Tweestrijd

Yes, officieel anorexia! is Mara’s reactie wanneer de psycholoog behalve een depressie ook deze ziekte bij haar constateert. Het is een typische reactie van iemand die vastzit in deze eetstoornis.

Ondertussen ontdekt haar moeder José de ziekte van haar dochter zo lang mogelijk is blijven ontkennen. Ze schippert tussen helpen, loslaten en machteloos toekijken. Beiden schreven ze hun verhaal op in het boek Tweestrijd en maakten daarmee een portret van de ziekte, van zichzelf en van elkaar.

Proud2Bme mag Mara en moeder interviewen:

Het boek dat jullie samen hebben geschreven heet tweestrijd. Was er bij jullie beiden sprake van een tweestrijd?
José: voor mij hield de tweestrijd in dat ik samen met mijn dochter het gevecht tegen de anorexia aanging.
Mara: Tweestrijd staat voor de tweestrijd in mijn hoofd. Aan de ene kant willen genezen van de anorexia, aan de andere kant juist die drang om toe te geven aan de eetstoornis.
Ik heb veel steun gehad van mijn moeder en in die zin is er dus ook sprake van tweestrijd. Mijn moeder en ik tegen de anorexia

Mara, kan je ons iets meer vertellen over het ontstaan van jouw eetstoornis?
Wanneer mijn eetstoornis precies is ontstaan weet ik niet. Rond mijn dertiende vond ik mezelf al te dik en heb ik meerdere keren gelijnd. Toen ik eenentwintig was werd ik zwaar depressief. Mijn manier om daarmee om te gaan was me volledig storten op afvallen en weinig eten. Dit is het moment geweest waarop de anorexia mij echt heeft overgenomen en ik enkel nog leefde om af te vallen.

José, kunt u iets meer vertellen hoe het is voor een moeder om haar dochter zo bezig te zien met eten en haar lichaam?
Het doet intens pijn en het gaf me zoveel verdriet en angst. Een grote onmacht overviel mij destijds. Ik wilde haar door elkaar schudden om haar tot rede te brengen dat ze zou ophouden haar lichaam zo te beschadigen. Ook wilde ik haar in het hoofd stampen dat ze niet was zoals zij zichzelf zag, maar dat ze veel mooier was toen ze nog op gezond gewicht zat.
Uiteindelijk bleek ik er machteloos in. Er was niets dat ik kon doen. Zij was degene die het moest gaan inzien en die weer moest gaan eten.

Mara, waarom was je blij toen je de diagnose anorexia kreeg? En waarom hoopte je ondergewicht te hebben?
Omdat die diagnose voor mij erkenning betekende voor het afvallen. Ik ‘wilde’ ziek zijn. ‘Anorexia’ stond voor mij gelijk aan ‘goed bezig’. Ondergewicht hebben was mijn doel. Daar kon ik de hele dag mee bezig zijn. Als ik een lager getalletje op de weegschaal zag was dat een kick waar ik helemaal blij van kon worden.

José, wanneer en hoe had u door dat er iets niet klopte aan het gedrag van uw dochter?
Mara gebruikte steeds vaker het woord caloriën en ze wilde ineens haar eigen eten halen in de supermarkt. Ook zag ik dat ze erg weinig eten opschepte bij het avondeten en overdag steeds minder at.

Mara, wat leverde het bezig zijn met afvallen jou op? Waar was je bang voor als je zou aankomen?
Het afvallen gaf me afleiding. Door de hele dag bezig te zijn met niet-eten hoefde ik me niet bezig te houden met alle enge verantwoordelijkheden van alle dag. Ik kon voor mijn gevoel het leven niet aan. Afvallen was iets dat ik wel kon dus het voelde goed om daarmee bezig te zijn.
Ook waren mijn gevoelens afgevlakt door het afvallen. De depressie voelde ik niet meer. Met aankomen was ik er bang voor dat ik weer nare gevoelens zou voelen en dat ik weer verantwoordelijkheden aan moest gaan.
Ik bleef mezelf dik vinden, hoe mager ik ook was. Dus als ik zou aankomen zou ik nog ‘walgelijker’ dik worden. Dat wilde ik niet.

Mara, ondanks dat je doodsbang was om aan te komen, koos je ervoor in therapie te gaan?
Ik was op een gegeven moment lichamelijk en geestelijk totaal op. Ik zat al een tijdje op het forum van sabn en door daar te lezen zag ik in dat ik echt ziek was en dat er meiden waren die therapie volgden om van de eetstoornis af te komen.
Ik kreeg steeds vaker ruzie met mijn vriend over het eten en over mijn lichaam. En toen mijn moeder me huilend opbelde om te zeggen dat ik eruit zag als een wandelend skelet ging bij mij de knop om. Ik deed mensen pijn met mijn anorexia. Dat wilde ik niet. Ik wilde weer normaal met eten en mijn lichaam om kunnen gaan.

Mara, je zat in het verleden veel op pro-ana sites, hoe kijk je nu terug op het gebruik hiervan?
Destijds leverde het me heel veel begrip op en vond ik het heel fijn om contact te hebben met die meiden. Het heeft echter ook gemaakt dat ik me gesteund voelde in het afvallen. Ik zag anorexia niet als een ziekte maar als een keuze. Dit heb ik later helaas anders moeten ervaren. Het was geen keuze en wel degelijk een ziekte. Ik kon er niet ‘zomaar even’ mee stoppen als ik dat wilde.
Het was ook heel moeilijk voor mij om niet meer op de pro sites te komen toen ik eenmaal de keuze had gemaakt om te vechten tegen de anorexia. Ik kijk er nu op terug met het idee dat ik er veel steun aan heb gehad, maar dat ik denk dat het beter voor me was geweest als pro-ana sites niet hadden bestaan.

José, kunt u uitleggen waarom u probeerde zo lang mogelijk de ziekte van uw dochter te ontkennen?
Ik kon het me niet voorstellen dat mijn dochter anorexia had. Dat overkomt andere mensen, niet mijzelf. Ook wilde ik niet dat het waar is. Misschien dat ik ergens hoopte dat het mee zou vallen of dat het toch niet waar zou zijn.

Mara, wat deed het met jou dat jouw moeder jouw ziekte niet erkende?
Ik denk niet dat mijn moeder mijn ziekte niet erkende. Ik denk dat ze er vooral veel moeite mee had om in te zien dat ik anorexia had. Dat ze hoopte dat het niet waar was. In die begin gesprekken heb ik me wel vaker onbegrepen gevoeld.

José, hoe zorgde u ervoor dat u, ondanks alles, toch goed contact hield met uw dochter?
Echte gesprekken zijn niet mogelijk geweest totdat ik Mara heb opgebeld en mijn emoties eruit gooide van frustratie, angst en onmacht. Dat heeft blijkbaar ook de ogen van Mara geopend want na dat gesprek hebben we meer met elkaar bespreekbaar kunnen maken. Niet dat Mara altijd bereikbaar was of dat ik altijd begrip kon opbrengen voor haar gedrag, maar in ieder geval konden we wel situaties bij elkaar bespreekbaar maken. Vanaf het moment dat Mara opener begon te praten over wat haar allemaal bezig hield kon ik ook open zijn in het gesprek. Alsnog bleef ik natuurlijk gereserveerd omdat ik haar niet te zeer wilde belasten met mijn emoties.

Mara, kan je iets vertellen over de concurrentiestrijd die er heerste tussen jou en andere groepsgenoten uit jouw therapiegroep?
Het is niet dat die concurrentiestrijd er daadwerkelijk heerste, maar ik maakte zelf die concurrentiestrijd. In mijn eerste eetstoornisgroep (waar geen aankom-eisen golden) wilde ik degene zijn met het minste gewicht. Niet dat ik dat hardop zei, maar stiekem was ik daar wel mee bezig.

Toen ik bij Novarum in behandeling ging (waar wel aankom-eisen golden) kon ik jaloers zijn op meiden die hun lijn niet haalden en baalde ik er van dat ik altijd boven mijn lijn zat. Echt geconcurreerd werd er dus niet, maar in mijn hoofd wel.

José, hoe heeft u de hulpverlening voor uw dochter ervaren?
Toen Mara in therapie ging viel er een grote last van mij af. Ik kon een stuk verantwoordelijkheidsgevoel afgeven aan de hulpverlening. Vanaf dat moment kon ik ook echt de keuze maken om mijn eigen leven weer bewust op te pakken. Daarvoor was mijn leven geheel verweven met die van Mara. Ik was de hele dag in gedachten met haar bezig. Ik vond het dus heel prettig toen Mara in therapie ging.

Mara, hoe denk jij over de hulpverlening die je hebt gehad voor jouw eetstoornis?
De hulpverlening is voor mij noodzakelijk geweest om van mijn eetstoornis af te komen. De eerste deeltijd die ik volgde was een dagdeel per week en daar golden geen aankom-eisen of eet-eisen. Als ik niet wilde mee lunchen dan deed ik dat gewoon niet. Het bleek dat deze vorm van hulp niet geschikt was voor mij. Mijn eetstoornis was te hardnekkig.
Daarna ben ik de deeltijdbehandeling bij Novarum gaan volgen. Hier waren aankom-eisen, verplicht mee eten en consequenties aan het niet nakomen van afspraken. Dat was wat ik nodig had. Het ‘moeten’ doorstaan van de angsten. Het is letterlijk bloed, zweet en tranen geweest tijdens de negen maanden behandeling, maar het is me zo waardevol geweest! Dankzij de hulpverlening kan ik nu weer genieten van eten en gezond zijn.

José, wat zijn volgens u de do’s en dont’s in het omgaan als moeder met een dochter met eetstoornis?
Het is heel belangrijk om in contact te blijven. Zorg dat je in gesprek kan blijven met je kind, vooral luisteren is hierin belangrijk. Steun haar en laat weten dat je van haar houdt. Ook al keur je haar gedrag af, ga niet dwingen, dreigen, manipuleren of indoctrineren. Daarmee creëer je alleen maar meer afstand.

Mara, hoe gaat het nu met je?
Met eten gaat het goed. Ik heb er geen moeite meer mee, eet alles waar ik zin in heb. Ik heb vertrouwen in mijn lichaam dat het op het gewicht blijft dat bij haar hoort. Het enige waar ik soms nog moeite mee heb is de omvang van mijn lichaam. Ik accepteer meer lichaam zoals het nu is (gezond en goed functionerend), maar respecteren vind ik soms nog moeilijk.
Na mijn behandeling in de eetstoorniskliniek heb ik een deeltijdbehandeling gevolgd voor depressie en daarna een deeltijdbehandeling gericht op traumaverwerking. Ik ben van mening dat het werken aan de achterliggende problematiek van essentieel belang is in het overwinnen van een eetstoornis. Ik heb ervoor gezorgd dat ik mijn eetstoornis niet meer nodig heb om te overleven. Dit heb ik kunnen leren door mijn andere problematiek (depressie, trauma’s) aan te pakken.

Waarom hebben jullie dit boek geschreven?
José: Zodat er meer begrip komt voor deze ziekte. In Nederland sterft er gemiddeld per week één persoon met een eetstoornis en zijn duizenden mensen dagelijks in de strijd met een eetstoornis. Het is belangrijk dat iedereen kan begrijpen wat een eetstoornis inhoudt.
Mara: Ter bemoediging. Ik wil uitdragen hoe diep je ook in een eetstoornis kan zitten, dat je toch kan genezen van een eetstoornis. Ik ben er zelf meerdere keren van overtuigd geweest dat ik nooit van mijn eetstoornis af zou kunnen komen. En nu blijkt dat ik er toch vanaf ben. Het kan dus wel!

Willen jullie nog iets kwijt?
Dat we hopen dat het boek vele jongeren en volwassenen mag raken en bemoedigen.

Het boek is voor 5 euro hier te bestellen bij BOL.COM.