Mijn telefoon is nagenoeg nooit verder dan een halve meter van me verwijderd. Ik word ermee wakker, ga ermee naar bed, zit ermee op de fiets, lig ermee op de bank, neem hem mee de deur uit en heb hem naast me op m’n bureau liggen terwijl ik aan het werk ben. Ik weet dat ik niet de enige persoon ben die vastgekleefd zit aan zijn of haar smartphone, met alle gevolgen van dien. Steeds vaker lees je in de krant dat er een verband is tussen smartphonegebruik, een laag zelfbeeld en zelfs depressie.
In de afgelopen 25 jaar is er in rap tempo een heleboel veranderd. Toen ik geboren werd, bestond internet voor thuis nog helemaal niet. Ik weet nog heel goed dat wij één van de eerste gezinnen in mijn omgeving waren die thuis een computer kreeg. Een oude Macintosh van het bedrijf waar mijn ouders werkte. Het internet was toen erg traag, liep via de telefoonkabel en van wi-fi was nog geen sprake. Een heel andere wereld dan de wereld waarin we ons nu in bevinden. Je kon je toen echt nog niet voorstellen dat je later een smartphone zou hebben waarmee je waar en wanneer dan ook toegang hebt tot het wereldwijde web.
Toen ik een tiener was, mocht ik mijn eigen e-mail adres hebben. Ook social media begon zich langzaam maar zeker te ontwikkelen. Vroeger al was ik heel actief op de website Vampirefreaks. Een soort van Facebook, maar dan voor alternatieve mensen. Op gegeven moment kreeg ik MySpace, Partyflock, Hyves en uiteindelijk Facebook, Instagram, Twitter en Snapchat. Vroeger zat je alleen op social media wanneer je ook echt achter je computer zat, maar tegenwoordig staan deze websites in de vorm van apps op onze telefoon. Hierdoor zijn we continu in contact met een heleboel verschillende mensen van over de hele wereld. Allemaal laten we ons van onze beste kant zien en delen we de leukste en mooiste momenten van ons leven.
Ik beleef onwijs veel plezier aan social media. Het delen van eigen content en het ontvangen van likes en leuke berichtjes geeft een kick en werkt verslavend, maar het kan ook een hele andere uitwerking hebben. Zelf ben ik ook wel bekend met de negatieve ervaringen van social media. Wanneer ik een rotopmerking krijg of niet zoveel likes als ik had verwacht, ga ik plotseling twijfelen aan mezelf. Ben ik wel leuk genoeg? Ben ik wel mooi genoeg? Ben ik wel grappig genoeg? Is mijn leven niet heel erg saai? Al een langere tijd deel ik mijn tekeningen en kunstwerken op social media. Wanneer ik weinig reactie krijg op iets dat ik heb gemaakt, twijfel ik heus weleens aan mezelf en of ik wel een goede kunstenaar ben. Ik begrijp dus heel erg goed dat social media een heel negatieve invloed kan hebben op je zelfvertrouwen.
Hoe meer tijd en aandacht je besteed aan sociale media, hoe groter het risico wordt dat het een negatieve invloed op je heeft. Naast de hele like en dislike cultuur is het plotselinge grote bereik ook een risicofactor. Je ziet continu berichtjes en meldingen van mensen om je heen verschijnen. Dat is ongelooflijk veel informatie. Je kan onmogelijk alles bijhouden en overal op reageren, dit kan best weleens voelen alsof je heel veel mist. Ik heb bijvoorbeeld erg veel moeite gehad met het constant moeten checken van whatsappgroepen. Wanneer je met veel mensen in zo’n groep zit, wordt er de hele dag door gepraat. Ik had gewoon werk en andere dingen te doen, waardoor ik niet de hele tijd in die groep kon zitten chatten en leek het alsof anderen de hele tijd lol met elkaar hadden zonder dat ik daarbij betrokken werd.
In werkelijkheid zijn het helemaal niet steeds dezelfde mensen die aan het woord zijn en natuurlijk mis je de hele dag gesprekken die gevoerd worden. Alleen ben je je daar pas bewust van geworden nu je met één druk op de knop alle activiteiten van de mensen om je heen kan zien. Je kan niet altijd overal bij zijn en alleen maar de allerleukste dingen doen, dat geldt voor iedereen. Sociale media geven een onwijs vertekend beeld van de wereld om je heen en laat het lijken alsof de lat enorm hoog ligt. Als je merkt dat jij hier ook last van ervaart en onnodig veel tijd op je telefoon doorbrengt zonder dat je daar werkelijk plezier aan beleeft, is het misschien een goed idee om een beetje ‘af te kicken’ van je mobiele telefoon. Je zal zien dat je er uiteindelijk een hoop rust voor in de plaats zal vinden wanneer je niet meer die constante behoefte voelt om je telefoon te checken. Hieronder plaats ik daarom een paar tips om je telefoongebruik te verminderen:
♥ Bewustwording
Zoals het met veel dingen het geval is, is bewustwording van een probleem de eerste stap. Misschien denk je dat het allemaal wel meevalt met je smartphone-gebruik, maar al die keren dat je even je telefoon erbij pakt om je meldingen te checken kunnen behoorlijk bij elkaar optellen. Ga, wanneer je je telefoon erbij pakt, eens na waarom je dat doet. Kreeg je een berichtje? Ga je een berichtje sturen? Verveel je je gewoon? Voel je je gespannen of juist niet? Je hebt ook verschillende apps waarmee je je smartphone-gebruik kunt bijhouden. Bijvoorbeeld de app MyAddictometer. Deze app laat je precies zien hoeveel minuten of uren je per dag op je smartphone hebt gezeten.
♥ Gebruik je smartphone niet als wekker
Ik vertelde in het intro al dat ik met mijn telefoon naar bed ga en ermee wakker word. Mijn telefoon is namelijk ook mijn wekker. Wanneer ik wakker word en mijn wekker uitzet, check ik meteen even alle meldingen op m’n telefoon en bekijk ik al m’n social media kanalen. Het is haast onoverkomelijk. Maak het jezelf niet te moeilijk en gebruik gewoon een ander soort wekker wanneer je wilt minderen met social media. Denk bijvoorbeeld aan een radiowekker, een wake up light of zo’n gave retro klok. Je zal merken dat je een stuk rustiger een fijner wakker wordt wanneer je telefoon niet meteen al je aandacht opeist.
♥ Zet je smartphone eens uit
De meest logische manier om je smartphone minder te gebruiken is door hem gewoon een tijdje uit te zetten. Wanneer je niet de hele tijd meldingen binnen krijgt of gewoon uit gewoonte op je beeldscherm kan kijken, zal je zien dat de behoefte meteen een stuk minder wordt. Hij hoeft natuurlijk niet de hele dag uit te staan, want er zijn vast ook wel nuttige dingen die je op je smartphone moet doen. Een kwartier per dag zou al een hoop schelen (bron), maar langer mag natuurlijk altijd.
♥ Zet notificaties uit
“Beep” > Facebook. “Beep” > Whatsapp. “Beep” > Instagram. Schreeuwende, rode cijfertjes op je beeldscherm en dat irritante lampje dat maar de hele tijd in je gezichtsveld zit te knippen… Je wordt haast gedwongen om te kijken en dat terwijl het heus niet allemaal nuttig of interessant is. Zet je notificaties eens uit, dat zal een hoop rust brengen.
Heb jij een gezonde relatie met je smartphone?
Geef een reactie