Virtual reality-toepassing bij anorexia

Onderzoekster Anouk Keizer van de Universiteit Utrecht gaat, samen met Ordina en instelling Altrecht Eetstoornissen Rintveld, een virtual reality-toepassing op basis van Oculus Rift inzetten voor onderzoek naar de lichaamsbeleving van mensen met anorexia nervosa. Het onderzoek is een vervolg op een eerder onderzoek van dr. Anouk Keizer. Zij is post-doctoraal onderzoeker en verbonden aan de faculteit Sociale Wetenschappen, afdeling Experimentele Psychologie van de Universiteit Utrecht. Keizer is gespecialiseerd op het gebied van anorexia.

In het nieuwe onderzoek staat de vraag centraal hoe mensen met anorexia nervosa hun eigen lichaamsafmeting en lichaamsvorm beleven. Tijdens het onderzoek krijgen de proefpersonen een Oculus Rift op. Met behulp van deze virtuele bril zien ze niet hun eigen lichaam, maar een driedimensionaal model met een gezond gewicht. Vervolgens wordt het lichaam van de proefpersoon fysiek aangeraakt. Deze aanraking ziet de proefpersoon op dezelfde plek via de virtuele bril. Het idee is dat de hersenen de fysieke en virtuele aanraking tot één gebeurtenis integreren. Het gevolg kan zijn dat de patiënte het idee krijgt dat het virtuele lichaam haar eigen lichaam is.

In de toekomst is het denkbaar dat deze toepassing een bijdrage gaat leveren aan de behandeling van patiënten met anorexia. Daarnaast kan het onderzoek voor aanknopingspunten zorgen voor de behandeling van andere eetstoornissen met behulp van moderne technologie.

Anouk Keizer is voor de realisatie van de virtual reality-toepassing terechtgekomen bij de afdeling SMART Technologies van Ordina. Die is in staat om op slimme wijze nieuwe technologieën toepasbaar te maken in het dagelijks leven.

Volgens Stéphan Breedveld, CEO Ordina, is de virtual reality-toepassing een mooi voorbeeld van innovatie in de zorg. “Met behulp van toegepaste technologie, zoals met deze Oculus Rift, probeert Ordina haar klanten te ondersteunen in onder meer gezondheid, werk en veiligheid. De mens staat daarbij centraal. Dit doen we vanuit onze missie Samen Duurzaam Innoveren, omdat we geloven dat dit de manier is om ervoor te zorgen dat ICT weer vóór mensen gaat werken.”

Hoe zou jij zoiets vinden?

Scarlet

Geschreven door Scarlet

Reacties

18 reacties op “Virtual reality-toepassing bij anorexia”

  1. Waarom praat die man zo creepy? anorrrrrrexia ;p

  2. ik zou t best een keer willen proberen eigenlijk

  3. euh,ben ik de enige die er niks vazn snaprt ?

  4. Misschien moet dit even uitgelegd worden aan de hand van dat filmpje met die man met die arm… zelfde werking ;). (Die heeft zijn eigen arm in een afgeschermde doos of iets en naast zijn normale arm ligt een zichtbare neparm. Die wordt geaaid etc. wat hij ook zo blijkt te beleven, want als de proefleider daarna doet alsof hij er heel hard op gaat slaan, trekt de man zijn echte arm weg, terwijl het gericht is op de neparm). Dan is het een stuk duidelijker.

  5. Ik mag hopen dat ze dat dan niet bij anorexiapatienten met ondergewicht gaan gebruiken? Dan zie je jezelf alsnog dikker.. 😮

  6. ik zou dat wel graag uitproberen 🙂
    wie weet helpt het
    en diantha, ik denk het niet hoor, ik heb ondergewicht maar kan helemaal geen realistische inschatting maken (getuige de touwtjes-oefening)… ik kan soms mensen zien met gezond gewicht waarvan ik denk ‘zag ik er maar zo uit’ dus ik zou me graag kunnen identificeren met dat nepmodel uit het filmpje

  7. Interessant. Het roept wel vragen bij mij op. Want is dat dan bedoeld voor mensen die al zijn aangekomen tot een gezond gewicht en die nog moeite hebben met hun lichaamsbeleving of voor mensen die ondergewicht hebben? Want in dat tweede geval lijkt het me vreemd om ze te ‘leren’ dat hun lichaam gezond is? (Zelfs al zou dat een ‘verbetering’ kunnen zijn ten opzichte van hoe zijn hun lichaam beleven.)

    En zou dit écht helpen? Het vertekende lichaamsbeeld is uiteindelijk natuurlijk niet waar een eetstoornis over gaat. Ik ben er heel benieuwd naar of mensen hier baat bij kunnen hebben.

  8. En ik zou er zelf niet aan moeten denken dat iemand met dat ding op mijn buik zou zitten, maar dat terzijde.

  9. Heel interessant, ik heb vorig jaar een keer een gastcollege van Anouk Keizer gehad waarbij ze vertelde over het onderzoek wat zij had gedaan waarbij mensen met anorexia door poortjes moesten lopen, en bleek dat zij eerder schuin door een opening heen liepen waar zij eigenlijk wel recht doorheen pasten dan gezonde mensen. Dat zoiets automatisch zelfs daardoor wordt beïnvloed, en je jezelf dus ook echt dikker ervaart. Was een heel boeiend college! Wel heel dubbel, aangezien ik dus zelf ook AN heb/had, maargoed.. hoe meer onderzoek naar dit onderwerp, hoe beter. Hoe meer we erover weten, hoe eerder we ook hopelijk een klein stapje verder kunnen komen met behandeling..

    Lijkt me eerder een toepassing die je gebruikt in een lichaamsbeeld PMT module of iets, wat verder in de behandeling wanneer je al een gezond gewicht hebt. Een beetje krom om iemand met flink ondergewicht het idee te geven dat hun lichaam gezond is, en ze daarna te vertellen dat ze nog ik weet niet hoeveel kilo aan moeten komen.

  10. Ik zag het gisteren op tv. Als het kan helpen is dat natuurlijk fijn, maar ik vind het vooral erg ingewikkeld, al die technologie. Maar goed, anorexia is ook ingewikkeld, dus wat dat betreft past het er wel bij ;-).

  11. Hmm. Het zou bij sommige mensen goed kunnen helpen, maar als ik dat ding opgezet zou krijgen, zou ik waarschijnlijk denken: dit is een simulator, het is maar een illusie. Zeker als ik weet dat het niet mijn eigen lichaam is dat ik te zien krijg. Ik zou het denk ik niet geloven.

  12. gezien het niet/slecht eten bij velen een andere oorzaak heeft dan alleen het dik voelen en dun willen zijn is dat maar voor een kleine groep evt haalbaar. beetje kortzichtig van hun vind ik

  13. Dit zou bij mijn niet echt werken :-

  14. Ik heb tijdens mijn opnames meegedaan aan een onderzoek van Anouk (wat hier enigszins op leek) en dat was onwijs grappig en werkte echt heel goed! Sowieso is zij super lief, maar dat doet er verder niet toe natuurlijk. Ik ben wel heel benieuwd naar dit onderzoek en denk dat het best zou kunnen werken, eerst maar even afwachten hoe alles uitgewerkt gaat worden. 🙂

  15. voor mij mag het de redding worden ben heel benieuw als dat zo makkelijk gaat

  16. @beckje

    Er wordt in de post natuurlijk ook gezegd dat het helpt als *bijdrage* van een behandeling, en ze *proberen* het zelfbeeld ermee te *verbeteren*. (sterretjes bij wijze van schuingedrukt typen :p)
    Er is in deze post en video nooit beweerd dat de hele behandeling vervangen kan worden door alleen dit ding en dat alle andere oorzaken dan ook meteen opgelost zijn.
    Dat is ook niet zo. Het kan een hulpmiddel zijn bij een deel van de behandeling. Al denk ik ook wel een beetje: eerst zien, dan geloven.
    Maar no worries, de kans lijkt me klein dat ze alle psychologische oorzaken links laten liggen, want ze zullen heus wel weten dat die bij veel mensen een grotere rol spelen dan de uiteindelijke uiting in niet eten en dun willen zijn.

  17. Wat grappig zeg, vorig jaar tijdens mijn opname heb ik nog meegedaan aan het afstudeeronderzoek van Anouk. Dat was met behulp van hoepels. Maar toen was ze al hier mee bezig.
    Ik ben heel benieuwd hoe dit doorgezet gaat worden en bij welke groep Rintveld dit gaat inzetten.

  18. Beste allemaal,

    Wat leuk dat jullie het filmpje hebben bekeken en de moeite hebben genomen om een reactie te plaatsen (en leuk om hier wat bekenden te zien!). Ik hoorde net dat het filmpje ook op de Proud site stond, dus ik dacht, laat ik ook maar even reageren. Ik ben dus Anouk, degene die het onderzoek heeft bedacht en gaat uitvoeren.

    Ik begrijp dat jullie vragen hebben na het lezen van het nieuwsbericht en het zien van het filmpje. Voor de media is het verhaal kort en bondig opgeschreven en gefilmd maar ik geef jullie natuurlijk graag extra uitleg:

    Ik doe al een aantal jaren onderzoek lichaamsbeleving bij anorexia en dit onderzoek gaat daar ook over. We willen graag weten of lichaamsbeleving verandert zodra mensen het idee hebben dat een virtueel lichaam hun eigen lichaam is. In een eerder onderzoek hebben we net zoiets als op het filmpje gedaan, maar met een rubberen hand (rubber hand illusion). Uit dat onderzoek bleek wel dat de beleving van lichaamsomvang anders wordt bij mensen met anorexia wanneer een lichaamsillusie wordt uitgevoerd. Voorafgaand aan het onderzoek overschatten mensen met anorexia de afmetingen van hun eigen hand, terwijl ze dit na afloop van het onderzoek niet meer deden. Onze gedachte was toen, “Dit is een mooi resultaat, maar hoe zit het met een écht emotioneel lichaamsdeel, zoals de buik? Zou het daar ook zo werken?” En dat willen we met dit experiment onderzoeken.

    Het is dus niet zo dat we dit zien als dé nieuwe behandeling voor anorexia. Ten eerste omdat we helemaal nog niet weten of een illusie als dit ervoor kan zorgen dat mensen met anorexia hun eigen lichaam anders gaan beleven, dat is juist hetgeen dat we willen uitzoeken met dit onderzoek. Daarnaast kan dit onderzoek bijvoorbeeld ook laten zien hoe lang een mogelijk effect eigenlijk blijft bestaan. Voelt iemand zich direct weer dikker dan ze echt is zodra ze de VR bril afzet? Dan zijn de mogelijkheden voor behandeling met een VR bril wel erg beperkt. Dit onderzoek is dus eigenlijk een eerste stap, die kan aangeven of behandeling met VR überhaupt potentie heeft. Mochten we in dit onderzoek positieve resultaten vinden, dan kunnen we aan de hand daarvan gaan nadenken hoe je VR in behandeling van anorexia zou kunnen gaan gebruiken in de toekomst.
    Ten tweede zijn we ons er natuurlijk van bewust dat er zoveel meer factoren dan lichaamsbeleving een rol spelen bij anorexia. Mocht onze VR-illusie ooit op een of andere manier in behandeling gebruikt worden, dan zal het een klein stukje worden van de algehele behandeling die mensen met anorexia krijgen. Bijvoorbeeld als onderdeel van PMT, zoals hierboven ook al gezegd werd. Zo’n VR bril kan je misschien niet helpen om aan te komen, maar wie weet kan het wel ervoor zorgen dat je op een andere manier naar jezelf leert kijken. En dat is voor sommige mensen wel een heel belangrijk stuk van de anorexia.

    Het is een beetje een lang verhaal geworden, maar als je nóg meer wilt weten, kijk dan even op m’n website (www.anoukkeizer.com), of stuur me een berichtje, ik vind het altijd leuk om vragen over m’n onderzoek te beantwoorden!

    Anouk

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *