Wanneer ik mij voorneem om aan iets te werken of te veranderen, wil ik dat het direct gebeurt en klaar is. Ik wil dan direct zijn op het punt waar ik uiteindelijk wil komen zonder dat ik daar dagen, weken, maanden of misschien wel jaren naartoe moet werken. Dit is wat heel veel mensen denk ik herkennen. Denk bijvoorbeeld eens aan problemen waar je mee kampt, dingen waar je tegen wilt vechten maar wat je niet aangaat omdat het onmogelijk lijkt.. Denk aan de stap naar therapie zetten omdat je van je eetstoornis af wilt. Het liefste wil je er direct vanaf zijn, een stuk zelfverzekerder zijn, een manier gevonden hebben om met gevoelens en nare ervaringen om te gaan en wil je het ideale lichaam hebben en kunnen accepteren. Dit is natuurlijk onmogelijk, maar wat zou het fijn zijn om niet die pijnlijke weg naar dat einddoel vol met obstakels te hoeven volgen.
Je kunt als een berg tegen iets opzien terwijl je nog een heel lange weg te gaan hebt voordat je eenmaal bij die berg bent… en als je er dan eindelijk bent, blijkt dat je al een heel stuk omhoog bent gelopen en dat je al een deel van die berg hebt beklommen zonder dat je het überhaupt echt in de gaten had. We willen altijd maar snel vooruit en dus zo snel mogelijk het einddoel halen, maar dit is vaak niet mogelijk, het zorgt voor heel veel teleurstellingen en kleine stapjes werken vaak veel beter.
Beginnen is altijd moeilijk
Beginnen is eigenlijk altijd moeilijk. Dit wordt vaak veroorzaakt door angst. Je kijkt tegen iets op waarvan je denkt dat je het nooit aan kunt of niet weet hoe je dit moet doen. Omdat je bang bent voor wat het proces allemaal los zal maken, bang bent voor teleurstellingen, pijn en verdriet en de angst dat je het niet aan kunt. Daarnaast betekent een uitdaging aangaan ook het verlaten van je veilige wereld. Denk bijvoorbeeld eens aan het vechten tegen een eetstoornis. Je hebt allerlei problemen rondom eten en je zelfbeeld en misschien ook nog op ander vlak. Je wilt er heel graag vanaf maar tegelijkertijd ben je ontzettend bang voor de wereld die daarvoor in de plaats komt. Hulp zoeken is bijvoorbeeld de uitdaging die je kunt aangaan, maar dit is wel een verandering van de situatie waar je nu in zit. Een goede weliswaar, waarmee je uiteindelijk verder komt, maar het kan wel heel eng zijn omdat je je ‘vertrouwde’ wereldje achter moet laten en niet weet wat hiervoor in de plaats komt.
No way back…
Wanneer je die drempel over bent, kun je het gevoel hebben dat je alleen maar door moet en dat je niet terug kan. Dit kan je ook tegen houden deze stap te zetten. Je moet dan door tot het einddoel. Ik denk dat het verstandig is deze gedachte los te laten. Je kunt namelijk altijd terug maar vaak hoeft dat helemaal niet. Even stil staan kan namelijk ook. Of een stapje achteruit om moed te verzamelen en daarna een aantal stapjes vooruit te zetten. Ik denk dat veel mensen zichzelf bang maken door de lat te hoog te leggen en te denken dat alles nu goed moet gaan en dat je je hele leven voor die drempel moet loslaten. Dat hoeft helemaal niet. Dit maakt ook waarom stapjes klein mogen zijn en misschien zelfs wel moeten zijn…
♥ De situatie beter overzien
Ik heb net als ieder ander, heel wat situaties meegemaakt waarin alle obstakels bergen leken te zijn. Dit kan dan ook zowel gaan om kleine dingen als het leren voor een proefwerk waarin het onmogelijk lijkt om alles op tijd te weten of het verwerken van het verlies van mijn moeder. Veel mensen hebben bepaalde verwachtingen met betrekking tot zichzelf als het gaat om het overwinnen van welke obstakels dan ook. Meestal zijn dit ook nog eens hele onrealistische en te hoge verwachtingen. Dit zorgt alleen maar voor meer teleurstelling, het gevoel van falen en daarmee een lager zelfbeeld of minder zelfwaardering.
Dit kun je voor een groot deel voorkomen door het obstakel of alles wat komen gaat niet in zijn geheel te bekijken, maar op te delen in stukjes. Je hoeft niet helemaal in één keer van je eetstoornis af te zijn. Het kan ook helemaal niet, want als dat wel zo zou zijn… zou het probleem ook niet zo groot en hardnekkig zijn. Het kan helpen om je probleem op te delen in kleine stukjes en van hier uit doelen te formuleren. Wat is er voor nodig om die kleine stukjes aan te pakken? En hoe kun je het opdelen in kleinere stapjes? Het stap voor stap doen is het niet alleen, maar je moet ook zo denken. Wanneer je dit jezelf gaat aanleren, zal je ook zien dat je sommige zorgen kunt opschuiven. Dat komt later wel, dat hoeft niet nu. Het heeft overigens ook geen zin om te piekeren over hoe je dat over een paar maanden gaat doen. De stapjes die daarvoor komen, gaan namelijk ook zorgen voor nieuwe kracht en nieuwe inspiratie waardoor je hetgeen waar je eerst zo tegenop zag, misschien wel in heel ander daglicht kan zien en waardoor het misschien niet eens zo eng meer is.
♥ Langzaam wennen aan een nieuwe situatie
Je zou misschien denken dat grote stappen veel beter zijn omdat je er dan sneller vanaf bent, maar dit is helaas niet zo. Ik ben vaak genoeg teruggeroepen door mijn eigen gevoelens, gedachten en mijn lichaam omdat ik te snel wilde en daardoor overspoeld werd. Juist omdat een uitdaging, een nieuw begin of een gevecht zo spannend kan zijn, zijn kleine stapjes vaak juist goed omdat je dan meer tijd en ruimte hebt om te wennen aan een nieuwe situatie. Je hoeft je oude leven niet direct op te geven als je hier niet aan toe bent.
♥ Meer succesmomentjes = meer vertrouwen
Kleine stapjes betekent bijvoorbeeld 10 kleine in plaats van 1 grote. Dit betekent ook dat wanneer je een stapje verder bent, dit ook zorgt voor meer geluksmomentjes. Je haalt je doelen eerder en dit helpt heel erg in het proces. Het is echter wel belangrijk om de waarde van ook die kleine stapjes in te zien. Het brengt je iets dichterbij je doel en daar mag je best even bij stil staan. Wanneer je deze kleine overwinningen behaald hebt, doet dit vaak ook iets met onze motivatie. We willen een stapje verder en het geeft vertrouwen als iets daarvoor gelukt is. Overigens is even stil staan ook niet verkeerd hoor… of stil staan, die verandering even doorzetten. Denk bijvoorbeeld aan een bepaalde ophoging van je eetlijst. Al is het maar een extra tussendoortje of dat je iets hebt gegeten wat je spannend vond. Je hoeft dan echt niet direct weer een volgende stap te nemen. Soms is het juist goed om die kleine verandering even vast te houden en door te zetten zodat je er aan kunt wennen voordat je een volgend doel stelt.
Een andere fijne bijkomstigheid van kleine stapjes is, dat je terugval minder groot kan zijn dan wanneer je ineens grote stappen vooruit doet. Het is dan extra frustrerend als het niet lukt omdat het contrast zo groot is en je het gevoel hebt dat je weer helemaal opnieuw moet beginnen. Dit kan je soms voorkomen door kleinere stapjes te nemen. Dan is het echt niet erg om af en toe wat stapjes terug te doen als je dat nodig hebt. Uiteindelijk kom je wel weer vooruit.
♥ Soms kom je er niet met grote stappen…
Wanneer je grote stappen vooruit wil zetten, mis je vaak ook ontzettend veel. Soms kom je niet eens bij het punt waar je wil komen of kom je er wel, maar val je uiteindelijk terug omdat je niet hebt geleerd om met die obstakels om te gaan die je onderweg tegen komt. Wanneer je kleine stapjes neemt, haalbare doelen stelt en hier je acties op aanpast, zal je ontzettend veel leren over jezelf, over tegenslagen en hoe je met je gevoel en verschillende emoties die los komen kunt omgaan. Dit is een leerproces waar je nog ontzettend veel aan gaat hebben. Ook als het gaat om je uiteindelijk weer goed voelen en dingen die je later nog zult meemaken in je leven. Sla deze momenten niet over, ze zijn waardevol en uiteindelijk blijken kleine stapjes samen juist die grote stappen te zijn.
Natuurlijk zullen er ook grote stappen zijn die goed zijn om te nemen en is dit soms ook nodig. De stap om hulp te vragen is voor veel mensen al een enorme stap en een opgave. Dat is niet zo gek want het is ook nogal wat. Maar vind je dit moeilijk? Deel het dan op in kleine stapjes. Ga eerst bijvoorbeeld eens op zoek naar het hulpverleningsaanbod, overweeg het eerst aan een vriendin of aan je ouders te vertellen, schrijf op wat je wil bespreken, etc. Zo kan je iets wat heel eng lijkt en misschien ook is, op delen in kleinere stapjes die je beter kunt overzien waardoor die uiteindelijke stap misschien minder groot wordt.
Hoe zit dit bij jou? Neem jij grote of kleine stappen en hoe is dat voor je?
Geef een reactie