In Nederland maakt zestig procent van de bevolking ooit in zijn of haar leven een gebeurtenis mee wat als traumatisch gezien kan worden. Wat betreft de gebeurtenis kun je hierbij aan van alles denken: fysieke mishandeling, misbruik, beroepsmatige gebeurtenissen (mensen die werkzaam zijn bij de politie of brandweer) maar ook emotionele verwaarlozing, pesterijen of een verkeersongeluk. In hoeverre een nare gebeurtenis zich ontwikkelt als een trauma is afhankelijk van diverse factoren. Dit hangt onder andere af van hoe stabiel je op dat moment in het leven staat, je voorgeschiedenis, je steungroep en hoe je met stress omgaat.
Mensen die een traumatische ervaring meemaken hebben echter over het algemeen wel allemaal iets gemeen: zij hebben iets meegemaakt waar zij in het heden nog steeds erg veel last van hebben. Ik herinner me van mezelf hoe ik dacht dat ik nooit meer normaal verder zou kunnen leven zonder te denken aan nare herinneringen en zonder alles in het leven daarmee te associeren. Dat is uiteindelijk wel gelukt en wat ik daarover heb geleerd, deel ik graag met jullie.
♥ Een trauma verandert je voor altijd
Dit is helaas de naakte waarheid: in de meeste gevallen kom je nooit écht helemaal over een trauma heen. Door middel van therapie is het heel goed mogelijk om een traumatische ervaring te verwerken. Veelal doorloop je dan een aantal fasen waarbij je uiteindelijk het trauma als het ware een plekje kunt geven. De realiteit is echter wel dat je leven nooit meer hetzelfde zal worden als voor het trauma en dat er geen weg terug is naar ”de oude jij”. Een trauma verandert je voor goed, hoe pijnlijk ook.
Hoewel dit misschien geen fijne binnenkomer is, is dit niet alleen maar negatief. Een trauma een plekje leren geven en je leven opnieuw in moeten richten kan ook betekenen dat je nieuwe kracht vindt en opnieuw plezier kunt gaan ervaren. Het doel van helen is niet zorgen dat alles weer terug bij het oude komt. Het is erkennen dat je leven is veranderd en je bagage meedragen als nieuwe kracht en wijsheid voor in de toekomst.
♥ Aanwezig zijn is beter afwezig zijn
Veel mensen denken dat iemand vooral veel ruimte nodig heeft op het moment dat het niet goed gaat. Als iemand een trauma doormaakt, voelt diegene zich in veel gevallen juist erg eenzaam, zelfs als je wordt omringd door vrienden en familie: het lijden kan een ontzettend gevoel van eenzaamheid met zich meebrengen. Tenzij iemand zelf aangeeft dat hij of zij ruimte nodig heeft, is het voor de ander dus belangrijk aanwezig te blijven. Voor de omgeving is dit lang niet altijd duidelijk. Voor jou is het daarom belangrijk dat je dit zelf aangeeft.
♥ Verwerken gaat stap voor stap
Je hoort vaak dat tijd alle wonden heelt. In sommige gevallen is dat zeker waar. In die tijd is het echter niet zo dat je in één rechte lijn omhoog gaat en na een tijd op een punt komt waarop je alles hebt verwerkt en het goed met je gaat. Helen gaat als het ware in golven. Het kan een periode goed gaan en vervolgens kan iets of iemand zorgen voor een bepaalde trigger waardoor je weer wat wordt teruggetrokken. Hier leer je echter ook weer van, wat maakt dat dit ook hoort bij het verwerken en helen. Al deze stappen brengen je uiteindelijk verder. Misschien niet in een mooie rechte lijn zoals je zou willen, maar uiteindelijk wel omhoog.
♥ Je zult teleurgesteld worden en moeten vergeven
Een harde les die je zult leren is dat mensen die je dierbaar zijn, je waarschijnlijk teleur gaan stellen. Dit doen ze echter niet bewust. In tijden van crisis hebben we mensen nodig die ons op verschillende manieren helpen. We hebben vrienden nodig die voor ons in de bres springen en naast ons staan in moeilijke periodes maar we hebben ook mensen nodig die ons helpen weer op te krabbelen na de crisis. Mensen die ons kunnen kalmeren en weten hoe we weer op het juiste pad moeten komen.
Er zijn weinig mensen die beide rollen vervullen en dit maakt dat je je geregeld eenzaam zult voelen in je ervaringen omdat bijna niemand in staat zal zijn om de hele weg met je mee te wandelen. Hierin is het belangrijk dat je deze mensen leert te vergeven en opnieuw aangeeft waar jij behoefte aan hebt. Niet iedereen kan alle rollen vervullen. Bekijk in je omgeving wie er op welke manier voor jou kan zijn.
♥ Rouwen gaat makkelijker door te delen
Als je een traumatische gebeurtenis meemaakt, dan is dit veelal iets heel persoonlijks waar je niet makkelijk met anderen over praat. Als het gaat om helen, verwerken en soms ook rouwen, is het echter heel belangrijk om wel met anderen te delen. Door middel van in contact gaan met anderen en te praten over onze ervaringen en emoties, krijgen onze ervaringen en emoties de kans om verwerkt te worden. Uiteraard is dit niet makkelijk. Vragen als ”wie kan ik vertrouwen?” of ”belast ik mijn familie niet teveel” of ”worden ze mij na een tijdje niet zat?” kunnen dan de kop op steken. Op iemand afstappen met je problemen, vergt dan ook heel wat moed, maar bedenk je hierbij hoe jij het zou vinden als iemand met zijn of haar problemen bij jou zou komen. Waarschijnlijk zou je hem of haar dan ook niet afwijzen.
♥ Mensen komen met dooddoeners en vergelijkingen
Als je iets heel naars hebt meegemaakt, zul je ongetwijfeld te maken krijgen met hele foute opmerkingen of vreemde vergelijkingen. ”Wat vreselijk dat je moeder is overleden, mijn cavia overleed vorig jaar en dat vond ik ook heel naar,” of ”Dit zal je alleen maar sterker maken, God zal het zo gewild hebben!” Mensen zeggen dit vaak omdat ze je graag willen troosten. Vaak weten ze niet hoe ze dit het beste kunnen aanpakken en daardoor proberen zij als het ware het leed te verzachten, maar deze opmerkingen werken vaak averechts. Hoe lastig ook, probeer je te bedenken dat mensen het veelal goed bedoelen en simpelweg niet weten wat te zeggen. Trauma is verschrikkelijk en geef gerust aan dat je geen behoefte hebt aan woorden, enkel aan iemand die naast je zit en bij wie het verschrikkelijk mag zijn.
♥ Liefde komt uit onverwachte hoeken
Dit is voor sommige mensen moeilijk te bevatten. Er wordt vaak gezegd dat je in moeilijke tijden je echte vrienden leert kennen en vaak is dit ook zo. Na een trauma zul je merken dat wellicht hele goede vrienden het lastig vinden om contact met je te zoeken en te houden terwijl anderen van wie je het misschien minder zou verwachten juist naar je toe komen. Het is hierbij wel belangrijk om te onthouden dat degenen die afstand houden dit niet altijd doen uit onwil, voor sommigen is het gewoon heel lastig om je te steunen omdat ze niet goed weten hoe ze dit moeten doen of komt hetgeen wat je hebt meegemaakt te dichtbij komt. Uiteindelijk komt het er op neer dat elk teken van steun, of dit nu een kaartje, appje of bezoek van iemand is, goed bedoeld is en je gaat helpen om weer op te krabbelen. Probeer dankbaar te zijn voor alle steun die je krijgt en je niet teveel aan te trekken van de mensen van wie je niets hoort.
♥ What doesn’t kill you…
Bijna iedereen kent de bekende, inmiddels bijna afgezaagde quote ”What doesn’t kill you makes you stronger” wel. Wat hierin ontbreekt is echter dat je inderdaad niet dood gaat van heftige traumatische ervaringen maar dat het in veel gevallen wellicht ook niet veel heeft gescheeld. En hoewel het leven daarna verder gaat, kan een trauma op de meest willekeurige momenten ineens weer naar bovenkomen en momenten die je normaal blij maakten, compleet verstoren. Het kan zorgen voor afstand en frustratie tussen jou en mensen die je dierbaar zijn en veroorzaakt veelal een groot wantrouwen en kwetsbaarheid.
Er zullen dagen zijn waarop je je de meest slechte versie van jezelf voelt, je de wanhoop nabij bent en je het gevoel hebt dat je aan de afgrond staat, verlamd door angst en zonder de mogelijkheid om ooit nog plezier te ervaren. Dit is echter een strijd waar je meerdere keren doorheen moet en die je meerdere keren zult moeten overwinnen.
♥ …doesn’t kill you
Een trauma overleven kan je een hoop veerkracht geven. Het kan er in tijden van crisis voor zorgen dat je jezelf maar ook anderen op het juiste pad weet te houden en het maakt je op de een of andere manier vaak extra dankbaar voor het leven. Gevoelens van geluk en vreugde kun je vaak intenser beleven. Het meemaken van een trauma kan je zelfs sterker maken.
Het kan ook niet. ”What doesn’t kill you makes you stronger” gaat lang niet altijd en voor iedereen op. Iedereen kent verhalen van mensen die heftige dingen hebben meegemaakt en hier zo veel van geleerd hebben dat zij op een gegeven moment zelfs op een bepaalde manier ‘blij’ zijn dat ze het hebben meegemaakt. Dat kan. Als ik naar mezelf kijk had ik heel veel dingen liever gewoon niet meegemaakt. Ik had gewild dat mij als jong meisje maar ook later als jonge vrouw een hoop ellende bespaard was gebleven, ongeacht wat ik daar nu wellicht van geleerd heb.
Dus nee, je hoeft niet per se hoop te hebben op dat je er sterker uit zult komen en vervolgens als een wijs persoon door het leven zult gaan, maar wel de hoop dat er simpelweg leven is na een trauma. Ook al voelt dat op dit moment niet zo, dit is met veel hulp wel degelijk haalbaar. Bovendien gaan de dagen uiteindelijk vanzelf weer voorbij en ook het leven zal weer doorgaan. Net als jij.
Geef een reactie