Sociaal perfectionisme

Ik lees in Psychologie Magazine over sociaal perfectionisme en ik voel me, na de beschrijving beter gelezen te hebben, een beetje betrapt. Het is een relatief onbekende vorm van perfectionisme, die langzaam een steeds grotere rol inneemt in de samenleving. Perfect willen zijn. Niet alleen voor jezelf, maar in de ogen van anderen. Elke dag hard werken, elk weekend onafgebroken leuke dingen doen, daarna thuiskomen in je VT-wonen-huis en anderen hier natuurlijk een glimp van laten opvangen. Het klinkt verwend en snobistisch. Maar eigenlijk is het best een serieus probleem, waar we onszelf (ja, alleen onszelf) veel meer in tegemoet kunnen komen.

Ik las ooit dat je als mens altijd twee behoeftes hebt. Je wilt erbij horen en je wilt bijzonder zijn. Je wilt onderdeel zijn van een groep, een groep die jij het tofst vindt, maar je wilt ook een beetje boven die groep uitsteken. Die twee behoeftes zitten in ieder mens en die stoeien gedurende je leven een beetje met elkaar. Je hebt het namelijk allebei nodig. Je identificeren met anderen en niet alleen zijn. Maar ook het gevoel hebben iets toe te voegen en een eigen identiteit te hebben. Dat gestoei gaat denk ik altijd gepaard met nieuwe onzekerheden, twijfel en de behoefte aan bevestiging. 

Hardwerkend, spontaan, geestig, hip. Het liefst ben ik een beetje van alles en ik zou het leuk vinden om van alles een beetje te kunnen laten zien aan anderen. Ik wil aan veel dingen meedoen, op de hoogte zijn, de beste versie van mijzelf zijn én laten zien. In groeps-apps of bij comments op Facebook voel ik die druk ook. Als iedereen wild heen en weer appt, elkaar tagged onder hilarische memes en de grapjes je om de oren vliegen, word ik onrustig. Omdat ik al uren op een toepasselijke comeback aan het broeden ben, terwijl ik die spontane humor echt zelden zo paraat heb. Dat lukt echt alleen als ik volkomen op mijn gemak ben, thuis op de bank, en dat weet ik ook van mijzelf. Toch wil ik meedoen. Toch wil ik nu verrassend uit de hoek komen. Terwijl waarschijnlijk niemand denkt: Waar blijft die grap van Daphne? Ik wil een bepaalde ruimte innemen, gezien worden en blijven verrassen. Zodat ik daar uiteindelijk zelf heel erg tevreden mee kan zijn. 

Bevestiging

De dingen waarmee ik mij identificeer, wil ik blijkbaar toch uitdragen. En daar wil ik in bevestigd worden. Ik krijg steeds meer door wat bij mijn persoonlijkheid past en wat ik belangrijk vind, maar daar fietst soms toch een soort bewijsdrang doorheen. Als ik een geweldige stedentrip heb met mijn vriend, wil ik bijvoorbeeld heel graag een foto van ons samen. Het is een beetje gênant, want ik vraag er dus de hele tijd om, terwijl de daadwerkelijke foto er zelden komt. Ik wil een foto waarop je precies ziet hoe leuk we het hebben, want dat hebben we, maar dat moet je dus wel zien. Het liefst een beetje mooi -want Instagram- maar wel spontaan natuurlijk. Terwijl er, met of zonder foto, helemaal niets verandert aan hoe we dat weekend beleven. Net zoals elke andere dag en elk ander moment. Het voelt fijn om die leuke momenten te delen. Om mijn leven zoals ik het beleef en zoals ik het wil beleven, ook te kunnen laten zien. Wat natuurlijk mag, maar wat soms ook voor een onbevredigende cirkel zorgt. Het moment waarin ik leef is leuk, de foto maken is leuk, de foto terugkijken is leuk. Maar na het plaatsen is het eigenlijk alleen maar een lege virtuele bevestiging

Alsof ik zeg: Kijk, dit ben ik nu. Ik ontwikkel me en ik heb het leuk. Ik denk dat ik het goed doe. En dat de wereld antwoord met: Ja, leuk. Wij denken ook dat jij het goed doet. Ik denk dat het zo ongeveer gaat. Alles wat ik plaats en alles waaraan ik mee doe is een soort update. Waarbij ik meteen terugkrijg of ik nog steeds bij de groep hoor waar ik bij wil horen. En of ik er misschien inmiddels ook een beetje bovenuit kan stijgen…

Verloochenen van eigen behoeftes

Doordat mijn Instagram-suggesties worden ingevuld, mijn Pinterest – soortgelijke – afbeeldingen laat zien en mijn omgeving ook ongeveer dezelfde dingen doet, blijf ik telkens in mijn eigen bubbel plakken. Dit is wat ik consumeer, waar ik mij aan meet en in herken. Of in wil herkennen. Het inspireert me, ook als ik niet de behoefte heb om iemand anders te zijn dan mezelf. Maar hierdoor blijven de plaatjes een beetje hetzelfde. De plaatjes die ik zie, de plaatjes die ik maak en het plaatje in mijn hoofd.

Die bevestiging nodig hebben, je laten inspireren en je spiegelen is denk ik heel gezond. Maar het perfectioneren ervan, het perfectioneren van mijzelf (en mijn huis en mijn leven) maakt mij soms ook een beetje doods. Het maakt me minder speels en het geeft me soms zelfs het gevoel dat ik mezelf een beetje kwijt ben. Of dat ik het contact verlies met waar ik eigenlijk echt behoefte aan heb, want dat check ik nog nauwelijks.

Wanneer ik bezig ben met mijn leven te perfectioneren, het goed te doen voor anderen, verlies ik mijn eigen verlangens uit het oog. Ik koop die mooie hippe prints voor aan de muur, die ik ook echt tof vind, maar waarom maak ik niet zelf iets? Misschien ben ik wel toe aan een totaal andere hobby, wil ik mijn haar rigoureus kort knippen of is mijn kledingstijl stiekem heel anders geworden? Maar ik kom niet of nauwelijks toe aan die behoeftes. Ik ben bezig met anderen, dan met mijzelf en daarna weer met anderen. Dus echt connecten met wat er van binnen gebeurt, waar ik waarde aan hecht en wat er misschien in de tussentijd is veranderd, dat schiet er op deze manier een beetje bij in.

Ben ik oké?

Misschien gaat dit wel over het laatste stukje van jezelf leren kennen en jezelf accepteren zoals je bent. Een stuk wat natuurlijk altijd in ontwikkeling blijft, want je blijft veranderen. Dit stukje perfectionisme, sociaal perfectionisme, komt denk ik vooral doordat ik soms nog mijn onzekerheden als meetlat neem. Dat ik mijn onzekerheden en twijfels vergelijk met wat ik bewonder in anderen. Mijn onzekerheden in een grote groep, zorgen ervoor dat ik mijzelf wil verrassen met spontane grapjes. Mijn onzekerheden over mijn uiterlijk, vragen om bevestiging onder die ene foto. Mijn chaotische rommelkont wil een rustgevend huis bieden aan alle mensen die over de vloer komen.

Terwijl het net zo goed naast elkaar kan bestaan en ik op die manier veel te weinig toekom aan de dingen die ik al prima op een rijtje heb. Misschien hoor je namelijk allang bij de groep waar je bij wilt horen. Misschien steek je er voor anderen soms zelfs een beetje bovenuit. 

Daphne

Geschreven door Daphne

Reacties

10 reacties op “Sociaal perfectionisme”

  1. Als de mens altijd al die twee behoeftes heeft gehad, hoe kan het dan een onbekende vorm van perfectionisme zijn die langzaam in grootte toe neemt?
    Vraagje: gaat perfectionisme niet altijd over jezelf ten opzichte van de ander? Dat maakt perfectionisme toch altijd sociaal perfectionisme? Net als dat er volgens mij geen 100% altruïsme bestaat. Of gaat het hier vooral om een ontwikkeling die specifiek door sociale media wordt getriggerd?
    En misschien een beetje rare vraag maar als instagram en andere sociale media (ben er niet zo in thuis) je zoveel twijfels en onplezierige gevoelens oplevert, waarom ga je er dan toch steeds naar toe? Wat trekt er zo in?
    Gewoon even benieuwd naar.

    1. Misschien omdat mensen er nu meer tegenaan lopen? Vroeger was De wereld in dat opzicht denk ik overzichtelijker, je had een kring van familie en vrienden om je heen, misschien nog collega’s of medestudenten. Daarbinnen wilde je binnen een groepje horen maar ook een uniek individu zijn, maar mijn ervaring is dat dat in real life haalbaarder is en dat de waardering die je krijgt in het echte leven ook bevredigender voelt dan een like op Instagram of Facebook.

      Door tv en sociale media is de wereld waar je indruk op wilt maken gegroeid, de "concurrentie" groter en lijkt het ook alsof die concurrentie het allemaal perfect doet, omdat dat nou eenmaal het beeld is dat op social media geschetst wordt. Moeilijker om daarbij het gevoel te krijgen dat je er nog toe doet. En wat zijn 100 likes in vergelijking met de duizenden die sommige anderen krijgen op hun foto’s?
      Dan snap ik dat je zegt: waarom zit je dan op Instagram? Maar dat is denk ik juist onderdeel van dat gevoel, dat sommige mensen bang zijn dat als ze dat niet doen, en niet laten zien wat voor geweldige dingen ze doen, dat ze dan al helemaal "niemand" meer zijn. Ondanks dat ze zich er rot door voelen gaan ze dan toch door. Als ze zich er überhaupt al bewust van zijn dat het de reden is dat ze zich naar voelen.

    2. Perfectionisme gaat niet altijd over jezelf ten opzichte van een ander. Mijn ervaring is juist dat ik mezelf steeds weer wil overtreffen.

    3. Hi Lost Girl,

      Goede vraag hoor! Voor mij levert het alsnog veel op om er wel mee bezig te zijn en me er wel in te mengen. Het brengt me ook veel plezier, naast dat ik soms tegen dingen aanloop. Die vind ik gelukkig niet altijd vervelend, soms ook heel erg interessant. Anders was ik er misschien op een ander vlak alsnog tegenaan gelopen, denk ik wel eens.

      Liefs.

  2. Suhuper herkenbaar. Knap daf je dit zo duidelijk hebt kunnen verwoorden!💞

  3. heel herkenbaar. Ik word er soms/vaak doodmoe van en wil het helemaal niet
    Bedankt voor dit artikel!

  4. Dit is de reden waarom ik ben gestopt met Instagram en Facebook. Dat heeft een beetje geholpen, maar ik herken me nog steeds in deze blog. Bedankt voor het schrijven, weer wat om over na te denken.

  5. Het lijkt een soort instant feedbackloop te zijn die sociaal media. Een soort van directe digitale goedkeuring en bevestiging willen hebben. Voor sommigen kan het heel dwangmatig worden. Dan raak je jezelf eerder er in kwijt dan dat je jezelf erin vindt, volgens mij…

  6. Wauw super bedankt voor deze blog !!
    Echt veel herkenning in. Maar ook haal ik er motivatie en kracht uit💪🏻

    Zo blijven we in ontwikkeling!💞

    1. Hi Vivian,

      Dankjewel voor je reactie! Wat fijn om dat te lezen, sluit ik me ook helemaal bij aan!

      Liefs.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *