Wanneer is sporten ongezond?

Er lijkt zo weinig kwaad in te zitten. Sporten is goed voor ons en ‘we moeten met z’n allen meer bewegen.’ Hoe erg kan het nou zijn om te willen sporten of om dat op dagelijkse basis te doen? Het is bovendien ook nog eens een hele fijne uitlaatklep. Toch kent sporten ook een ongezonde kant, een destructieve kant. Durf je ook naar die signalen te luisteren?

Tijdens een eetstoornis en tijdens herstel kan de relatie met sporten behoorlijk verstoord worden. Eerst is het een middel om gezond bezig te zijn, daarna iets om steeds meer controle over te krijgen. Vervolgens iets waar je de controle compleet over verliest. Voor je het weet leef je alleen nog maar om te sporten. Sta je alleen nog maar op om te bewegen. Wordt je dag bepaald door de tijden van de sportschool en laat je je leiden door de stappen die gezet moeten worden.

Bij elk signaal om te stoppen, dacht ik dat ik er beter niet aan toe kon geven. Bij elk pijntje en elke kreun van vermoeidheid dacht ik; nog heel even. Zoals dat eigenlijk met alles ging. ‘Nog heel even’ was uiteindelijk nooit lang genoeg. Ik raakte gewend aan het negeren van de signalen en op de automatische piloot gaf ik met elke sportsessie meer toe aan mijn eetstoornis. De bewegingsdrang had gewonnen, de eetstoornis kon weer tevreden achterover leunen. Het heeft echt nooit het beste met je voor.

Als het moet

Je herkent misschien wel het moment dat je geen zin hebt. Dat alles je tegenstaat. Je bent moe en hebt er misschien niet eens tijd voor. Toch ga je, want je hebt geen keuze voor je gevoel. Niet gaan is, ook als je geen zin hebt, geen optie. Sporten is iets vanzelfsprekends en gaat misschien wel voor alles. Het moet. Maar van wie het precies moet, is onduidelijk. Je wilt het zelf en toch ook niet. Twijfels, angst, twijfels en uiteindelijk toch maar weer die sportschoenen aantrekken. Je wordt gedwongen. Maar dat kan niet de bedoeling zijn.

Als de paniek toeslaat 

Het kan onverhoopt toch ineens anders lopen. Er komt iets tussen, of het is ineens een feestdag waar je geen rekening mee had gehouden en de sportschool is niet open. Waar andere mensen opgelucht hun sportkleding weer in de kast gooien, is dat voor jou misschien helemaal geen fijn gevoel. Sterker nog, de paniek neemt toe. Het voelt niet goed om niet te kunnen doen wat je van plan was. Wat de eetstoornis eigenlijk van plan was en wat misschien even voor rust kon zorgen. Het plan gaat niet gebeuren, maar er is ook niet direct een alternatief dat net zo effectief is. Paniek; wat kan er nu gebeuren? Ook als je ergens weet dat het niet reëel is, lijken er voor jou andere regels te gelden dan voor anderen. Waarom eigenlijk?

Als je pijn hebt

Pijn is een heel duidelijk signaal van je lichaam, duidelijker kan eigenlijk niet. ‘Stop, er gaat iets niet goed. Ik heb rust en zorg nodig.’ Wat je lichaam precies nodig heeft, is misschien niet altijd duidelijk. Maar dat het iets nodig heeft, is vaak wel helder. Vaak heeft het waarschijnlijk geen sportsessie nodig. Dat staat misschien haaks op je gevoel. Op het gevoel dat je moet bewegen om weer rust te krijgen. Maar doorgaan als je pijn hebt, is nooit goed voor je lichaam. Je lijf wordt er niet fitter of gezonder van. Jijzelf wordt er niet gelukkiger van. En het herstel duurt langer; op alle vlakken.

Als je uitgeput bent

Je voelt je moe. Uitgeput. Licht in je hoofd. Toch sta je op de automatische piloot te sporten, te doen wat je gewend bent om te doen. Je krijgt al de hele dag je ene been niet meer voor de andere en tóch moet er extra bewogen worden. Een eetstoornis en de mogelijke bewegingsdrang die daarbij komt kijken, vragen ontzettend veel van je lichaam. Je voelt het eigenlijk goed aan, je bent uitgeput. Wanneer is het moment dat je ook echt uitgeput mag zijn en je rust mag nemen?

Als je door moet gaan

Er is altijd wel een doel dat bereikt moet worden. Een bepaalde tijd dat je bezig moet zijn, een aantal calorieën dat behaald moet worden, een bepaald aantal stappen dat je gezet moet hebben. Je mag niet afwijken van je plan. Plezier en ontspanning, wat sporten zou moeten opleveren, staan niet voorop. Pas als je doel behaald is, is het goed. Of misschien is het dan niet eens goed, maar vooral minder slecht.

Als het gaat om verbranden

Misschien is het begonnen met het idee dat sporten en bewegen goed voor je is. Goed voor je spieren, je bloedsomloop en ontspanning. Maar denk je daar nu allang niet meer aan. Het gaat om het verbranden van calorieën of om de controle die het bewegen je geeft. Controle over je lichaam, controle over de dag, controle over je gevoel. Het kan vele functies hebben, maar het is allang niet meer het gezonde sporten dat het ooit was. Het heeft niet de functie die het zou moeten hebben.

Als je pas tevreden mag zijn na het sporten

Jouw eigenwaarde hoeft hem niet te zitten in de hoeveelheid beweging die je hebt gehad. Jouw geluk hoeft niet afhankelijk te zijn van een afgetraind lichaam. Tevredenheid over jezelf ga je niet bereiken door daar elke dag geforceerd naartoe te stappen. Je loopt jezelf en alles wat jij te bieden hebt voorbij. Jij hebt veel meer te bieden dan een sporttraining die je helemaal af hebt gemaakt en tot in perfectie hebt uitgevoerd. Als je niet zou sporten, ben je net zoveel waard.

Fotografie: goldcircuits

Daphne

Geschreven door Daphne

Reacties

9 reacties op “Wanneer is sporten ongezond?”

  1. Herkenbaar

  2. Helaas zo raak dit. En ook zo ontzettend moeilijk. Sporten levert mij zoveel op maar de grens tussen ‘sporten omdat het mag en kan en leuk is’ en ‘sporten omdat het moet’ is zo enorm dun.

  3. Heb een eetstoornis gehad en bewoog toen ook veel te veel, ben nu genezen maar durf echt niet te sporten, bang om weer door te slaan….

  4. Ik vind fitness trackers / stappentellers al best obsessief, je weet zelf toch ook wel of je veel bewogen hebt op een dag?

  5. Ik vind sporten heerlijk, heb zelfs het geluk les te geven. Hier heb ik wel geleerd dat ik op m’n grenzen moet letten, zeker omdat ik ‘ meer’ moet doen dan de deelnemers, maar ook om opties moet denken. Dus die laat ik ook met regelmaat zien break voor mij en evt reminder voor de deelnemers.

  6. Nu zit ik in een fase dat ik er wel echt blij van wordt 🙂

  7. Tja, sporten is iets waarvoor ik praktisch leef, omdat het mij zelfvertrouwen en elke keer een doel geeft. Maar zodra ik een dagje over sla of naar mijn idee niet hard genoeg gesport heb komt er inderdaad enorme paniek in me op. Maar ik durf op dit moment tenminste te eten en zonder sporten gaat dat echt niet, dus voor mij werkt dit wel. Al heb ik al een tijdje een blessure die ik niet kan laten genezen en ben ik erg vermoeid, maar ja…

  8. Ik houd zo van sporten. Het doet me zo’n pijn, wat ik mijn lichaam aandoe mbt mijn eetstoornis. Ik heb heel veel gesport om mijn eetbuien weer weg te werken. Idd. soms wel teveel, of vaak, zag overal sport in, alles op de fiets, soms lange werkafstanden, op het werk overal beweging inzien, sporten in vakantie, was supersterk ook, nu niet meer, mijn eetstoornis haalt me in, moet oppassen nu.

  9. Sporten is ook weer zoiets om (mezelf) mee voor ‘de gek te houden’ want, sporten is wat je in de sportschool doet of in groepsverband. ‘Gewoon’ elke dag zoveel wandelen/bewegen dat het niet gezond meer is ‘telt niet’ want valt niet onder eerder genoemde categorieën… Hoewel het wel een verplicht doel was in mijn opname om op te houden met overmatig bewegen. Ik heb serieus 2 weken lang iedereen waarvan ik vermoedde dat degene het wist soort van ondervraagt tijdens mijn opname wat diegene dacht ( diëtiste verpleegkundigen artsen maar ook vriendinnen mensen die werken in de eetstoornis behandeling ) wat een normale hoeveelheid bewegen voor míj is. Wanneer is het nou overmatig. Ik was er constant mee bezig want dát mocht niet het overmatige. Maar 100 mensen vragen is 100 meningen. Dus dat was wel een ding. Nu nog overschat ik mezelf. Voel ik de grens van mijn lichaam niet genoeg aan. Ben ik halverwege mijn wandeling en merk ik dat het qua conditie niet gaat. Maar ja ik moet wel naar huis dan nog. Heel ingewikkeld vind ik het, het stuk bewegen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *