Puberende hersenen

Je hebt geen zin meer om altijd naar je ouders te luisteren. Die zeuren toch alleen maar dat je te laat thuis komt, te veel tv kijkt, je kamer niet opruimt en te weinig aan je huiswerk doet. Ondertussen schaam je je steeds meer voor wat je ouders doen, en wil je meer zoals zij zijn. Zij doen altijd maar hetzelfde, terwijl jíj juist nieuwe dingen wilt ontdekken!

Waarschijnlijk komen deze dingen je bekend voor. Het is namelijk typisch ‘pubergedrag’, dat in de leeftijf van ongeveer 12 tot 16 jaar voorkomt. Pubers in deze leeftijd worden door hun gedrag vaak als lastig beschouwd. vaak als lastig beschouwd, maar ook voor jezelf is het lang niet makkelijk!

Bovendien is dit gedrag niet (helemaal) je eigen ‘schuld’. Er is namelijk aangetoond dat je hersenen in de puberteit grote veranderingen doormaken en nog lang niet ‘af’ zijn. Het belangrijkste gebied dat zich nog moet ontwikkelen is de zogenaamde ‘frontaalkwab’ (oftewel prefrontale cortex). En dat is jou juist het gedeelte van de hersenen dat zorgt dat dat je dingen kunt als plannen, prioriteren stellen, gedachten ordenen, emoties reguleren, impulsen onderdrukken, je inleven in anderen en de consequenties van je gedrag inschatten.

Omdat dit hersengebied nog niet ‘af’ is, kan het zijn dat je hier nog moeite mee hebt. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je opmerkingen van anderen verkeerd interpreteert of eerder vanuit emotie reageert (bvb. snel boos wordt) en minder goed risico’s kunt inschatten. Het is dan ook niet voor niets dat je pas vanaf je 16e brommer mag rijden. Want als je niet snel risico’s ziet en jezelf overschat, is het natuurlijk niet handig als je al onbezonnen rond mag crossen 😉

Het heeft echter ook vóórdelen! Pubers zijn namelijk vaak een stuk creatiever en vindingrijker dan volwassenen. In de hersenen verandert namelijk vanalles, maar het stukje dat voor creativiteit zorgt wordt pas aan het eind van de puberteit kleiner.

Slapen
Al die veranderingen in je hoofd kosten een hoop energie. Lekker op tijd naar bed dus, zou je denken.
Het vervelende is alleen, dat tijdens de puberteit je ‘waak-en-slaap-ritme’ verandert. Dit heeft te maken met het hormoon melatonine, dat ervoor zorgt dat je slaperig wordt. Dit hormoon gaat zich steeds later afscheiden, waardoor je vaak pas laat op de avond moe bent en in slaap valt. En dat terwijl je ‘s morgens weer gewoon vroeg op moet! Dit is extra lastig in een tijd dat je juist veel slaap nodig hebt (minstens 8 uur per nacht).
Verliefdheid

Love
Hoe komt het dat je in de puberteit zo snel verliefd wordt? Ook dat heeft met je hersenen te maken. Door de hormonen in je lijf zijn de gebieden in je hersenen die voor verliefdheid zorgen extra actief. En de hersengebieden die dit soort heftige gevoelens normaalgesproken kunnen indammen, zijn juist nog niet zo actief. Zo krijg je dus een stortvloed aan gevoelens en emoties!

Don’t only blame the brain
Nou ligt het natuurlijk niet alleen aan de hersenen. Ook de omgevingsfactoren spelen een grote rol. De puberteit is namelijk ook de periode dat je je los gaat maken van je ouders, vaak op een nieuwe school terecht komt en steeds zelfstandiger moet worden. Het is voor ouders vaak niet makkelijk om hun kind los te laten, en ook bij jezelf kan het angst oproepen. Het maken van nieuwe vrienden kan ook lastig zijn, en je kunt je meer bewust worden van wat anderen eigenlijk van je vinden. En waar wil je nou eigenlijk bijhoren?

Dan heb je ook nog de veranderingen in je lijf. Je moet ineens accepteren dat je borsten krijgt, ongesteld wordt, op sommige plaatsen meer vet krijgt, enz. Ook lang voor iedereen niet makkelijk!

Maar meiden, het komt allemaal goed 😉 Die jaren gaan vanzelf voorbij, en je zult merken dat bepaalde dingen, als het sluiten van vriendschappen en maken van beslissingen, op een gegeven moment makkelijker worden.