Als mijn wekker om 5:45 in de ochtend afgaat, schrik ik midden in mijn droom wakker. Pfff, wat is dit vroeg zeg… Met dikke slaap-oogjes kruip ik onder m’n lakens vandaan. Hup, hup. Snel ontbijten, want de sportschool gaat straks al open en ik wil optimaal gebruik kunnen maken van mijn dag. Ik maak mezelf wijs dat ik hier wel aan zal en ook moet wennen, want vroeg opstaan is in mijn ogen de sleutel tot succes.
Uitslapen is lui
In de tijd dat ik een eetstoornis had, kon ik behoorlijk dwangmatig omgaan met de overtuigingen die mijn hoofd in waren geslopen. Hoewel ik vaak genoeg zo lang mogelijk in bed bleef liggen (om m’n ontbijt maar uit te kunnen stellen en zo min mogelijk tijd te hebben voor een eventuele eetbui) is heel vroeg opstaan ook echt een ding geweest. Ik had namelijk het idee dat mij dat tot een beter mens zou maken. Weg met die slome, luie Irene. Ik wilde een Irene die voor dag en dauw al productief was en het optimale uit haar leven zou halen. Anders zou het namelijk niet goed genoeg zijn.
Langzaam maar zeker begon ik te merken hoe het vroege opstaan me op begon te breken. Hoewel ik best een ochtendmens ben, ben ik niet iemand die goed tegen weinig slaap kan. Het was lang niet altijd zo dat ik de avond van tevoren vroeg genoeg in slaap viel om daadwerkelijk voldoende nachtrust te hebben. Dat kan voor een keertje geen kwaad, maar als je jezelf maar die grens voorbij blijft duwen, zal je dat uiteindelijk wel gaan merken. Misschien lukte het me wel om mezelf nog voor het licht werd naar de sportschool te slepen of iets anders te doen, maar echt veel beter voelde ik me niet. Sterker nog, ik voelde me alleen maar slechter.
Dit maakte me best moedeloos. Ik was er namelijk echt van overtuigd dat dit goed voor een mens was. Hier en daar ving ik wel eens op van mensen dat ze zo lekker bezig waren en vroeg op stonden. Soms leek het zelfs wel een wedstrijd. Wie staat er het vroegst op? Er waren blijkbaar zoveel anderen die dit ook deden; waarom lukte het mij dan niet goed? Ik kon me hierdoor best mislukt voelen. Mijn lichaam gaf aan meer rust nodig te hebben, maar later opstaan maakte me erg onrustig. Ik had het gevoel dat ik mijn tijd aan het verspillen was, niet nuttig bezig was en onvoldoende beweging kreeg. Dat ik me er zó rot om kon voelen wilde eigenlijk wel zeggen dat het niet helemaal gezond meer was. En bovendien; ben je werkelijk lui of minder succesvol als je later opstaat?
Kostbare tijd
Toen ik laatst met een vriendin was gaan zwemmen vroeg in de ochtend, hadden we het er nog over dat het zo lekker voelde om voor werk al even het water in te zijn geweest. Ze vertelde me dat ze zich voor wilde nemen vaker vroeger op te staan. “Dan heb je gewoon veel meer tijd op een dag!“, zei ze. Omdat ik hier zelf veel mee bezig ben geweest en wist ik dat het waar is dat je een langere ochtend hebt, maar dat je ook eerder naar bed moet gaan om voldoende slaap te krijgen. Je dag is dus helemaal niet langer, maar schuift het wat op. Het ligt dus een beetje aan jouw dagindeling en de beschikbaarheid van de activiteiten die je wilt doen of het daadwerkelijk handiger voor je is.
In de tijd dat ik bijvoorbeeld Roller Derby speelde, duurden de trainingen altijd tot 22:00 uur in de avond. Dan was ik tegen 23:00 uur een keertje thuis en lag ik rond 00:00 uur in m’n bed. Vaak kon ik niet meteen slapen, omdat ik nog adrenaline door m’n lijf voelde stromen. Als ik dan weer om 6:00 uur zou moeten opstaan om van alles te gaan doen, zou het voor mij echt een te korte nacht zijn. Ik zou dan moeten kiezen tussen: óf vroeg in de ochtend is iets doen, óf laat in de avond. Beide prima, want uiteindelijk ben je toch evenveel aan het doen, alleen dan op een andere tijd.
Natuurlijk zullen er altijd mensen zijn die gewoon minder slaap nodig hebben of die eigenlijk te weinig slapen, wat ook weer zo z’n gevolgen heeft. Dat is niet altijd van de buitenkant (of via social media) aan iemand te merken. Zo kan schijn dus best bedriegen. Ik mocht die dag bijvoorbeeld wel om 7:00 uur in het zwembad liggen, maar heb toen ik thuis kwam toch nog even op de bank geslapen. Wat dat betreft doe je er echt het beste aan om te luisteren naar jouw eigen lichaam en het ritme dat jij van nature nodig hebt. Het gaat uiteindelijk om jouw welzijn en het is helemaal niet zo dat je als je vroeger opstaat automatisch succesvoller bent. Het is maar net wat je meet als succes, maar ik voelde me niet veel beter toen ik mezelf volledig uitputte. Het ging z’n doel voorbij en het leven is wel meer dan dat.
Jouw eigen ritme
Ik ben best een ochtendmens, vind ik zelf. Zodra ik wakker ben, ben ik ook echt wakker. Ik heb niet echt tijd nodig om op te starten. Terwijl ik in de avond wat meer moeite heb om me ergens toe te zetten. Prima, zo verschillen we daar allemaal in. De één is meer een ochtendmens en de ander is meer een avondmens. Ook merk ik aan mezelf dat ik echt acht uur slaap nodig heb. Een keertje wat minder is oké, maar al snel gaat dat er bij mij toch inhakken. Ook dit kan per persoon verschillen. Vind daarin jouw eigen ritme, want wat het beste bij jou past voelt ook gewoon het fijnst en daar functioneer je het beste mee!
Wel kan het zo zijn dat jouw ritme niet altijd matcht met de verplichtingen die je hebt, zoals werk of de activiteiten die je zelf nog zou willen doen. Het is een beetje maatwerk en voor iedereen anders, maar weet in ieder geval dat er geen goed of fout in is. Er staan geen regels voor wat een perfecte bedtijd of slaaptijd is. De één is meer een ochtendmens, de ander meer een avondmens. Ee één kan goed met weinig slaap, terwijl de ander wat meer slaap nodig heeft. Dat maakt iemand niet lui of succesvol, dat is gewoon wie we zijn. Het is goed om naar die behoefte te luisteren.
Die behoefte kan ook verschillen. In de tijd dat ik een eetstoornis had, was ik bijvoorbeeld veel vaker moe. Het hebben en herstellen van een eetstoornis kost gewoon een hoop energie, zowel mentaal als lichamelijk. Daarnaast hebben pubers gemiddeld gezien meer slaap nodig dan volwassen mensen. Wat dan wel weer zo is; als jij moeite hebt om uit bed te komen in de ochtend, zou je misschien juist een kwartiertje eerder op kunnen staan. Omdat je toch een kwartiertje nodig hebt om écht wakker te worden. Als je in dat kwartier al meteen moet haasten, is het logisch dat het allemaal wat minder soepel verloopt. In die zin zou je met slechts een kwartier eerder opstaan inderdaad wat succesvoller kunnen zijn… In ieder geval in de ochtend en zodat je je sleutels niet vergeet (haha) maar ga dan ook gewoon een kwartier vroeger naar bed! 😉
Uiteindelijk gaat het dus niet om hoe vroeg je op staat of op welke tijden je slaapt, maar om hoe lang je slaapt en wat bij jouw dag past. Vroeger opstaan betekent eerder slapen en later slapen betekent later opstaan. Uiteindelijk is het meest belangrijke succes om te behalen in het leven dat je je goed voelt. Een goede nachtrust is daar een belangrijk onderdeel van. Hoe lekker is het trouwens om om pyjamadag te hebben? Hmmm. Af en toe heel goed voor je, denk ik. Ik raad het in ieder geval aan.
Wanneer sta jij het liefst op?
Geef een reactie