Een eetstoornis gaat niet slechts over uiterlijk. Toch hoorde ik tijdens mijn herstel vaak van mensen terug hoeveel beter ik er uit begon te zien. “Je ziet er echt goed uit! Je straalt veel meer!” Logisch… Voor de buitenwereld lijkt het alsof eetstoornissen wel alleen maar over eten en uiterlijk gaan. Dat is tenslotte hetgene waar je de hele dag mee bezig bent. Toch gaat het dieper dan dat. Het overmatig gericht zijn op lichaam en voeding zijn slechts symptomen van een dieperliggend probleem. Ook veel eetstoornis campagnes lijken over uiterlijk te gaan. Beautybrands en ‘Body Positivity’ activisten komen aan met slogans als “Je bent mooi zoals je bent” en “Elk lichaam is perfect”. Dit is natuurlijk allemaal waar, superlief en goedbedoeld, maar het zijn allemaal uitspraken gericht op uiterlijk.
Het is avond, ik lig op de bank terwijl ik naar een muziekje luister en ik scroll wat door mijn instagram feed. Daar zie ik weer een slogan over m’n beeldscherm flitsen: “Laat niemand je vertellen dat je niet mooi bent, want dat ben je wel!” Ik krijg een beetje een dubbel gevoel bij deze opmerking en denk aan de tijd dat ik een eetstoornis had. In die tijd hielpen opmerkingen als deze mij niet echt en ook nu schiet er een golf van irritatie door me heen. Natuurlijk, het is goedbedoeld en ik vind ook niemand lelijk of niet goed genoeg. Ik vind ook dat wij allemaal mooi zijn zoals we zijn, op onze eigen, unieke manier, maar we zijn toch ook meer dan dat?
Ik probeer mijn lichaam te zien als een voertuig, niet een object. Het is belangrijker wie ik ben en wat ik doe als persoon dan hoe mijn lichaam er uit ziet, toch? Ik denk aan de campagnes die gevoerd worden op het internet en in openbare ruimtes. Lastig te geloven dat ik meer dan een object ben, als zelfs diegenen die mij willen steunen de focus op het uiterlijk leggen. Je kan er bijna niet omheen, de leuzen hangen op stations, staan overal op sociale media en pronken op grote billboards. Je bent mooi.
In films, tijdschriften, tv-series en ga zo maar door wordt een bepaalde waarde aan uiterlijke schoonheid gehecht. Dit krijg je al van jongs af aan mee en hoe ouder je wordt hoe meer er op gefocust lijkt te worden. Terwijl je als klein kind alleen nog maar bezig bent met lekker buiten spelen, vrienden maken en de wereld ontdekken, krijg je terwijl je opgroeit steeds vaker te horen hoe mooi je bent. Ik was me vroeger echt niet bewust van de gouden gloed die mijn haar kreeg in de zon, van mijn blauwe ogen met donker haar en van de leuke kuiltjes in m’n wangen. Wanneer ik ouder werd, kreeg ik het steeds vaker te horen. Wat staat dat jurkje je goed. Wat zit je haar mooi. Wat zie je er leuk uit. Het voelde goed als iemand iets leuks over mijn uiterlijk zei. Ik begon er waarde aan te hechten en mijn focus er op te leggen. Hierdoor vergat ik een beetje wat mensen nog meer aan mij zouden kunnen waarderen en ik begon onwijs te twijfelen aan mijzelf. Wat ben ik nog meer dan mijn uiterlijk?
Om ons heen probeert iedereen ons er op wijzen dat we mooi zijn zoals we zijn. Vaak zijn deze statements gericht op vrouwen en meisjes. Dat is jammer, want ook jongens kunnen een eetstoornis ontwikkelen of last hebben van een laag zelfbeeld. Ik vind het belangrijk een campagne neer te zetten waarbij iedereen betrokken wordt en waardoor je niet nog meer in een hokje wordt geduwd. Ik heb het over het hokje dat eetstoornissen voor meisjes zijn en over uiterlijk gaan. Pas als ik mezelf mooi kan vinden, kan ik genezen, lijkt de boodschap te zijn. Dit, terwijl een eetstoornis zelden over eten en uiterlijk gaat.
Het is niet zo dat je er heel veel aan kan doen en het is ook niet slecht. Ik geef mensen ook vaak een compliment over hun uiterlijk. Je ziet iemand met je ogen en probeert vanuit die gegevens een oordeel te maken over hoe het met iemand gaat. Het lijkt niet meer dan logisch je compliment dan op het uiterlijk van die persoon te baseren. We zijn het gewend om zo te doen, het is fijn als iemand vind dat je er goed uit ziet en je kan er natuurlijk wel iets aan aflezen. Toch had ik een bepaald verlangen dat mensen mij ook op een andere manier zouden kunnen waarderen. Een verlangen waar ik vanuit campagnes over het accepteren van je lichaam weinig antwoorden op kreeg. Ik ben toch meer dan een uiterlijk…
Een eetstoornis gaat niet over mooi zijn. Een eetstoornis gaat over het wegdrukken van emoties, angsten en trauma’s. Het gaat over niet weten wie je bent of niet durven zijn wie je bent. Het gaat over willen verdwijnen en geen plek in durven nemen. Het gaat over het hebben van controle wat je in je dagelijks leven zo lijkt te missen. Het gaat over houvast en over veilig willen zijn. Voor mij ging het er echt niet om of ik nou mooi was of niet. Natuurlijk was ik ook weleens onzeker over mijn uiterlijk, dat zijn we allemaal weleens, maar dat was slechts een deel van het verhaal en misschien wel niet het belangrijkste deel. De ware kern zat dieper, niet aan mijn oppervlakte, maar binnenin mij. Binnenin mijzelf was waar ik de antwoorden en acceptatie moest zoeken. Dit ging om heel andere vragen dan ‘Ben ik wel mooi genoeg? het ging om vragen als:
Hoor ik er wel bij?
Ben ik belangrijk?
Mag ik onzeker zijn?
Mag mijn stem gehoord worden?
Ben ik uniek?
Verdien ik liefde?
Onze verlangens gaan dieper dan ons uiterlijk en we zijn veel meer dan alleen een buitenkant. Waarom ligt er zo’n focus op van onszelf houden en onszelf accepteren zoals we zijn qua uiterlijk? Waarom worden we niet meer aangemoedigd te houden van wat we doen en wie we zijn? Misschien moeten we eens campagnes maken, voor zowel jongens, meisjes, mannen, vrouwen en alles daar tussen in met slogans als:
Jouw stem telt!
Wij zijn verbonden!
Je telt mee!
Je hoort er bij!
Je bent belangrijk!
Wij zijn samen!
Je bent het waard!
Je bent geliefd!
Je bent sterk!
Wees jezelf! Wees anders! Wees uniek!
♥
Welke slogan zou jij nog toevoegen?
Geef een reactie