Waarom ben ik niet normaal?

Waarom ben ik zo anders? Waarom heb ik altijd problemen? Waarom kan het nou nooit eens normaal gaan? Normaal, zoals bij alle anderen? Mijn hoofd draaide overuren door deze vragen en ik merk ze ook vaak op als ik anderen spreek. Het kan echt voelen alsof je anders bent dan anderen, zeker als je worstelt met psychische problematiek. Herstel duurt lang, kost veel energie en is op sommige momenten nu eenmaal een hoofdthema in je leven. Dat voelt niet normaal. Dat voelt niet als een blij, jong iemand die ‘gewoon’ van het leven zou moeten genieten. Waarom ben ik zo?

Het vervelende is dat er vaak geen duidelijk of bevredigend antwoord op deze vraag is. Waarom iets bij jou op een bepaalde manier gaat, is heel persoonlijk en kan tegelijkertijd een combinatie van veel verschillende factoren zijn. Je kan natuurlijk blijven zoeken naar een antwoord. Naar een reden waarom het is zoals het is. Maar als ik naar mezelf kijk, heb ik dat antwoord nog niet eens volledig gevonden. Soms snap ik waarom alles zo is gelopen en soms vind ik dat helemaal niet meer logisch te verklaren. Misschien zit het hem niet in het antwoord, maar heb je er veel meer aan om de vraag te relativeren en de realiteit te accepteren. Dat het bij jou op een bepaalde manier gaat, of is gegaan, is namelijk ook helemaal geen zwakte. Misschien hoeft daar geen verklaring, verantwoording of oplossing voor te komen?

Wat is normaal?

Het feit dat ik mezelf die vraag heb gesteld, evenals de gehele redactie, en dat jij jezelf die vraag stelt en je niet normaal voelt; dat geeft – in een hele kleine steekproef – misschien al aan dat veel mensen zich niet normaal voelen. Ook de mensen die jij als normaal ziet, kunnen hier zelf wel eens aan twijfelen. Wat is dan normaal? Of is jezelf af en toe een beetje kwijt zijn en worstelen met deze problemen óók iets wat bij een normaal leven kan horen?

Zelf merkte ik dat ik vooral mijn eigen ‘problemen’ niet normaal vond. Alles wat ik niet leuk vond en waar ik last van had, vond ik abnormaal. Bovendien herkende ik dat ook niet bij anderen. Misschien omdat het er gewoon niet zo snel over ging? Misschien omdat ik alles van mezelf nogal kon uitvergroten in mijn hoofd? Maar ook omdat ik er gewoon vanaf wilde. Alsof normaal zijn een oplossing was, een eindstation waar alles eindelijk rustig zou zijn. Wat overigens wel averechts werkte. Want mezelf en mijn leven als abnormaal en problematisch zien, voelde best wel zwaar, veroordelend en – achteraf – ook nog eens onterecht.

Blijkbaar is er iets dat jij ziet als normaal en waar jij klaarblijkelijk niet aan voldoet. Soms kan het helpen om dat eens te testen. Om de mensen die jij wel als normaal en gezond bestempelt eens te onderzoeken. Wat vinden zij normaal? En waar worstelen zij mee, of waar hebben zij mee geworsteld? Waar schamen zij zich voor? En waar denken zij de enige in te zijn? 

Verschil is er nu eenmaal

Tegelijkertijd snap ik het gevoel natuurlijk goed. Misschien heb je inderdaad mensen om je heen die geen (langdurige) psychische hulp nodig hebben. Die niet door psychische problemen zulke heftige reacties kunnen hebben, zulke donkere dagen kennen. Of voor wie een dagelijks ritme aanhouden in ieder geval niet zo moeilijk lijkt als dat het soms voor jou kan zijn. Dat verschil is er natuurlijk in mensen en daar kun je simpelweg ook van balen. Je wilt voor jezelf ook dat het makkelijker gaat of dat je even een nieuw hoofd kon krijgen. Voor jezelf, maar misschien ook wel voor je omgeving. Even minder zorgen voor iedereen, even normaal… 

Het is belangrijk in je psyche te investeren

Besef ook dat er voor al dat graafwerk in je psyche – en voor al die gesprekken en misschien ook medicatie – een noodzaak is. Je begint daar niet voor niets aan. Ik was gewend om erover te praten, om me bezig te houden met mijn gevoel en me er soms ook wel een beetje in te verliezen, maar op sommige momenten kon ik ineens geconfronteerd worden met hoe weinig anderen daar mee bezig waren. Of in ieder geval niet op de vaak wat diepere manier zoals ik dat deed. En dat kan natuurlijk best anders voelen. 

Jij doet dat nu ook niet voor niets natuurlijk. De één heeft er vast wat meer aanleg voor dan de ander, maar er is vaak ook een aanleiding om daarin te gaan graven en hulp bij nodig te hebben. Daar kies je niet voor bij je geboorte en dat is ook niet verkeerd of zwak. Blijkbaar is dat voor jou nodig en goed om te doen, en daar gaat het tenslotte om. Voor jou is het belangrijk hierin te investeren, net zoals iemand anders dat wellicht op een ander vlak meer heeft dan jij. Als alles relatief lekker en soepel loopt, sla je niet zo snel een psychologisch zelfhulpboek open. Als je ergens tegenaan loopt, doe je dat misschien wel. Zo simpel is het denk ik ook, soms.

Abnormaal stoer

Je komt zelf tegen wat je nodig hebt. Dat is misschien anders dan je buurvrouw, maar is dat echt meer of minder normaal? Jij bent genoodzaakt op dit gebied harder te werken en dingen te leren, en dat doe je. Dat is hoogstens abnormaal stoer. Niet iedereen komt daar of komt daaraan toe. Niet iedereen wil of kan ook daadwerkelijk naar dat stukje kijken en niemand is natuurlijk verplicht om dat te doen. Dat jij dat wel doet, uit noodzaak of vrijwillig, is gewoon goed en oké. Voor jou kan en mag dit de normaalste zaak van de wereld zijn. Psychische problemen komt bij één op de vijf mensen voor, dus misschien is het eigenlijk hartstikke normaal en gemiddeld om een beetje vast te lopen. Worstelen met jezelf is menselijk en bezig zijn met je mentale gezondheid en herstel mag de normaalste zaak van de wereld worden.

♥

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2020.

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en diëtisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.