Seksueel misbruik is vreselijk. Het tast je gevoel van veiligheid aan en ondanks dat je het tot op zekere hoogte kunt verwerken, is het iets wat je nooit zult vergeten. Mensen die misbruikt zijn, zitten vaak in een emotionele rollercoaster. Gevoelens van schuld en schaamte wisselen zich af met verdriet en boosheid. Tegelijkertijd zijn er ook mensen die juist helemaal niets voelen en het gevoel hebben dat dit alles niet over hen gaat. Erover praten kan in alle gevallen heel erg lastig zijn, net als hulp vragen en voor jezelf toegeven wat er nu eigenlijk is gebeurd. Toch zijn dit allemaal wel belangrijke zaken als je zo’n heftige gebeurtenis uiteindelijk wil gaan verwerken. In deze blog deel ik tien dingen die je moet onthouden als je ooit in je leven te maken hebt gehad met misbruik.
1. Het is normaal om te dissociëren tijdens misbruik
Veel mensen hebben gedurende het misbruik last van dissociatie. Dit mechanisme houdt in dat je jezelf als het ware beschermt tegen hetgeen er gebeurt en er daardoor niet helemaal bij bent. In deze blog kun je meer lezen over wat dat precies betekent. Het is niet raar als je dit hebt en ook niet gek. Het is een natuurlijke manier van een geest om om te gaan met hele heftige gebeurtenissen. Overigens is het ook niet gek als je dit niet hebt, dit verschilt gewoon per persoon. Als gevolg van het misbruik kun je op latere leeftijd ook last krijgen van dissociatie. Dit gebeurt bijvoorbeeld als je in vergelijkbare situaties terecht komt of in een situatie die iets triggert waardoor je hersenen opnieuw in dezelfde overlevingsstand gaan.
2. Het is ok om helemaal niets te voelen
Misschien lees je op internet hoe heftig het voor mensen is en hoor je dit ook van mensen om je heen en herken je jezelf hier totaal niet in. Jij voelt je ”numb”. Je voelt je niet goed maar ook niet slecht. Je vraagt je af of je nu heel verdrietig zou moeten zijn, of je je vies zou moeten voelen, of je boos zou moeten zijn, maar ondertussen gebeurt er niks. Dat kan. Soms is een gebeurtenis zo overweldigend dat je gewoon helemaal niets meer voelt. Je sluit je er dan als het ware voor af. Dat betekent niet dat je raar bent of dat er iets mis met je is.
3. Het kan voelen alsof het allemaal niet gebeurd is
Dit sluit een beetje aan op het vorige punt. Het kan voelen alsof wat jij hebt meegemaakt niet echt is. Alsof het allemaal een rare droom was waarvan je nog half aan het wakker worden bent. Misschien voelt het alsof het niet over jou gaat maar over een vriendin of voelt het juist meer alsof je naar een serie op Netflix aan het kijken bent. In sommige gevallen is het zelfs zo dat je er echt helemaal niet aan denkt en je het op een bepaalde manier wegstopt. Niet expres, maar onbewust uit een soort zelfbescherming. Andere mensen moeten je er dan aan herinneren wat je hebt meegemaakt.
4. Het is een big deal
Je kunt je bezwaard voelen als je er, voor je gevoel, weer over begint of opnieuw voor in behandeling moet. Misschien ben je bang dat anderen denken dat je het veel te groot maakt maar onthoud dan dat het ook groot is. Je hebt iets heel heftigs meegemaakt, maak dat niet weg in je hoofd. Het ís namelijk heel heftig en je hoeft je echt niet raar of gek te voelen om het feit dat je er mee zit.
5. Het is belangrijk om het zelf toe te geven
Als je uiteindelijk wil gaan verwerken wat je hebt meegemaakt, dan is het als eerste belangrijk om aan jezelf toe te geven wat er is gebeurd. Dat klinkt misschien logisch, maar voor veel mensen is dat hartstikke moeilijk. Hardop durven zeggen wat er met je is gebeurd, is bijvoorbeeld al een hele stap. Ik heb heel lang niet uit kunnen spreken wat mij is overkomen omdat ik de woorden te lastig vond om uit te spreken en ik er spontaan al heel erg misselijk van werd. Tegelijkertijd wilde ik ergens wel therapie gaan doen om het allemaal te verwerken. Die dingen gingen niet echt samen. Ik moest eerst erkennen wat er precies gebeurd was en dat dit echt over mij ging, voordat ik er echt iets mee kon gaan doen.
6. Hiervan herstellen is enorm heftig
Je hoort weleens dat je trauma’s kunt verwerken door middel van EMDR en dat dit een hele snelle methode is waarmee je er binnen een paar sessies vanaf bent. Dat is in sommige gevallen zo en dat is heel erg fijn en waardevol, maar in veel gevallen werkt het helaas niet zo. Als je trauma’s hebt, dan kan zo zijn dat je hier heel erg lang mee bezig bent. Dat is intensief en zwaar. Dat klinkt misschien niet heel erg bemoedigend, maar het is wel de realiteit. Het is gewoon best pittig om daar aan te werken. Dat betekent overigens niet dat het niet haalbaar is of dat je er niet aan moet beginnen. Het is zeker haalbaar en daarom ook de moeite waard om het wel te doen. Neem jezelf echter serieus hierin als je het moeilijk vindt, want het is ook moeilijk.
7. Je kunt last hebben van herbelevingen
Je trauma kan op allerlei momenten weer naar boven komen, misschien zelfs op momenten waarop je het totaal niet verwacht. Je kunt dan last krijgen van herbelevingen, op die momenten lijkt het alsof je het trauma opnieuw beleeft. Vaak gebeurt dit als er iets gebeurt in het heden wat je doet denken aan dat moment. Dat gebeurt niet altijd bewust, soms pikken je hersenen iets op en zien dat als een soort trigger. Het kan gaan specifieke situaties, plekken, mensen maar ook geuren, geluiden of uitspraken.
8. Praten helpt
Hoe moeilijk ook, het is zó belangrijk om erover te praten. Je hoeft niet per se en niet direct te praten over wat je precies hebt meegemaakt, maar een eerste stap is al praten over wat het met je doet en hoe je je er nu door voelt. Hiermee kun je de eenzaamheid doorbreken. Als je hier alleen mee blijft zitten, kun je je namelijk heel erg alleen gaan voelen. Dat is mijn ervaring in ieder geval. Het is als een groot geheim en een grote last wat je op je schouders met je meedraagt, terwijl er hulp is en terwijl je het helemaal niet in je eentje hoeft te dragen. Vertellen hoe je je voelt, kan al heel erg opluchten. Het opschrijven en aan iemand laten lezen helpt soms ook al.
9. Gevoelens van schaamte en schuld zijn normaal maar niet terecht
Schuldgevoel, schaamte en gedachten als ”had ik maar…” of ”wat als ik…” zijn heel herkenbaar. Bedenk je echter altijd dat dit gevoel niet terecht is. Wat er ook gebeurd is, een ander heeft nooit het recht om iets te doen tegen jouw zin in. Het kan helpend zijn om dit soort dingen op te schrijven zodat je ze na kan lezen op lastige momenten. Zodra je doorhebt dat je aan het nadenken bent over gedachten als ”wat als…”, zeg dan bewust tegen jezelf dat je daarmee moet stoppen en probeer afleiding te zoeken om te voorkomen dat je er verder over nadenkt. Hiermee voorkom je dat je maar eindeloos na blijft denken en blijft piekeren over iets wat je, in ieder geval voor nu, in je hoofd niet gaat winnen. Het is belangrijk om dit onderwerp in therapie te bespreken.
10. Het moeilijk hebben maakt je niet zwak
Wat je hebt meegemaakt is niet niks, zoals ik al eerder schreef. Dat je het hier moeilijk mee hebt, is dus ook niet gek en zegt niets over jou of over jouw kracht. Het zegt vooral iets over hetgeen er gebeurd is. Wees dus ook niet te streng voor jezelf. Gedachten als ”nu moet ik er toch wel overheen zijn” of ”ik mag er nu geen last meer van hebben” helpen hier niet bij. Als je er last van hebt, kun je beter energie steken in hoe je hier iets aan kunt veranderen. Je bent onzettend sterk als het je lukt om hulp te vragen bij je problemen en je daarmee opnieuw kwetsbaar op te stellen.
Vanavond is er om 19:00 uur een themachat over trauma’s. Je bent van harte welkom.
Geef een reactie