Al sinds ik mij kan herinneren is het zoeken naar erkenning een rode draad door mijn leven. Als jong meisje vertoonde ik op gegeven moment opvallend, druk en soms ook raar gedrag in de hoop dat mensen op mij zouden reageren. Dat ze me zouden zien en dat ik de aandacht kreeg die ik nodig had. Thuis was er weinig aandacht voor wie ik was. Kreeg ik nooit een complimentje en voelde ik mijzelf regelmatig ‘teveel’ en onzichtbaar. Ook op latere leeftijd merkte ik dat ik er alles aan deed om gezien te worden. Om de bevestiging te krijgen dat ik goed genoeg was. Ik heb veel relaties gehad en wisselde steeds van bijbaantje omdat ik niet de waardering kreeg die ik nodig had.. – Anoniem
Dit is het verhaal van een jonge vrouw die in haar jeugd weinig erkenning en waardering heeft meegekregen van huis uit. Ze kreeg die erkenning later wel, maar door het gemis van vroeger leek ze dit te gaan compenseren. Ze hunkerde constant naar een bepaalde vorm van erkenning, waardering en aandacht.
Dit is een voorbeeld van iemand die dit vroeger erg gemist heeft, maar in zekere zin heeft iedereen behoefte aan erkenning. Volgens Abraham Maslow, Amerikaans psycholoog, is dit zelfs één van de menselijke basisbehoeftes waarmee we allemaal geboren worden. Misschien ken je de beroemde motivatie piramide van behoeftes wel. Bij basisbehoeftes kun je bijvoorbeeld denken aan eten en drinken, bestaanszekerheid, sociaal contact, maar dus ook aan erkenning en waardering.
Het is een heel normale behoefte die iedereen in mindere of meerdere mate heeft. Als ik naar mijzelf kijk, denk ik dat ik wel gevoelig ben voor erkenning en waardering. Een mooi compliment kan er voor zorgen dat ik mij een stuk beter over mezelf voel en wanneer ik me niet begrepen voel, kan ik dat heel vervelend vinden. Ik doe heel veel voor anderen en daar sta ik volledig achter en daar voel ik mij goed bij, maar wanneer ik daar vaker geen waardering voor krijg of dat niet gezien wordt dat ik dat doe, kan ik me daar soms best rot door voelen.
Erkenning voor wat we doen en voelen
Erkenning heeft eigenlijk te maken met gezien willen worden en gehoord willen worden. Dit kan ook samenhangen met de angst voor buitensluiting. We willen bijvoorbeeld erkenning op school als we een presentatie hebben gegeven. Hoe zou je je voelen als niemand na de presentatie ook maar iets er over zou zeggen? We willen erkenning op ons werk als we iets belangrijks hebben gedaan of bijvoorbeeld iets hebben afgerond of juist een opdracht hebben binnengehaald. Daarnaast willen we ook erkenning voor ons gevoel. Wanneer we pijn hebben of bepaalde klachten hebben of als we ons gewoon rot voelen, willen we hier erkenning voor. We willen erkenning voor pijn en leed omdat het ons steun geeft en een beetje vooruit kan helpen. Het heeft dan vaak te maken met begrip en medeleven.
Denk bijvoorbeeld ook eens aan iemand die al langere tijd onverklaarbare klachten heeft en iedere keer naar huis wordt gestuurd na onderzoeken omdat er niks te vinden is. Dat is enorm frustrerend en behoefte hebben aan erkenning kan al een reden zijn waarom iemand blij is als hij dan eindelijk een diagnose heeft.
We willen gezien worden zoals we zijn..
Voor sommige mensen is ‘gezien worden’ heel lastig. Wanneer je niet blij bent met jezelf, kan het moeilijk zijn als mensen je zo zien zoals jij jezelf niet wil zien. Tegelijkertijd kan het ook voor die mensen op sommige gebieden wel fijn zijn als anderen zien wie jij echt bent. Zeker wanneer dit samengaat met erkenning en waardering. Denk bijvoorbeeld aan dat mensen kwaliteiten van jou kunnen benoemen die goed bij jou passen of dat ze het perfecte cadeau uitkiezen voor jouw verjaardag omdat ze precies weten wat jij leuk vindt. Daarnaast kan het heel frustrerend zijn als jij bepaalde goede eigenschappen of kwaliteiten van jezelf kent maar dat anderen dat niet zien of niet zichtbaar waarderen.
Gebrek aan erkenning een bron voor ruzie
Veel ruzies gaan over meningsverschillen, dingen die je niet leuk vindt of als je het met elkaar oneens bent. Maar als je teruggaat naar de kern, ligt er ook vaak een oorzaak rondom het thema erkenning. Je kunt het gevoel hebben dat je gevoel niet erkent wordt of dat iemand niet ziet wat jij allemaal doet. Complimenten horen hier ook bij. In sommige relaties komt dit bijna niet voor terwijl iedereen het leuk vindt om weleens te horen dat hij/zij er goed uit ziet als je net heel erg je best hebt gedaan of dat je lekker gekookt hebt en dat het fijn is dat je daar aan hebt gedacht. Erkenning is een veelomvattend thema waar veel mensen tegen aan lopen. Je relatie kan al een stuk leuker worden als je wat meer erkent wat de ander doet en wij hij/zij is.
Erkenning maakt gelukkig
Erkenning kan enorm motiveren en gelukkig maken. Je voelt hierdoor namelijk dat je gezien wordt, dat je begrepen en gewaardeerd wordt. Dit hebben wij nodig om te groeien. Het stimuleert ons om op de goede we verder te gaan. Complimentjes kunnen heel bemoedigend werken en het gevoel dat je gezien wordt kan je het gevoel geven dat iemand je volgt en aandacht voor je heeft. Het stimuleert ons om uitdagingen aan te gaan. Denk bijvoorbeeld aan dat je iets niet durft en dat iemand dat gevoel erkent maar ook aangeeft jou te kennen en te weten dat je het kan en dat hij/zij vertrouwen in je heeft. Hierdoor ga je misschien wel weer een uitdaging of avontuur aan die je anders misschien niet had aangedurfd.
De keerzijde hiervan is dat het krijgen van te weinig erkenning er voor kan zorgen dat we gedemotiveerd en gefrustreerd raken. Hierdoor wil je misschien sneller opgeven en bij de pakken neer gaan zitten. Een complimentje of op een andere manier blijk van waardering krijgen kan al enorm helpen.
Hoe kun je meer erkenning en waardering krijgen?
Als je meer gezien wil worden en meer erkenning en waardering nodig hebt, is het heel frustrerend als je dit niet krijgt. Je kunt het niet afdwingen of er om vragen. Het kan wel, maar als je het dan al zou krijgen zou je het misschien niet echt aannemen omdat je dan denkt dat diegene dat zegt omdat jij er om vraagt. Hij/zij kan het dan eigenlijk niet eens goed doen. Wat je wel kunt doen is zelf de eerste stap zetten. Geef zelf meer erkenning en waardering aan anderen. Die hebben dat net als jij ook nodig en dit zorgt er vaak ook voor dat het terug komt. Sommige mensen staan hier niet zo bij stil en geven niet of nauwelijks complimentjes. Jij kan aan hun laten zien dat het ook anders kan.
Moeizame relaties
Waardering en erkenning geven kan een wondermiddel zijn in relaties. Als het niet zo lekker loopt tussen jou en een vriendin of je partner bijvoorbeeld, kan het helpen om hier wat meer aandacht aan te geven. Hier ligt namelijk vaak een deel van het probleem. Ook als het gaat om moeilijke relaties met je ouders of andere familieleden kan dit erg helpen. Dit is echter vaak wel wat complexer. Als je dit vroeger bijvoorbeeld erg gemist hebt, kan het helpen om dit bespreekbaar te maken en aan te geven wat je hebt gemist en wat je wel nodig had gehad. Dat is niet makkelijk, want je moet je kwetsbaar opstellen en misschien ook oude wonden openhalen, maar het kan voor de toekomst wel veel betekenen. Ook daarin kun je proberen wat voor effect het heeft als je zelf meer erkenning en waardering gaat geven voor wat er wel is.
Wat is belangrijk?
Er zijn echter wel een aantal dingen die belangrijk zijn als het gaat om het geven van erkenning. Denk bijvoorbeeld aan dat het oprecht moet zijn. Dat je specifiek bent over hetgeen waar je iets over zegt. ‘Je bent lief’, is bijvoorbeeld te vaag. Het is een mooi compliment maar diegene weet dan nog niks over waarom je dat vindt. Je kunt dan beter zeggen dat je het bijvoorbeeld lief vindt dat hij op je heeft gewacht of dat je het fijn vindt dat hij je met iets heeft geholpen. Dat maakt het veel concreter. Daarnaast is het goed om er niet te lang mee te wachten, dan is het misschien al veel minder relevant. Denk ook na over de vorm waarin je dit doet. Als je elke dag hetzelfde zegt, neemt de geloofwaardigheid misschien een beetje af en kan het zijn dat het niet echt meer binnen komt omdat het een soort routine lijkt. Daarnaast kun je ook een keer iets zeggen met een lief briefje of een bosje bloemen.
Hoe is dit voor jou en waarin heb jij erkenning nodig?
Geef een reactie