pijn van spieren die branden of de blaren op mijn voeten voelde beter dan de pijnen die ik in mijn lichaam voelde. Ik wilde niet voelen wat ik voelde. Het was net alsof alles zich constant herhaalde. Ook al was ik alleen op mijn kamer en bleef ik daar, mijn gedachtes lieten mij tijdreizen naar de meest nare gebeurtenissen in mijn leven.”
Hoe werkte jij aan herstel van je PTSS en je eetstoornis? Zou jij adviseren om eerst aan je eetstoornis te werken of eerst aan je PTSS, of allebei?
“Dit is een puzzel. Voor mij, voor de hulpverlening en ik denk voor heel veel mensen die met de combinatie van PTSS en een vorm van verslaving te maken hebben. Het is echt een ouderwetse weegschaal. In het ene bakje zitten de PTSS-klachten, in het andere bakje de eetstoornis. Wanneer je de eetstoornis aanpakt, gaan de PTSS-klachten omhoog en andersom. Het is zoeken naar wat wanneer aan te pakken.
Voor mij heeft een redelijk paralleltraject gewerkt. Ik heb geluk gehad dat bepaalde hulpinstanties net een beetje durfden af te wijken van het standaard protocol. Echter denk ik dat dit voor iedereen verschilt, en zouden we meer moeten kijken naar de persoon en zijn/haar behoeftes, dan wat volgens de labels/hokjes de juiste route is naar herstel. Die perfecte route bestaat namelijk niet. Het is doen. Het is vallen en opstaan. Leren dat dat oké is, dat falen bij het leven hoort en dat angsten aangaan, je angsten vermindert. Dat laatste is voor iedereen denk ik de sleutel. Maar elk slot heeft een andere sleutel nodig, dus ook dat is maatwerk.”
Wat wil je dat mensen weten over PTSS?
“Je hebt een PTSS, je bent geen PTSS’er. Net zoals een eetstoornis of welke ziekte dan ook. Ja, het is naar wat jou is overkomen, wat dat ook is. En nee, je zit niet in een slachtofferrol als je nu nog last hebt van dingen van vroeger. Als er dingen zijn gebeurd, dan ben je slachtoffer en dat mag je zijn. Maar onthoud dat wat er is gebeurd niet definieert wie jij bent. Daarnaast is een PTSS echt goed behandelbaar. Er is nu ook een nieuwe zorgstandaard gemaakt die kan helpen om te kijken welke hulp geschikt is. Op het gebied van PTSS is er zoveel. Veel mensen kennen EMDR en Exposure therapie, maar er zijn echt zoveel manieren om het aan te pakken.”
Wie of wat inspireert jou in dit proces en waarom?
“Misschien een beetje narcistisch, maar ik inspireer mijzelf. Ik ben zo trots op hoe ik het aan ben gegaan. Ik ben ooit begonnen met kleine briefjes ophangen met kleine successen, om te zien dat ik elke dag aan het groeien was. Ik inspireer mijzelf door te schrijven, dat na te lezen en te denken: WAUW, wat kom ik van ver, maar ik heb het gedaan. Ik leef weer. Ik ben zo sterk. En dat gevoel pakt niemand mij meer af.”
Wat wil je meegeven aan anderen die hiermee worstelen?
“De belangrijkste lessen die ik wil meegeven aan anderen is:
1. Zeg of denk niet dat het te veel is of dat je het niet aan kan. Je hebt het zwaarste en naarste al overleefd. Het verwerken door middel van therapie (of door het zelf aan te gaan) gaat uiteindelijk zoveel meer opleveren en je helpen naar een vrijer leven.
2. Je hoort vaak ‘het verleden is het verleden, daar verander je niks meer aan’. En dat klopt. Maar als jij je in het hier en nu gevangen voelt door het verleden, is het iets waar je nu last van hebt en daaraan kan je wat doen.
3. Probeer je niet vast te houden aan je labels. Je bent niet eetstoornis of je PTSS. Je bent een prachtig mens met misschien een zware rugzak maar je mag steen voor steen, op jouw tempo, de rugzak legen en ontdekken wie je bent.
4. Niet iedereen met PTSS heeft hetzelfde meegemaakt, maar voor mensen die te maken hebben gehad met seksueel misbruik raad ik het boek ‘Verlamd van angst’ van Agnes van Minne aan. Dit boek heeft mij ontzettend geholpen met het accepteren van mijn reacties en mijn gedrag.
5. Ik liet het woord vermijding al eerder vallen. Maar alles wat je vermijdt met betrekking tot de eetstoornis of PTSS houdt het hele probleem in stand. Je moet je lichaam en geest leren dat het veilig is en dat het goed is. Dat kan alleen door de testen of je angstige verwachtingen uitkomen of niet.
6. Als laatste wil ik je graag iets meegeven wat ook in het boek van Agnes van Minne naar voren komt. Het is niet jouw schuld. Als jij een traumatische ervaring hebt meegemaakt door het toedoen van iemand anders, is die persoon de enige schuldige. Door dit in te zien, kruip je niet in een slachtofferrol (een titel die naar mijn mening verkeerd kan worden geïnterpreteerd als je echt slachtoffer bent). Je gaat in de rol van kracht staan. Je gaat voor jezelf opstaan zoals je dat wellicht wel voor vrienden doet. Bij deze; je mag dit ook voor jezelf doen.”
Wil je verder nog iets kwijt?
“Ik hoop dat mijn verhaal jou kan helpen om in te zien dat het aangaan van al je angsten en nare dingen zwaar is, maar niet onmogelijk. Het gaat je uiteindelijk helpen om vrijer te kunnen leven. Je bent zo sterk, je bent zo krachtig. Zet jezelf in die kracht en ga het allemaal aan. Je bent niet je labels of wat jou ooit is overkomen. Je bent een mooi, lief en goed mens. Gun jezelf de wereld. Gun jezelf de liefde. Ik gun het mijzelf nu ook, en dat voelt als een waanzinnige bevrijding.”
Liefs, Charlie
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie