Vanuit Proud2Bme vinden we het belangrijk om de mensen die hersteld zijn van een eetstoornis wat vaker onder de aandacht te brengen. Niet alleen omdat we het mateloos moedig vinden dat ze hun angsten zijn aangegaan en hebben overwonnen, maar ook in de hoop hiermee jou te inspireren en nét dat beetje meer hoop te geven… Vandaag interviewen we Tazmin. Tazmin is 28 jaar oud en woont samen met haar vriend in het mooie Brabant.
Vorig jaar is ze afgestudeerd en momenteel werkt ze fulltime in de kinderopvang. In haar vrije tijd spreekt ze graag af met haar vriendinnen of is ze creatief bezig. Daarnaast houdt ze van zingen en dansen en sluit ze het liefst de dag af op de bang bij de open haard. Uiteraard in het gezelschap van haar vriend en een potje Netflix.
Hoe zag je leven met een eetstoornis eruit?
Als overleven en leven voor een ander in plaats van voor mezelf. Als ik terugkijk en denk aan de jaren dat ik in mijn eetstoornis zat, herken ik mezelf niet. Niets komt overeen met wie ik werkelijk blijk te zijn. Een levensgenieter, iemand die graag anderen aan het lachen maakt, geniet van de kleine dingen en heel sociaal en zorgzaam is. In die tijd overleefde ik in een eigen, donkere wereld waar het altijd koud was en liefde niet bestond; voor mezelf niet en een voor een ander eigenlijk ook niet. Als ik een ander toeliet, dan kon ik gekwetst worden, maar ook het toelaten van een ander zorgde ervoor dat de ander gekwetst zou worden. De echte Tazmin had lief en haatte zichzelf voor hoe zij zich gedroeg tegenover anderen: kil en afstandelijk, maar de eetstoornis trok aan de echte ik en maakte dat ik in mezelf keerde en altijd met een boze blik rondliep. Niet omdat ik boos op anderen was, maar omdat ik altijd een interne strijd aan het voeren was.
Van mezelf mocht ik niks: geen warmte, geen liefde, geen troost ervaren maar ik mocht ook niet rusten, slapen, eten of drinken. Het was een angstige en beklemmende wereld die ik het beste kan omschrijven als een eindeloos zwart gat waarbij ik gedwongen werd van mezelf op glasscherven te kruipen. Claustrofobisch klein en donker en altijd pijn moeten lijden van mezelf. Waar ik nu overal het positieve in zie, zag ik toen in alles maar dan ook alles een manier om mezelf te kwellen. Omdat ik vond, nee voelde, dat ik dat verdiende.
Wat zat er achter jouw eetstoornis?
Na veel jaar ben ik erachter dat mijn traumatische jeugd de bron is geweest voor mijn eetstoornis. Door alles wat ik heb meegemaakt vanaf mijn babyjaren al, heb ik CPTSS ontwikkelt.
Mijn eigen moeder deed mij weg, wilde mij niet en toen ik steeds weer van pleeggezin naar pleeggezin ging, werd dat gevoel alleen maar sterker. Niemand wilde mij hebben, er moest iets mis met mij zijn. Ik was een slecht kind, dacht ik. Uiteindelijk werd het zelfs zo erg dat ik geloofde dat ik duivels was, want overal waar ik kwam gebeurde er erge, soms afschuwelijke dingen. Steeds en steeds weer en ik legde de link met mezelf en gaf mezelf de schuld van alles. Ik zaaide dood en verderf en dat moest stoppen.
Het niet eten begon als een manier om er letterlijk en figuurlijk minder te zijn, minder ruimte in te nemen en dus minder de kans te hebben om afgewezen te worden en ‘weg te worden gedaan’. Echter twee weken voor mijn 18 verjaardag, naar aanleiding van een auto-ongeluk, sloeg dat drastisch om en stopte ik met eten en drinken om zo helemaal te verdwijnen, zodat ik geen andere mensen meer pijn kon doen en geen schade meer aan kon richten in mijn omgeving. Ik was ervan overtuigd dat ik (hoewel ik achterin zat en rustig in mijn theorieboeken zat te lezen) de oorzaak was van het ongeluk. Omdat God mij dood wilde hebben omdat ik, zoals ik eerder noemde, slecht was. Mijn pleegvader had dat echter voorkomen en dus dacht ik dat het aan mij de taak was om het af te maken.
Waarschijnlijk, nu terugkijkend, is het ongeluk een trigger geweest en heeft dat alle trauma’s aangeraakt en de gedachte nog meer geïmplementeerd dat ik echt duivels was. Die gedachte ging zover en het gevoel zat zo diep dat ik vermoed dat ik toen in een soort psychose ben geraakt. Ik gebruikte het niet eten en drinken als middel om ‘Gods doel’ te behalen en daardoor zakte ik weer helemaal terug in de anorexia.
Waar lag jouw sleutel naar jouw herstel?
Heel gek wat ik nu ga zeggen, maar mijn sleutel was denk ik het verlangen naar het recht op eigen leven te hebben. Wat ik hiermee bedoel: mijn hele leven al bepalen mensen wat er met mij gebeurt, wat ik zie, wat mij overkomt, naar welk gezin ik ga, naar welk land ik ga, of ik wel of niet naar school mocht, dat ik opgenomen werd.. Of ik het nou wilde of niet, ik had nooit echt iets hierin te zeggen. Daardoor voelde ik mij nooit echt een mens, maar eerder een voorwerp.
Toen ik 23 was werd er tegen mij gezegd: dit wordt hem niet meer. Je wordt niet meer beter en we gaan er ook geen tijd en geen geld meer in stoppen. Ga maar naar huis, laat om de twee weken je bloed prikken en als je bijgelapt wordt dan kom je terug voor een week. Dit blijven we dan doen tot je niet meer wakker word… Ik was eerst heel verdrietig dat dit gezegd werd, maar dit sloeg om in woede en daarna in vastberadenheid het tegendeel te bewijzen. Er kwam een soort oerkracht in mij vrij: Mijn hele leven al is alles voor mij bepaald, jullie gaan niet ook nog eens bepalen hoe ik eindig!!
Toen ben ik zelfstandig en met steun van mijn familie en thuisbegeleiding heel heel langzaam en met heel veel vallen en weer opstaan opgekrabbeld. Ik ben nog één keer heel hard op mijn snufferd gegaan en werd toen door iets heel onverwachts voorgoed uit de donkere tunnel getild: mijn vriend.
De dag dat ik mijn vriend ontmoette, vroeg ik God nog om een teken. Ik was overstuur en zag het niet meer en zei hardop: ik heb iets nodig, er moet iets veranderen! Het gevoel van eenzaamheid was zo allesomvattend groot en slokte mij op. Er moest iets zijn om dat te verlichten wilde ik er doorheen komen, en toen kwam hij. Voor mij was het ineens of alles stilstond en ik het helder zag. Twee dienbladen voor mijn neus gehouden. Eentje met mijn vriend erop die mij zou helpen echt anders te gaan leven, los te laten wat ik altijd deed en nieuwe, onbekende wegen te gaan bewandelen maar wel zónder de eenzaamheid en mét een toekomst… en een dienblad met mijn leven zoals het toen was, waarbij ik door kon blijven gaan in de ellende van het vertrouwde aanmodderen, maar niet die geweldig grappige en lieve vent en zonder toekomst. Als je het zo voorgeschoteld krijgt, dan moet het zo zijn dacht ik. Dus ik greep het nieuwe, onbekende dienblad aan.
Wat was jouw grootste uitdaging in herstel?
De worsteling tegen eenzaamheid. In alle jaren dat ik ziek ben geweest ben ik bijna alle vriendinnen kwijt geraakt. De leeftijdsgenoten die ik tegenkwam zaten in een hele andere levensfase dan ik. Enerzijds was ik veel volwassener want ik had al veel levenservaring. Anderzijds was ik veel jonger en vond ik veel dingen eng. Stappen had ik nog nooit gedaan, jongens nog geen ervaring mee, geen examen gedaan… mijn puber-jaren had ik volledig overgeslagen. Ik was net uit de kliniek, kende de wereld niet en was voor mijn gevoel nog steeds het 13 jarige meisje dat net opgenomen werd terwijl ik eigenlijk 24 was en volwassen was. Ik moest voor mezelf zorgen, rekeningen betalen en het echte serieuze leven gaan lijden.
Dat voelde erg eenzaam en ik voelde mij vaak onbegrepen en vervreemd van iedereen. Ik hunkerde zo naar verbinding met mensen, maar in de maatschappij zoals ik die toen ervoer moest alles snel en was er heel weinig aandacht voor elkaar. Ik heb altijd gezegd: er zou een soort begeleiding moeten zijn voor jongeren die zo’n lange tijd en vanaf een jonge leeftijd al gehospitaliseerd zijn. Een soort van wegwijs programma in het leven, haha. Het klinkt grappig maar eigenlijk is het heel serieus. Want op school leer je veel over het leven en door in de maatschappij te functioneren: trial and error, toch? En wat dacht je van oefening baart kunst?
Maar wat als je vanaf je 13e tot je 24e niet in de maatschappij mee hebt gedaan? Je in instellingen woont en vecht voor je herstel en waar de omgang met elkaar totáál niet overeenkomt met de harde werkelijkheid van de wereld waar tijd geld is…
Wat is de beste hulpverlening?
Om eerlijk te zijn vind ik dat een hele lastige vraag. Vooral omdat ik pas echt uit het dal geklommen ben, toen de hulpverlening hun handen van mij aftrokken. Ik denk dat de allereerste stap in alle behandelingen moet zijn: kijken naar de motivatie van iemand. Hiermee bedoel ik:
Wat drijft iemand ertoe niet te eten? Wil iemand dunner zijn om zo juist meer gezien te worden? Of wil hij of zij juist helemaal niet gezien worden en is het niet eten en manier om te verdwijnen, om niet op te vallen? Of wil iemand niet meer voelen en gebruikt hij of zij het niet eten als een manier om de emoties of trauma’s niet meer te hoeven voelen en ervaren?
Dat maakt de hele behandeling zó anders! Ik weet nog zo goed dat ik aan tafel zat, ik was 18 jaar en dat een begeleider tegen mijn groepsgenoot zei: “Als je niet eet, dan ga je dood hè. Wil je dat?” Het meisje schrok. Zodra ze de getallen op de weegschaal ging geloven en in ging zien dat ze niet dik was, lukte het haar vrij snel om weer omhoog te klimmen, want dood wilde ze absoluut niet. Ze wilde alleen heel graag dun zijn zodat het pesten zou stoppen op school. Dezelfde begeleider zei toen tegen mij: “Tazmin, hetzelfde geldt voor jou. Als je niet gaat eten en zeker als je ook doorgaat met niet drinken, dan ga je dood. Ik keek hem aan en zei toen: “Ja, dat weet ik… daarom doe ik het ook”. Ik weet nog dat hij toen zijn lippen op elkaar perste en duidelijk niet had gerekend op dat antwoord.
Wat ik hiermee wil zeggen is dat de reden dat iemand niet eet of drinkt heel bepalend is voor hoe de behandeling eruit moet gaan zien. Want bij iemand die niet wil leven moet er dus ook gekeken worden naar dat stukje. Waar komt de wil om dood te gaan vandaan? Hoelang is dat al? En dan zou er, naar mijn mening, een behandeling moeten volgen waarbij vooral gewerkt moet worden aan het stukje depressie/angst/trauma noem maar op, en begeleiding bij het eten.
Daarbij denk ik ook dat straffen en belonen in een behandeling niet werkt, maar dat er meer vanuit de intrinsieke motivatie gekeken moet worden, en als die er nog niet is, dan moet daar samen aan gewerkt worden zoals ik eerder noemde. Hulpverlening moet ook minder leiden en meer begeleiden want je moet het zelf doen en eigenlijk ook zoveel mogelijk zelf de regie hebben. Dat is linke soep, maar aan de andere kant: als het jarenlang van je overgenomen wordt, dan leer je niet dat je het zelf kan. Dan leer je alleen dat je hebt gedaan wat moest van de ander, zoals het moest van de ander. En als ik naar mezelf kijk: ik heb mijn hele leven gedaan wat een ander wilde. Ik wás mijn hele leven het meisje dat de ander wilde en dat moest doorbroken worden.
Hoe kijk je nu terug op jouw eetstoornis?
Als iets heel griezeligs. Gisteren had ik het er nog met een vriendin over, ik kan mij gewoon niet meer voorstellen dat ik zo verschrikkelijk bang was voor eten of drinken in mijn lijf. Dat ik zoveel haat naar mezelf toe voelde dat ik mezelf de hele dag door strafte en kwelde en allemaal gekke stunts uitgehaald heb om te voorkomen dat ik gevoed zou worden. Ik weet nog heel goed dat ik doodsbang voor mezelf was, alle gevoelens van angst en verdriet kan ik zo terughalen en herbeleven, maar ik kan het mij niet voorstellen dat die intense gevoelens die zo allesoverheersend waren, gericht waren op eten/drinken/stil moeten zitten of liggen. Want het gevoel, de angst die ik toen ervoer, zou nu overeenkomen met het gevoel dat ik in een hoek gedreven wordt door iemand die mij iets gruwelijks aan wil doen.
Het is een heel goed teken dat ik het mij zo moeilijk nog voor kan stellen en tegelijk maakt dat het juist ook zo eng. Deze gruwelijke ziekte kan je zo veranderen, zo in je macht hebben dat alle realiteit kwijt is en je jezelf helemaal kan verliezen. Ik kan er nog bang van worden en erom moeten huilen als ik eraan denk.
Zomer 2018: Ik ben blij met mijzelf!
Controle door te weinig eten?
Niet eten is niet sterk. Het is toegeven, eigenlijk. In je hoofd schreeuwt het anders, het schreeuwt dat je zwak bent als je eet, maar ik zie het zo: De eetstoornis is een duivelachtig wezen dat je kwelt en je onderdrukt. Het vernedert je en haalt je zo naar beneden dat je uiteindelijk bij niemand anders meer, dan hem je toevlucht nog durft te zoeken en zo kan hij ongestoord invloed op je uit blijven oefenen. Als je kan gaan staan tegen zoiets, daar tegenin kan gaan, dan ben je vele malen sterker dan dat je het blijft slikken.
Niet eten is kiezen voor het veilige. Voor de rust in je hoofd, het oude vertrouwde. Maar ook de weg van de meeste pijn voor de anderen. Iedereen kiest het liefste voor het veilige, hetgeen je kent. Niemand kiest voor oorlog in je hoofd. Maar de enige manier om echte rust te hebben, is door eerst de oorlog met de monsters in je hoofd aan te gaan.
Wat brengt herstel?
Wow, herstel is het aller dapperste wat er is. De stap om te kiezen voor herstel, dat is allemachtig sterk. Doorzetten, nog meer. Vallen en opstaan ook! Als je maar opstaat. Herstel is in het begin wankel, maar toch is dat zoveel sterker dan niet eten. Het is moeilijk en eng en soms heel erg eenzaam, maar daarom juist zo ongelooflijk sterk als je het aangaat!
Zelf heb ik tijdelijk in een blijf-van-mijn-lijfhuis gewerkt en daar kan je de eetstoornis en het herstel zo mee vergelijken! De vrouwen daar denken dat ze sterk zijn door de onderdrukking en mishandeling allemaal te blijven ondergaan en telkens gaan ze weer terug naar de man, de dader, met de hoop toch een gelukkig gezinnetje te kunnen zijn, wat valse hoop is. Wij denken dat we sterk zijn door steeds de kwelling te ondergaan en keren steeds weer terug naar de anorexia omdat ze belooft dat je gelukkig zult worden. Dat je je beter zult voelen of niks meer hoeft te voelen, wat ook valse hoop is
Maar dan als ze eenmaal het besluit nemen weg te gaan en weg zijn gaan ze het beseffen! Ze zijn tegen de monster ingegaan, leren echt op hun eigen benen te staan, zijn gelukkig en vrij en zien dat hun kinderen zich weer veilig voelen en durven te spelen. Ze beseffen dat ze zonder die dictator zoveel sterker zijn!
Wij nemen het besluit beter te worden, krijgen beetje bij beetje weer de regie over ons eigen leven. Kunnen weer echt lachen en zien de mensen in onze omgeving ook weer gelukkig zijn. Vriendschappen kunnen ontstaan en het gevoel van geluk komt beetje bij beetje terug. Zonder de dictator anorexia zijn we zoveel sterker!
Wat is jouw belangrijkste levensles?
Dat je zelf zoveel meer kan dan je denkt en zeg nooit, nooit! Als je het wilt en je ervoor in wilt zetten, bereid bent echt te strijden voor wat je wilt, dan kán het. Maar je moet het wel echt, écht helemaal willen. En daarbij is je mindset ook belangrijk. Vroeger dacht ik altijd: ik wil het wel maar ik kan het niet. Nu denk ik, net als een van mijn jeugdhelden Pipi Langkous: Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan!
Ben of ken jij iemand die Mateloos Moedig is en hersteld is van een eetstoornis of ander psychisch probleem én wil je meedoen aan deze interview serie? Mail ons dan: redactie@proud2Bme.nl
Geef een reactie